Το πρόσωπό σας πρήζεται μερικές φορές; Βιώνετε περιστασιακά το συναίσθημα που είναι γνωστό ως «άγχος»; Σύμφωνα με ορισμένους «influencers» του TikTok δεν πρόκειται για σημάδια που δείχνουν ότι μπορεί να έχετε το λεγόμενο «πρόσωπο κορτιζόλης».
Η κορτιζόλη είναι η βασική ορμόνη του στρες.
Σύμφωνα με εκατοντάδες κλιπ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η υπερβολική αύξηση του στρες – και, κατ’ επέκταση, η υπερβολική αύξηση της κορτιζόλης – έχει ως αποτέλεσμα ένα στρογγυλό, πρησμένο πρόσωπο. «Δεν είσαι άσχημη, απλά έχεις πρόσωπο κορτιζόλης», είναι το δημοφιλές ρεφρέν σε αυτά τα βίντεο.
«Ο λόγος που αποκτάτε διπλοσάγονο, έχετε πρησμένα βλέφαρα και τα μάγουλά σας έχουν κρεμάσει είναι επειδή η υψηλή κορτιζόλη, λλάζει σιωπηλά τον τρόπο με τον οποίο φαίνεται το πρόσωπό σας», υποστηρίζει ένα βίντεο.
Δεν υπάρχει επιστημονική τεκμηρίωση
Ωστόσο, εκτός από τη σαφές μήνυμα του fat-shaming, που στέλνεται μέσα από αυτά τα βίντεο, επιστημονική τεκμηρίωση δεν υπάρχει
«Το πρόσωπο κορτιζόλης δεν είναι ιατρικός όρος», εξηγεί η Dr Priya Jaisinghani, ενδοκρινολόγος στο Langone Health του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης.
Τα παρατεταμένα υψηλά επίπεδα κορτιζόλης μπορεί να έχουν δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία. Με την πάροδο του χρόνου, η περίσσεια κορτιζόλης μπορεί να οδηγήσει σε σύνδρομο Cushing, μια κατάσταση που έχει ως αποτέλεσμα υψηλή αρτηριακή πίεση, απώλεια οστών και περιστασιακά διαβήτη τύπου 2. Αλλά το σύνδρομο Cushing είναι σχετικά σπάνιο, λένε οι ειδικοί.
Τι είναι η κορτιζόλη και πώς επηρεάζει την υγεία μας;
«Η κορτιζόλη είναι μια στεροειδής ορμόνη που παράγεται από τα επινεφρίδια», λέει ο δρ Adam Friedman καθηγητής και πρόεδρος του τμήματος δερματολογίας στη Σχολή Ιατρικής και Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου George Washington.
Ο Friedman εξηγεί ότι παίζει ουσιαστικό ρόλο σε πολλές λειτουργίες του σώματος, όπως η ρύθμιση του μεταβολισμού, η διαχείριση του ανοσοποιητικού μας συστήματος και των αντιδράσεων στο στρες και η ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης.
«Χωρίς τη σωστή ποσότητα κορτιζόλης δεν μπορούμε να επιβιώσουμε», λέει. Όμως η υπερβολική ποσότητά της «είναι κακό πράγμα».
Οι γιατροί μπορούν να εξακριβώσουν τα επίπεδα κορτιζόλης εξετάζοντας το αίμα, τα ούρα ή το σάλιο.
Τι είναι το σύνδρομο Cushing;
Υπάρχουν δύο τύποι του συνδρόμου Cushing, λέει η Δρ Maria Fleser του Πανεπιστημίου Oregon Health & Science University : το εξωγενές (αποτέλεσμα ενός παράγοντα εκτός του σώματος) και το ενδογενές (αποτέλεσμα ενός παράγοντα εντός του σώματος).
Το εξωγενές σύνδρομο Cushing είναι συνήθως το αποτέλεσμα θεραπειών με στεροειδή, συγκεκριμένα γλυκοκορτικοειδών φαρμάκων όπως η κορτιζόνη και η πρεδνιζόνη. Αυτά μπορούν να αυξήσουν τα επίπεδα κορτιζόλης στο σώμα.
Είναι πολύ πιο συχνό από το ενδογενές σύνδρομο Cushing, το οποίο μπορεί να προκληθεί από όγκο της υπόφυσης ή από διαταραχή των επινεφριδίων.
«Η εμφάνιση του ενδογενούς συνδρόμου είναι σπάνια», τονίζει η Fleseriu, η οποία εκτιμά ότι συνήθως παρατηρούνται ετησίως, τέσσερις έως πέντε περιπτώσεις ανά εκατομμύριο ανθρώπων παγκοσμίως.
Είναι το πρόσωπο της κορτιζόλης πραγματικό;
Περίπου, αλλά όχι με τον τρόπο που συζητείται γενικά στο TikTok. Όπως λέει ο Jaisinghani, δεν υπάρχει ιατρικός όρος.
Η αύξηση του βάρους στο πρόσωπο και το λαιμό είναι ένα κοινό σύμπτωμα του συνδρόμου Cushing, αλλά αυτό από μόνο του δεν αρκεί για διάγνωση, λέει η Fleseriu. «Η κλινική διάγνωση του συνδρόμου Cushing είναι πολύ δύσκολη και πρέπει να αναζητηθούν περισσότερα από ένα συμπτώματα», εξηγεί.
Άλλα συμπτώματα του Cushing είναι οι ροζ και μοβ ραγάδες στο στομάχι, η υψηλή αρτηριακή πίεση, το λεπτό δέρμα που μελανιάζει εύκολα, όγκος λίπους ανάμεσα στους ώμους και αύξηση βάρους στο πρόσωπο και τον κορμό, ενώ τα άκρα και τα άκρα παραμένουν λεπτά.