Η ανεπαρκής κάλυψη εμβολιασμών παγκοσμίως οδηγεί όπως φαίνεται από τα στοιχεία νέας μελέτης την αύξηση των κρουσμάτων ιλαράς σε όλο τον πλανήτη.
Σύμφωνα με νέες εκτιμήσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) και των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC) σε όλο τον κόσμο, υπολογίστηκαν αυτή τη στιγμή στα 10,3 εκατομμύρια τα κρούσματα ιλαράς το 2023, δηλαδή μια αύξηση 20% από το 2022.
Η ιλαρά μπορεί να προληφθεί με δύο δόσεις εμβολίου
Μπορεί να γνωρίζουμε ότι υπάρχει πρόληψη έναντι της ιλαράς ωστόσο, περισσότερα από 22 εκατομμύρια παιδιά έχασαν την πρώτη τους δόση του εμβολίου ιλαράς το 2023. Σε παγκόσμιο επίπεδο, εκτιμάται ότι το 83% των παιδιών έλαβαν την πρώτη δόση εμβολίου ιλαράς πέρυσι, ενώ μόνο το 74% έλαβε τη συνιστώμενη δεύτερη δόση.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες η κάλυψη που απαιτείται πρέπει να είναι στο 95% ή μεγαλύτερης δύο δόσεων εμβολίου ιλαράς σε κάθε χώρα και κοινότητα για την πρόληψη εστιών και την προστασία των πληθυσμών από έναν από τους πιο μεταδοτικούς ανθρώπινους ιούς στον κόσμο.
Όπως εξηγεί ο γενικός διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγεία (ΠΟΥ) Δρ Tedros Adhanom Ghebreyesus, το εμβόλιο της ιλαράς έχει σώσει περισσότερες ζωές από οποιοδήποτε άλλο εμβόλιο τα τελευταία 50 χρόνια. Για να σωθούν όμως ακόμη περισσότερες ζωές και να αποτραπεί ο θανατηφόρος αυτός ιός από το να βλάψει τους πιο ευάλωτους, πρέπει να επενδύσουν οι κοινωνίες στον εμβολιασμό για κάθε άτομο, ανεξάρτητα από το πού ζει. Ενώ, και η διευθύντρια του CDC, Mandy Cohen επεσήμανε «Ο αριθμός των μολύνσεων από ιλαρά αυξάνεται σε όλο τον κόσμο, θέτοντας σε κίνδυνο ζωές και υγεία. Το εμβόλιο ιλαράς είναι η καλύτερη προστασία μας ενάντια στον ιό και πρέπει να συνεχίσουμε να επενδύουμε σε προσπάθειες για αύξηση της πρόσβασης».
Μεγάλα τα εμβολιαστικά κενά
Σύμφωνα με τα στοιχεία, ως αποτέλεσμα των παγκόσμιων κενών στην εμβολιαστική κάλυψη, 57 χώρες παρουσίασαν μεγάλες ή ενοχλητικές επιδημίες ιλαράς το 2023, που επηρέασαν όλες τις περιοχές εκτός από την Αμερική και αντιπροσωπεύουν αύξηση σχεδόν 60% από 36 χώρες το προηγούμενο έτος.
Οι περιοχές της Αφρικής, της Ανατολικής Μεσογείου, της Ευρώπης, της Νοτιοανατολικής Ασίας και του Δυτικού Ειρηνικού παρουσίασαν σημαντική αύξηση των κρουσμάτων. Σχεδόν τα μισά από όλα τα μεγάλα και ενοχλητικά κρούσματα σημειώθηκαν στην αφρικανική περιοχή.
Τα νέα δεδομένα δείχνουν ότι εκτιμάται πως 107.500 άνθρωποι, κυρίως παιδιά κάτω των 5 ετών, πέθαναν λόγω ιλαράς το 2023. Αν και αυτή είναι μια μείωση 8% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, πάρα πολλά παιδιά εξακολουθούν να πεθαίνουν από αυτή την ασθένεια που μπορεί να προληφθεί. Αυτή η ελαφρά μείωση των θανάτων οφείλεται κυρίως στο ότι η αύξηση των κρουσμάτων σημειώθηκε σε χώρες και περιοχές όπου τα παιδιά με ιλαρά είναι λιγότερο πιθανό να πεθάνουν, λόγω της καλύτερης διατροφικής κατάστασης και της πρόσβασης σε υπηρεσίες υγείας.
Όπως αναφέρουν οι επιστήμονες, ακόμη και όταν οι άνθρωποι επιβιώνουν από την ιλαρά, μπορεί να εμφανιστούν σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία, μερικές από τις οποίες είναι δια βίου. Τα βρέφη και τα μικρά παιδιά διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο σοβαρών επιπλοκών από τη νόσο, οι οποίες περιλαμβάνουν τύφλωση, πνευμονία και εγκεφαλίτιδα (λοίμωξη που προκαλεί εγκεφαλικό οίδημα και πιθανή εγκεφαλική βλάβη).
Εκτός «στόχου» οι χώρες
Καθώς αυξάνονται τα κρούσματα ιλαράς, ο παγκόσμιος στόχος εξάλειψης, όπως ορίζεται στην Ατζέντα Ανοσοποίησης 2030, απειλείται. Σε όλο τον κόσμο, 82 χώρες είχαν επιτύχει ή διατήρησαν την εξάλειψη της ιλαράς στα τέλη του 2023. Μόλις την προηγούμενη εβδομάδα, η Βραζιλία επιβεβαιώθηκε ότι είχε εξαλείψει την ιλαρά, καθιστώντας την περιοχή της Αμερικής του ΠΟΥ για άλλη μια φορά απαλλαγμένη από την ενδημική ιλαρά. Με εξαίρεση την αφρικανική περιοχή, τουλάχιστον 1 χώρα σε όλες τις περιοχές του ΠΟΥ έχει εξαλείψει τη νόσο.
Απαιτούνται όμως, επείγουσες και στοχευμένες προσπάθειες από όλες τις χώρες, ιδιαίτερα στις περιοχές της Αφρικής και της Ανατολικής Μεσογείου, και σε εύθραυστα περιβάλλοντα που πλήττονται από συγκρούσεις, για να εμβολιαστούν πλήρως όλα τα παιδιά με δύο δόσεις εμβολίου ιλαράς.
Όπως αναφέρει ο ΠΟΥ, οι χώρες και οι παγκόσμιοι εταίροι εμβολιασμού πρέπει να ενισχύσουν την επιτήρηση των ασθενειών, συμπεριλαμβανομένου του Παγκόσμιου Εργαστηριακού Δικτύου για την Ιλαρά της Ερυθράς (GMRLN). Η ισχυρή επιτήρηση ασθενειών είναι κρίσιμη για τη βελτιστοποίηση των προγραμμάτων ανοσοποίησης και τον εντοπισμό και την ταχεία απόκριση σε κρούσματα ιλαράς, προκειμένου να μετριαστεί το μέγεθος και ο αντίκτυπός τους.
