Δύο είναι τα βασικά προβλήματα πρόσβασης στη φροντίδα του καρκίνου στην Ελλάδα. Η χαμηλότερη δημόσια δαπάνη υγείας έναντι του ευρωπαϊκού μέσου όρου και οι ανισότητες που προκαλούνται από το υψηλότερο επίπεδο δαπανών, από τους ίδιους τους ασθενείς.
«Ο καρκίνος δε συνεπάγεται μόνο φάρμακα, επεμβάσεις και νοσηλείες. Συνεπάγεται, παράλληλα, όλη την υποστήριξη των πασχόντων και των οικογενειών τους, ώστε να μπορούν να επιστρέψουν στην εργασία τους, στην κοινωνία και στην καθημερινότητά τους. Στην κατεύθυνση αυτή απαιτείται μία ολιστική στρατηγική για την ογκολογική φροντίδα και συνεπώς επαρκείς πόροι, σε όλα τα στάδια της ογκολογικής φροντίδας», ανέφερε κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου ο Κώστας Αθανασάκης, επίκουρος καθηγητής Οικονομικών της Υγείας και Οικονομικής Αξιολόγησης των Τεχνολογιών Υγείας στο τμήμα Πολιτικών Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής.
Ο κ. Αθανασάκης τόνισε ότι πρέπει να δοθεί έμφαση στην πρόληψη και στην ευαισθητοποίηση του πληθυσμού για την υιοθέτηση πιο υγιεινών προτύπων ζωής. Πρόσθεσε ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας τεκμηριώνει ότι περίπου το 40% των καρκίνων στην Ευρώπη θα μπορούσε να αποφευχθεί, αν υιοθετήσουμε ορισμένες θετικές αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως η υγιεινή διατροφή, η σωματική άσκηση, η αποχή από το κάπνισμα και ο περιορισμός του αλκοόλ.
Αξιοποίηση επιδοτήσεων και φόρων υγείας
Στο πλαίσιο αυτό παρουσιάστηκε μία πρόσφατη μελέτη του Ινστιτούτου Οικονομικών της Υγείας, η οποία βασίζεται σε μία βέλτιστη πρακτική του ΠΟΥ, τη στοχευμένη αξιοποίηση «επιδοτήσεων και φόρων υγείας».
«Πρόκειται για ένα εργαλείο το οποίο υποστηρίζει τη συγχρηματοδότηση της ογκολογικής φροντίδας, μέσω της δημιουργίας ενός Εθνικού Ταμείου για τον Καρκίνο. Συγκεκριμένα, αφενός δεσμεύοντας πόρους από ένα μέρος των εσόδων από τη διαφορική φορολογία σε προϊόντα με τεκμηριωμένη αρνητική επίδραση στην επίπτωση του καρκίνου, σε ετήσια βάση.
Αφετέρου μειώνοντας στοχευμένα φορολογικούς συντελεστές σε αγαθά, όπως φρέσκα φρούτα και λαχανικά».
Σύμφωνα με τον κ. Αθανασάκη, «μέσω αυτής της πολιτικής επιτυγχάνεται ένα κρίσιμο τρίπτυχο.
Πρώτον, το φορολογικό σύστημα λειτουργεί «παιδευτικά» μέσω μίας μορφής «συνυπευθυνότητας» στην κατανάλωση αγαθών που επιβαρύνουν την επίπτωση του καρκίνου.
Δεύτερον, συνιστά μία έμπρακτη έκφραση αλληλεγγύης της κοινωνίας προς μία από τις πλέον ευάλωτες ομάδες συμπολιτών μας, τους ογκολογικούς ασθενείς και τις οικογένειές τους.
Τρίτον, δημιουργείται δημοσιονομικός χώρος για την επαρκή χρηματοδότηση της εθνικής στρατηγικής αντιμετώπισης του καρκίνου, όπως έχει πρόσφατα δεσμευθεί το υπουργείο Υγείας και η ελληνική Κυβέρνηση».
Η συνέντευξη Τύπου που διοργανώθηκε με πρωτοβουλία της βιοφαρμακευτικής εταιρείας Bristol Myers Squibb, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Οικονομικών της Υγείας και με τη συμμετοχή της Εταιρείας Ογκολόγων-Παθολόγων Ελλάδας (Ε.Ο.Π.Ε.), της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου (ΕΛΛ.Ο.Κ.) και του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδας (Σ.Φ.Ε.Ε.), επικεντρώθηκε στην ανάγκη επίσπευσης της ανάπτυξης και εφαρμογής ενός Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου για τον Καρκίνο, καθώς και της διασφάλισης επαρκούς χρηματοδότησης όλων των σταδίων της ογκολογικής φροντίδας.
