Νέα μελέτη του European Patent Office διαπιστώνει ότι η καινοτομία στον τομέα της καταπολέμησης του καρκίνου αυξήθηκε περισσότερο από 70% από το 2015 μέχρι το 2021 ενώ, πάνω από 5 εκατομμύρια ζωές σώθηκαν στην ΕΕ χάρη στην πρόοδο της διάγνωσης και της θεραπείας. Όπως αναφέρει η μελέτη, τα πανεπιστήμια και τα δημόσια ερευνητικά ιδρύματα γίνονται κινητήριες δυνάμεις καινοτομίας κατά του καρκίνου και την ίδια στιγμή το European Patent Office (EPO) εγκαινιάζει δωρεάν διαδικτυακά εργαλεία με εύκολη πρόσβαση σε επιχειρηματικές και τεχνικές πληροφορίες σχετικά με την καινοτομία που σχετίζεται με τον καρκίνο.
Ο καρκίνος παραμένει παγκόσμια απειλή για την υγεία παρά την πρόοδο στην έρευνα και την τεχνολογία. Σύμφωνα με το European Cancer Information System (ECIS), το 31% των ανδρών και το 25% των γυναικών αναμένεται να διαγνωστούν με καρκίνο στην Ευρωπαϊκή Ένωση πριν από την ηλικία των 75 ετών. Πάνω από 5 εκατομμύρια ζωές σώθηκαν μόνο στην ΕΕ χάρη στις εφευρέσεις στην ογκολογία.
Ενόψει της Παγκόσμιας Ημέρας κατά του Καρκίνου (4 Φεβρουαρίου), το Ευρωπαϊκό Γραφείο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας (ΕΓΔΕ) μόλις δημοσίευσε μια νέα μελέτη, η οποία διαπιστώνει ότι η καινοτομία στην καταπολέμηση του καρκίνου έχει αυξηθεί κατά 70% μεταξύ 2015 και 2021, όπως υπολογίζεται από τον αριθμό των διεθνών οικογενειών διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας (IPF).
Η καινοτομία στην τεχνολογία κατά του καρκίνου μεταξύ 1971 και 2021
Η μελέτη διαπιστώνει ότι περισσότερες από 140.000 εφευρέσεις για την καταπολέμηση του καρκίνου έχουν αποκαλυφθεί στο κοινό σε έγγραφα διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας τα τελευταία 50 χρόνια.
Η Ελλάδα συνέβαλε σε αυτή την εξέλιξη τα τελευταία 20 χρόνια με την εγγραφή 79 διεθνών οικογενειών διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας από εταιρείες και ερευνητικές εγκαταστάσεις της χώρας. Η χώρα κατατάσσεται 22η μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών και 41η παγκοσμίως. Στην Ελλάδα, ο καρκίνος του πνεύμονα είναι ο συχνότερος τύπος για τους άνδρες και ο καρκίνος του μαστού ο συχνότερος για τις γυναίκες, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ).
Η μελέτη που ξεκίνησε από το ΕΓΔΕ έχει ως στόχο να παράσχει στις κυβερνήσεις και στην κοινότητά της καινοτομίας πληροφορίες σχετικά με την κατοχύρωση με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας των τεχνολογιών κατά του καρκίνου παγκοσμίως. Περιγράφει πού και ποιες ήταν οι πιο πρόσφατες εξελίξεις στο συγκεκριμένο τομέα. Η μελέτη ολοκληρώνεται από μια διαδικτυακή πλατφόρμα του EPO, ελεύθερης πρόσβασης, η οποία απλοποιεί την πρόσβαση από την ερευνητική κοινότητα στον τομέα αυτό, μέσω των τεχνικών πληροφοριών που περιέχονται στα διπλώματα ευρεσιτεχνίας τους, χρησιμοποιώντας προκαθορισμένες αναζητήσεις βάσεων δεδομένων διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας. Όπως ανέφερε ο πρόεδρος του ΕΓΔΕ António Campinos η πλατφόρμα αυτή μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στον περιορισμό της ασθένειας του καρκίνου, καθώς, ενδυναμώνοντας τους επιστήμονες με τεχνικές πληροφορίες και διορατικότητα για να προωθήσουν την έρευνά τους και να τους υποστηρίξουν στην προώθηση νέων τεχνολογιών που μπορούν να σώσουν ζωές. «Εδώ στην Ευρώπη, είμαστε στη δεύτερη θέση όσον αφορά την ανάπτυξη τεχνολογιών που σχετίζονται με τον καρκίνο, αλλά σαφώς μπορούμε να κάνουμε πολύ περισσότερα, πρέπει να κάνουμε περισσότερα – ειδικά αν λάβουμε υπόψη ότι προβλέπεται αύξηση του αριθμού των διαγνώσεων καρκίνου τα επόμενα χρόνια» τόνισε.
Οι καινοτομίες επαναπροσδιορίζουν τη θεραπεία και τη διάγνωση
Σύμφωνα με τη νέα μελέτη του ΕΓΔΕ, οι Ηνωμένες Πολιτείες ηγούνται στην καινοτομία που σχετίζεται με τον καρκίνο παγκοσμίως, με σχεδόν το 50% όλων των IPFs από το 2002 έως το 2021 να αποδίδονται σε αιτούντες από τις ΗΠΑ. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έρχεται στη δεύτερη θέση με μερίδιο 18%, ακολουθούμενη από την Ιαπωνία με 9%. Πιο πρόσφατα, η Κίνα έχει κάνει σημαντικά βήματα στον τομέα, με μεγάλη συμβολή στον παγκόσμιο τοπίο της καινοτομίας για τον καρκίνο. Στην Ευρώπη, η Γερμανία έχει διατηρήσει τη θέση της ως ηγετική χώρα προέλευσης στην καινοτομία που σχετίζεται με καινοτομίες κατά του καρκίνου, ως πρωτοπόρος τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Το Ηνωμένο Βασίλειο αναδείχθηκε γρήγορα ως ο δεύτερος μεγαλύτερος συνεισφέρων. Η Γαλλία, η Ελβετία και οι Κάτω Χώρες έχουν επίσης επιδείξει σταθερή αύξηση στην καινοτομία που σχετίζεται με τον καρκίνο, καταλαμβάνοντας την τρίτη, τέταρτη και πέμπτη θέση αντίστοιχα.
