Οι συνεχόμενες συνεργασίες της Ελλάδας με χώρας εκτός ευρωπαϊκού βεληνεκούς έχουν αρχίσει να δημιουργούν αναστάτωση στην αγορά για το πόσο επικερδείς μπορεί να είναι για τη χώρα μας αλλά και κατά πόσο δεν θα «προσβάλλουν» εγχώρια συμφέροντα.
Ο νευραλγικός τομέας της Υγείας και του Φαρμάκου δεν θα μπορούσε να λείψει από τις επικείμενες αλλαγές που μπορεί να επέλθουν μέσα από αυτές τις στρατηγικές γεωπολιτικά συνεργασίες της κυβέρνησης. Με αφορμή την πριν από λίγες ημέρες υπογραφή συμφωνίας του υπουργείου Υγείας με την Αίγυπτο για την ανταλλαγή πληροφοριών και τεχνογνωσίας στον τομέα της Υγείας και του Φαρμάκου κάναμε μια μικρή έρευνα στο που βρίσκεται σήμερα ο τομέας Υγείας της Αιγύπτου.
Ο τομέας του φαρμάκου στην Αίγυπτο
Η Αίγυπτος έχει μια ισχυρή μεταποιητική βιομηχανία και είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός φαρμακευτικών προϊόντων στην περιοχή ΜΕΝΑ (Η Μέση Ανατολή και η Βόρεια Αφρική είναι μια γεωγραφική περιοχή της οποίας οι χώρες αναφέρονται συχνά με το αρκτικόλεξο MENA).
Με περισσότερες από 100 φαρμακοβιομηχανίες που δραστηριοποιούνται στη χώρα, η Αίγυπτος διαθέτει έναν δυναμικό τοπικό κλάδο παραγωγής. Αυτές παράγουν ένα ευρύ φάσμα προϊόντων, συμπεριλαμβανομένων γενόσημων φαρμάκων, επώνυμων γενόσημων και προϊόντων χωρίς ιατρική συνταγή (OTC). Περίπου εννέα στα δέκα φάρμακα που καταναλώνονται στη χώρα παράγονται τοπικά.
Σύμφωνα με την IQVIA, οι τοπικές εταιρείες αντιπροσωπεύουν το 56% της αγοράς όσον αφορά τις πωλήσεις, αφήνοντας τις πολυεθνικές με το 44% της πίτας. Ενώ, η Αίγυπτος διαθέτει και εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό και τεχνογνωσία στη φαρμακευτική παραγωγή, τα οποία είναι ζωτικής σημασίας για την υλοποίηση των φιλοδοξιών της.
Ισχυρή ανάπτυξη της αγοράς
Η φαρμακευτική αγορά της Αιγύπτου έχει εδραιωθεί ως η ταχύτερα αναπτυσσόμενη στη Μέση Ανατολή και την Αφρική, ξεπερνώντας κατά πολύ τη Σαουδική Αραβία, τη Νότια Αφρική, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και την Αλγερία. Η αιγυπτιακή φαρμακευτική αγορά αναπτύχθηκε με σύνθετο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης (CAGR) 17% μεταξύ 2011 και 2017 για να φτάσει σε συνολική αξία αγοράς 50 δισεκατομμυρίων EGP το 2017. Ο κλάδος ελέγχεται από το υπουργείο Υγείας και την Αιγυπτιακή Φαρμακευτική Αρχή, οι οποίες είναι υπεύθυνες για τη διασφάλιση της ποιότητας, της ασφάλειας και της αποτελεσματικότητας των φαρμάκων. Η Αίγυπτος επενδύει στη φαρμακοβιομηχανία της και αναζητά ενεργά συνεργασίες για την ενίσχυση της παραγωγικής ικανότητας, την αναβάθμιση της τεχνολογίας και τη βελτίωση της ποιότητας. Για παράδειγμα, έχει αναζητήσει άμεσες ξένες επενδύσεις (ΑΞΕ) και συνεργασίες με διεθνείς φαρμακευτικές εταιρείες.
Σύμφωνα με το egypt-business.com διαθέτει συνολικά 843 καταγεγραμμένες φαρμακοβιομηχανίες και εταιρείες φαρμάκων ωστόσο οι κορυφαίες αυτών είναι οι εξής:
- EVA Pharma, ένας από τους κορυφαίους κατασκευαστές επώνυμων γενόσημων φαρμάκων στην περιοχή της EMEA από το 1997.