Ένα πιο βατό «μονοπάτι του ασθενούς»
Από την πλευρά της, η Ζένια Σαριδάκη, παθολόγος-ογκολόγος, πρόεδρος του Δ.Σ. της Ε.Ο.Π.Ε., αναγνώρισε ότι η χώρα έχει κάνει ορισμένα σημαντικά βήματα για την αναβάθμιση της ογκολογικής φροντίδας, τονίζοντας ότι «οφείλουμε πλέον να επικεντρωθούμε, ώστε να οργανώσουμε ένα πιο βατό «μονοπάτι του ασθενούς» από τη διάγνωση έως τη θεραπεία και την αποκατάσταση.
Προς την κατεύθυνση αυτή, το Εθνικό Μητρώο Νεοπλασιών συνιστά ένα εμβληματικό βήμα, καθώς για πρώτη φορά θα μπορούμε να γνωρίζουμε πόσους ασθενείς με καρκίνο έχουμε, με τι τύπους καρκίνου νοσούν, ποιες θεραπείες λαμβάνουν και ποιες είναι οι εκβάσεις τους. Σε αυτή τη στέρεη βάση οφείλουν να αναπτυχθούν οι δράσεις του Εθνικού Σχεδίου αντιμετώπισης για τον Καρκίνο».
Ο πρόεδρος της ΕΛΛ.Ο.Κ., Γιώργος Καπετανάκης, επισήμανε την ανάγκη να επισπευσθεί η εφαρμογή της πρόσφατης δέσμευσης του υπουργείου Υγείας, για μία εθνική στρατηγική στην ογκολογική φροντίδα, συμπληρώνοντας ότι «αυτή τη στιγμή, 20 από τα 27 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης εφαρμόζουν εθνικά σχέδια για την αντιμετώπιση του καρκίνου, ενώ και σε επίπεδο Ε.Ε. υλοποιείται το αντίστοιχο EU Beating Cancer Plan. Μία τέτοια προοπτική και στην Ελλάδα, δεν αποτελεί αυτοσκοπό, αλλά θα μας επιτρέψει – με επαρκή χρηματοδότηση – να δράσουμε συντεταγμένα με συγκεκριμένους στόχους».
O γενικός διευθυντής του Σ.Φ.Ε.Ε., Μιχάλης Χειμώνας, αναγνώρισε ότι η επίδοση της Ελλάδας ως προς την πρόσβαση σε καινοτόμες ογκολογικές θεραπείες, είναι πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, όμως οι προκλήσεις παραμένουν επιτακτικές, συμπληρώνοντας ότι: «Ο ΣΦΕΕ έχει ήδη διοργανώσει δύο συναντήσεις με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς στα γραφεία του Ευρωκοινοβουλίου στην Αθήνα, όπου συζήτησαν ανοιχτά και εποικοδομητικά για την πρόληψη, τη διαχείριση και την αντιμετώπιση του καρκίνου και για πρώτη φορά έγινε ένα σημαντικό βήμα με τη δημιουργία Εθνικού Μητρώου Νεοπλασιών. Μόνο μέσα από ολοκληρωμένες βιώσιμες πολιτικές μπορούμε να διασφαλίσουμε την απρόσκοπτη πρόσβαση των ασθενών σε νέες και καινοτόμες θεραπείες».
Στον χαιρετισμό που απηύθυνε η γενική διευθύντρια της Bristol Myers Squibb Ελλάδας, Ελισάβετ Προδρόμου, δήλωσε: «Με την πολιτική βούληση της Πολιτείας, τη συνεργασία όλων των επιστημονικών και κοινωνικών εταίρων και την εξασφάλιση επαρκών πόρων, είμαι αισιόδοξη ότι θα μπορέσουμε ως χώρα να μετατρέψουμε το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τον Καρκίνο σε απτές θετικές πράξεις που θα φτάσουν σε κάθε ελληνικό σπίτι που πλήττεται από τον καρκίνο”.
Από την πλευρά του, ο Γιώργος Τσιακαλάκης, Corporate & Government Affairs Lead της Bristol Myers Squibb Ελλάδας, σημείωσε ότι «το Εθνικό Σύστημα Υγείας, παρά τις αδυναμίες του είναι μία κατάκτηση της χώρας, προκειμένου όλοι οι πολίτες και οι ασθενείς να έχουν πρόσβαση σε όλα τα στάδια της φροντίδας. Οφείλουμε, λοιπόν, να το στηρίξουμε με επαρκείς πόρους και εποικοδομητικές προτάσεις που έχουν δοκιμαστεί επιτυχώς στο εξωτερικό, όπως η δέσμευση πόρων από τη διαφορική φορολογία υπέρ της υγείας των ανθρώπων. Θωρακίζοντας το Ε.Σ.Υ. και θέτοντας προτεραιότητες για την αντιμετώπιση του καρκίνου, θωρακίζουμε το μέλλον μας και το μέλλον των οικογενειών μας».