Οι προσπάθειες για την καταπολέμηση του καρκίνου έχουν ενισχυθεί χάρη στις νέες και βελτιωμένες τεχνολογίες για τη θεραπεία και τη διάγνωση αυτών των ασθενειών. Οι ανακαλύψεις στις ανοσοθεραπείες και τις γονιδιακές θεραπείες έχουν διαδραματίσει σημαντικό ρόλο. Μεταξύ 2015 και 2021, ο αριθμός των IPFs στην ανοσοθεραπεία υπερδιπλασιάστηκε, ενώ η γονιδιακή θεραπεία διπλασιάστηκε κατά την ίδια περίοδο. Έχει σημειωθεί σημαντική αύξηση της διεθνούς δραστηριότητας κατοχύρωσης διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας στον τομέα της διάγνωσης του καρκίνου, ιδίως στις υγρές βιοψίες (πχ. δείγματα αίματος). Οι IPFs στην υγρή βιοψία πενταπλασιάστηκαν. Ήταν λίγο πάνω από 500 το 2012, και έγιναν πάνω από 2300 το 2021. Άλλες νέες εξελίξεις στην πληροφορική της υγειονομικής περίθαλψης επικεντρώθηκαν στην χρήση προηγμένων τεχνικών επεξεργασίας εικόνας και αλγορίθμων μηχανικής μάθησης για την βελτίωση της ακρίβειας και της αποτελεσματικότητας της ανίχνευσης και διάγνωσης του καρκίνου.
Ενίσχυση του ρόλου των πανεπιστημίων και των δημόσιων ερευνητικών κέντρων
Ο τρόπος με τον οποίο αυτές οι καινοτομίες φτάνουν στην αγορά αλλάζει. Η μελέτη επισημαίνει επίσης μια πιθανή μετατόπιση τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Τα πανεπιστήμια, τα νοσοκομεία, οι δημόσιοι ερευνητικοί οργανισμοί και οι νεοσύστατες επιχειρήσεις διαδραματίζουν ολοένα και σημαντικότερο ρόλο. Έχουν συμβάλλει καθοριστικά σχεδόν στο ένα τρίτο των IPFs που σχετίζονται με τον καρκίνο μεταξύ 2002-2021, αντιπροσωπεύοντας το 26% όλων των IPFs από αιτούντες της ΕΕ και το 35% των IPFs από αιτούντες των ΗΠΑ, ξεπερνώντας σημαντικά τη μέση συμβολή τους σε όλες τις τεχνολογίες. Το INSERM και το CNRS της Γαλλίας ξεχωρίζουν ως βασικοί κόμβοι για την καινοτομία κατά του καρκίνου, καταλαμβάνοντας την τρίτη και έβδομη θέση παγκοσμίως κατά την πιο πρόσφατη πενταετή περίοδο, 2017-2021. Άλλοι αξιοσημείωτοι συνεισφέροντες μεταξύ των κορυφαίων υποψηφίων περιλαμβάνουν φαρμακευτικές εταιρείες από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη, εστιάζοντας κυρίως σε καινοτόμες θεραπείες για τον καρκίνο, ενώ αρκετές εταιρείες, όπως η Philips, η Siemens και η Fujifilm ειδικεύονται στη διάγνωση.
Οι 10 κορυφαίες εταιρίες με ΔΕ μεταξύ 2017-2021
Νέα πλατφόρμα για τη διευκόλυνση της πρόσβασης και επενδύσεων
Η νέα δωρεάν διαδικτυακή πλατφόρμα, «Τεχνολογίες καταπολέμησης του καρκίνου» αναπτύχθηκε από εμπειρογνώμονες του ΕΓΔΕ, σε συνεργασία με 10 εθνικά γραφεία διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας στην Ευρώπη.
Το εργαλείο παρουσιάζει πάνω από 130 σύνολα δεδομένων σε τέσσερα γενικά θέματα:
- πρόληψη και έγκαιρη ανίχνευση
- διάγνωση
- θεραπείες και
- ευεξία και μετέπειτα φροντίδα.
Η πλατφόρμα περιλαμβάνει όχι μόνο τις 140.000 εφευρέσεις στις οποίες βασίστηκε η μελέτη, αλλά και πολλές άλλες. Αυτή είναι η τέταρτη τέτοια πλατφόρμα από το ΕΓΔΕ, μετά από εκείνες για τον κορονοϊό, τις τεχνολογίες καθαρής ενέργειας και την πυρόσβεση δασικών εκτάσεων.
Για να βοηθήσει στην ανάπτυξη και εμπορευματοποίηση νέων τεχνολογιών για την καταπολέμηση του καρκίνου, το ΕΓΔΕ επικαιροποιεί το δωρεάν εργαλείο του «Deep Tech Finder», το οποίο χαρτογραφεί σχεδόν 8000 νεοσύστατες επιχειρήσεις από όλη την Ευρώπη με αιτήσεις διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας. Αυτό βοηθά τους επενδυτές και τους δυνητικούς εταίρους να βρουν ευρωπαϊκές νεοσύστατες επιχειρήσεις με πολύτιμες νέες τεχνολογίες καρκίνου στον τομέα της βαθιάς τεχνολογίας.