Ως Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS έχει καθιερωθεί η 1η Δεκεμβρίου και για το 2024 το κεντρικό μήνυμα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας είναι «Take the rights path» – Ακολούθησε τον σωστό δρόμο: των δικαιωμάτων.
«Με τα ανθρώπινα δικαιώματα στο επίκεντρο και τις κοινότητες να διαδραματίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο, μπορούμε να επιτύχουμε τον τερματισμό του AIDS έως το 2030. Η αποδοχή, ο σεβασμός και η φροντίδα αποτελούν θεμελιώδεις αξίες για την προστασία της δημόσιας υγείας και την αποτελεσματική αντιμετώπιση από τον HIV», υπογραμμίζει ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), που ενόψει της 1ης Δεκεμβρίου θα υλοποιήσει τις εξής δράσεις:
Αττική
– Σάββατο, 30 Νοεμβρίου & Κυριακή 1η Δεκεμβρίου, 17:00 – 22:00, στο Γκάζι (έξω από τη στάση μετρό Κεραμεικός), θα τοποθετηθεί Κινητή Μονάδα Εξέτασης του ΕΟΔΥ, όπου κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό θα διενεργεί δωρεάν ανώνυμους ελέγχους για τον HIV, τις Ηπατίτιδες B και C και τη Σύφιλη με τη μέθοδο της ταχείας δοκιμασίας (rapid test), με συμβουλευτική πριν και μετά το τεστ, με σκοπό τόσο την έγκαιρη διάγνωση, όσο και την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του πληθυσμού.
– Τρίτη, 3 Δεκεμβρίου, 09:00 – 14:00, στο Κέντρο Υγείας Μοσχάτου ενημερωτική δράση, σε συνεργασία με το Γραφείο Συμβουλευτικής και Εξέτασης για τη Σεξουαλική Υγεία Πειραιά, με σκοπό την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με τον HIV και τα ΣΜΝ, τους τρόπους μετάδοσης, πρόληψης και εξέτασης. Παράλληλα, στον ίδιο χώρο θα διενεργούνται και ανιχνευτικά τεστ από το προσωπικό του Γραφείου Συμβουλευτικής και Εξέτασης για τη Σεξουαλική Υγεία – Πειραιά.
– Τετάρτη 4 Δεκεμβρίου, σε συνεργασία με τον δήμο Αθηναίων, θα υλοποιηθούν 10:00 – 14:00, στο αμφιθέατρο Αντωνιάδου του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΟΠΑ), διαδοχικές ομιλίες με θέμα την «Πρόληψη του HIV και των ΣΜΝ» για τους φοιτητές και παράλληλα θα εκτελούνται rapid test έξω από το αμφιθέατρο, στο foyer (φουαγιέ).
– Παρασκευή 6 Δεκεμβρίου, 17:00 – 21:00, πλησίον της Κεντρικής Πλατείας Χαλανδρίου, ομάδα ενημέρωσης με ειδικά διαμορφωμένο stand του ΕΟΔΥ θα συμμετάσχει σε δράση του δήμου Χαλανδρίου, για την ευαισθητοποίηση και την ενημέρωση του κοινού τόσο σε θέματα πρόληψης, όσο και για τις υπηρεσίες του Οργανισμού, με διανομή έντυπου ενημερωτικού υλικού και προφυλακτικών.
Βόρεια Ελλάδα
Το Γραφείο Συμβουλευτικής & Εξέτασης για τη Σεξουαλική Υγεία του ΕΟΔΥ στη Θεσσαλονίκη, σε συνεργασία με το Τμήμα Παρεμβάσεων στην Κοινότητα για τον HIV /AIDS, πρόκειται να υλοποιήσει έξι (6) δράσεις ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης και εξέτασης γενικού πληθυσμού.
Κινητή Μονάδα θα πραγματοποιεί δωρεάν και ανώνυμους ελέγχους με τη μέθοδο της ταχείας δοκιμασίας (rapid test) για τον HIV, τις ηπατίτιδες Β και C και τη σύφιλη, με την σχετική συμβουλευτική διαδικασία. Παράλληλα, το εξειδικευμένο προσωπικό του ΕΟΔΥ θα παρέχει στους πολίτες ολοκληρωμένη ενημέρωση για θέματα πρόληψης, για τους τρόπους μετάδοσης και για τα σταθερά σημεία εξέτασης για HIV, HBV/HCV, γονόρροια, χλαμύδια και σύφιλη (Γραφεία Συμβουλευτικής & Εξέτασης για τη Σεξουαλική Υγεία). Επιπλέον, θα διανέμεται έντυπο ενημερωτικό υλικό του ΕΟΔΥ για τον HIV και τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα.