- Rameda Pharmaceutical παράγει από το 1994 ένα ευρύ φάσμα επώνυμων γενόσημων φαρμάκων, διατροφικών προϊόντων, συμπληρωμάτων διατροφής και κτηνιατρικών προϊόντων.
- Mash Premiere ξεκίνησε λειτουργία το 1986 και θεωρείται κορυφαία φαρμακευτική εταιρεία στην αιγυπτιακή αγορά με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής για ολόκληρη την περιοχή της ΜΕΝΑ (Middle East and North Africa).
- APEX Pharma S.A.E. δραστηριοποιείται από το 1997 στην Παραγωγή, Μάρκετινγκ, Πωλήσεις & Εισαγωγές φαρμακευτικών προϊόντων.
- Minapharm Pharmaceuticals η οποία ιδρύθηκε το 1958 κατατάσσεται μεταξύ των κορυφαίων φαρμακευτικών εταιρειών στην Αίγυπτο και τη Μέση Ανατολή.
- Global Napi Pharmaceuticals από το 1997 είναι κατασκευαστής τελικών φαρμακευτικών προϊόντων.
- Amoun Pharmaceuticals ξεκίνησε το 1998 και είναι μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες της Αιγύπτου που παράγουν ανθρώπινα και κτηνιατρικά φαρμακευτικά προϊόντα και συμπληρώματα διατροφής.
- AUG Pharma ιδρύθηκε το 2006 και είναι μια φαρμακευτική εταιρεία που στοχεύει να βοηθήσει τους ανθρώπους να ζήσουν μια καλύτερη ζωή παρέχοντας φάρμακα πραγματικής αξίας.
- Egyptian International Pharmaceuticals Industry Co. (EIPICO) είναι κατασκευαστής φαρμάκων και καλλυντικών για ανθρώπινη και κτηνιατρική χρήση από το 1980. Εμπορεύεται τα προϊόντα της σε όλη την Αίγυπτο και εξάγει στο εξωτερικό.
- Ibnsina Pharma από το 2001 παρέχει υπηρεσίες φαρμακείου κατασκευαστικές. Οι υπηρεσίες περιλαμβάνουν διανομή, λήψη και παράδοση παραγγελιών, προώθηση και αποθήκευση.
- Pharco Corporation, που ιδρύθηκε από τον Δρ. Hassan Abbas Helmy το 1987. Πρόκειται για ένα όμιλο 9 εταιρειών υγειονομικής περίθαλψης.
Η φαρμακευτική βιομηχανία της Αιγύπτου αντιμετωπίζει προκλήσεις
Παρά τα δυνατά του σημεία, ο τομέας αντιμετωπίζει πολλές προκλήσεις, όπως περιοδικές ελλείψεις φαρμάκων, ζητήματα τιμολόγησης και ανάγκη για περαιτέρω τεχνολογικές επενδύσεις και επενδύσεις σε υποδομές όπως αναφέρει το “egypt-business.com”. Οι βασικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η φαρμακοβιομηχανία της Αιγύπτου περιλαμβάνουν την επιβολή της τιμολόγησης των φαρμάκων από την κυβέρνηση, την κυριαρχία των ιδιωτικών πολυεθνικών στην αγορά, την καθυστερημένη εφαρμογή μιας συνολικής αύξησης των τιμών των φαρμακευτικών προϊόντων, την υποτίμηση της αιγυπτιακής λίρας και την ευρεία εξάπλωση των πλαστών φαρμάκων. Επίσης, η δραστηριότητα έρευνας και ανάπτυξης ήταν ιστορικά σχετικά χαμηλή σε σύγκριση με πιο ανεπτυγμένες αγορές, αλλά έχουν γίνει προσπάθειες να αυξηθούν οι επενδύσεις σε αυτόν τον τομέα για να τονωθεί η καινοτομία και να δημιουργηθούν περισσότερα προϊόντα υψηλής αξίας.
Η επέκταση των υπηρεσιών Υγείας
Εκτός από τον τομέα των φαρμάκων μεγάλη επέκταση παρατηρείτε και στις υπηρεσίες Υγείας με νέα Ιατρικά Κέντρα, Δομές και Φαρμακεία να εξαπλώνονται σε χρόνο ρεκόρ και να δίνονται δεκάδες εκατομμύρια στην κατασκευή τους.