Αναλυτικά, οι δράσεις είναι:
– Πέμπτη, 28 Νοεμβρίου, 09:00 – 14:00, στο Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος, στην έδρα του στη Θεσσαλονίκη (Σίνδο).
– Παρασκευή, 29 Νοεμβρίου, 16:00 – 20:00, και Σάββατο 30 Νοεμβρίου, 10:00 – 16:00, στην παραλία της Θεσσαλονίκης, μπροστά από το γλυπτό Ομπρέλες του Γιώργου Ζογγολόπουλου.
– Κυριακή 1η Δεκεμβρίου, 10:00 – 14:00, στην πλατεία Λαγκαδά (δήμος Λαγκαδά).
– Δευτέρα, 2 Δεκεμβρίου, 10:00 – 14:00, στο Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος στην έδρα του στις Σέρρες.
Οι δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για τη λοίμωξη HIV/AIDS και τα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα θα συνεχιστούν καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, με επίκεντρο τα Γραφεία Σεξουαλικής Υγείας του ΕΟΔΥ και με ιδιαίτερη έμφαση στην εξάλειψη του στίγματος και των διακρίσεων, την προαγωγή της ισότητας και τη συμπερίληψη στην υγειονομική φροντίδα.
Τα επιδημιολογικά δεδομένα HIV/AIDS λοίμωξης (1/1-31/10/2024)
Σύμφωνα με το σύστημα υποχρεωτικής δήλωσης, μέχρι και την 31η Οκτωβρίου του 2024, έχουν καταγραφεί στο Εθνικό Μητρώο HIV 21.199 περιστατικά HIV λοίμωξης (82% άνδρες), εκ των οποίων 4.746 έχουν εμφανίσει AIDS και 3.574 έχουν αποβιώσει. Εντός του 2024, 11.329 άτομα με HIV λοίμωξη έλαβαν αντιρετροϊκή θεραπεία.
Οι διαγνώσεις HIV που πραγματοποιήθηκαν το πρώτο δεκάμηνο του 2024 κυμαίνονται σε παρόμοια επίπεδα με το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του προηγούμενου έτους (550 που αντιστοιχούν σε 5,3 περιστατικά ανά 100.000 πληθυσμού), με προεξάρχουσα ηλικιακή ομάδα τα 30-39 έτη. Μεταξύ των νέων περιστατικών, συχνότερος τρόπος μόλυνσης είναι η σεξουαλική επαφή, κυρίως μεταξύ ανδρών (30,5% των νέων διαγνώσεων), ενώ παρατηρήθηκε αύξηση 20%, συγκριτικά με το 2023, στα περιστατικά που μολύνθηκαν μέσω χρήσης ενδοφλέβιων εξαρτησιογόνων ουσιών. Το ποσοστό των νέων διαγνώσεων με ακαθόριστο τρόπο μόλυνσης παραμένει αυξημένο (37,4% των νέων διαγνώσεων), και ξεπερνά σε συχνότητα την απροφύλακτη σεξουαλική επαφή μεταξύ ανδρών. Όσον αφορά στη χώρα προέλευσης, 4 στα 10 περιστατικά με γνωστή εθνικότητα που διαγνώστηκαν στη χώρα μας το τρέχον έτος, είχαν αλλοδαπή εθνικότητα.
Περισσότερα από τα μισά περιστατικά (55%) που καταγράφηκαν το πρώτο δεκάμηνο του 2024, διαγνώστηκαν καθυστερημένα. Τα υψηλότερα ποσοστά καθυστερημένης διάγνωσης σημειώθηκαν στα ετεροφυλόφιλα άτομα (62,5%), στους χρήστες ενδοφλέβιων εξαρτησιογόνων ουσιών (66,7%) και στα άτομα ηλικίας 40-49 και 50+ ετών (60,3% και 68,6%, αντίστοιχα), και τα χαμηλότερα στους άνδρες που έχουν σεξουαλικές επαφές με άνδρες (41,9%) και στα άτομα ηλικίας 25-29 ετών (41,9%).