Ο εκπατρισμένος επενδυτής σχεδιάζει να ιδρύσει την πρώτη διεθνή ιατρική πόλη της Αιγύπτου
Το Ιούλιου του 2023 το Egypt Independent ανακοίνωσε ότι ο αντιβασιλέας για την κομητεία Cheshire, UK και ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ομίλου Υγείας St George, Nasser Fouad εργάζεται με μια ομάδα επενδυτών για την ίδρυση της πρώτης διεθνούς ιατρικής πόλης στην Αίγυπτο. Το έργο βρίσκεται σε έκταση περίπου εβδομήντα στρεμμάτων με πολύ τεράστιες επενδύσεις, και θα βρίσκεται μπροστά από τη Διοικητική Πρωτεύουσα. Η πόλη θα περιλαμβάνει ένα ολοκληρωμένο πανεπιστήμιο για τις ιατρικές επιστήμες, ένα αγγλικό ιατρικό κολέγιο, ένα κολέγιο φυσιοθεραπείας και ένα κολέγιο νοσηλευτικής, τα πτυχία των οποίων απονέμονται απευθείας από το Ηνωμένο Βασίλειο για πρώτη φορά στην Αίγυπτο.
Το Magdi Yacoub Heart Foundation και η Mercedes-Benz Egypt ενώνουν τις δυνάμεις τους
Το Magdi Yacoub Heart Foundation ανακοίνωσε την συνεργασία με τη Mercedes-Benz Egypt για την ίδρυση του νέου παγκόσμιου κέντρου καρδιάς στις 6 Οκτωβρίου. Στόχος αυτής της συνεργασίας είναι να αυξηθεί ο αριθμός των ασθενών που λαμβάνουν υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης με τη βοήθεια της νέας εγκατάστασης. Με επικεφαλής την Ingenuity, η Mercedes-Benz Egypt δεσμεύεται να κάνει τη διαφορά στις κοινότητες όπου δραστηριοποιείται, επηρεάζοντας θετικά τις μελλοντικές γενιές και επιτυγχάνοντας μεταμορφωτικό αντίκτυπο στις ζωές των Αιγυπτίων. Η συνεργασία της πολυτελούς μάρκας με την MYF θα υποστηρίξει τις φιλόδοξες ανθρωπιστικές προσπάθειες του Ιδρύματος, συμπεριλαμβανομένης της βελτίωσης της ζωής των πολλών ανθρώπων που πλήττονται από καρδιακές παθήσεις, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών, και την παροχή δωρεάν υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης και την παροχή προηγμένης ιατρικής εκπαίδευσης στο υγειονομικό προσωπικό. Το ίδρυμα προσφέρει επίσης τις πιο καινοτόμες θεραπείες σε χιλιάδες Αιγύπτιους που ζουν με καρδιακές παθήσεις και αυτή η συνεργασία έχει σκοπό να βοηθήσει στην ανάπτυξη του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης στην Αίγυπτο.
Η Αίγυπτος θα χτίσει το μεγαλύτερο κέντρο μεταμόσχευσης οργάνων στη Μέση Ανατολή
Ο υπουργός Υγείας Khaled Abdel Ghaffar ανακοίνωσε το Μάϊο την ίδρυση του μεγαλύτερου κέντρου μεταμόσχευσης οργάνων στη Μέση Ανατολή. Το κέντρο θα είναι μέσα στο νοσοκομείο Nasser Institute και θα παρέχει ολοκληρωμένη ιατρική περίθαλψη σε ασθενείς πριν και μετά τις επεμβάσεις μεταμόσχευσης. Να σημειωθεί ότι όλη η χώρα διαθέτει 42 κέντρα μεταμόσχευσης ανθρώπινων οργάνων, συμπεριλαμβανομένων 28 κέντρων νεφρών και 17 κέντρων για το ήπαρ (3 κέντρα αρθρώσεων) και έγιναν 1193 μεταμοσχεύσεις νεφρού σε αυτά κατά το έτος 2021 και 1078 μεταμοσχεύσεις νεφρού πραγματοποιήθηκαν το 2022.
Χτίζεται το μεγαλύτερο Ιατρικό Κέντρο
Την ίδια στιγμή το Porto Said εγκαινίασε το μεγαλύτερο ολοκληρωμένο ιατρικό διοικητικό εμπορικό κέντρο στο West Port Said σε έκταση 100 στρεμμάτων, με επενδύσεις που ανέρχονται περίπου στα 3,5 δισ. λίρες. Στόχος σύμφωνα με το Δρ. Hosny Hany Omar, Διευθύνων Σύμβουλος του Amer Group, να γίνει ένας από τους σημαντικότερους τουριστικούς προορισμούς για τους κατοίκους της περιφέρειας και τους επισκέπτες του, ειδικά επειδή απέχει λίγα λεπτά από το λιμάνι.
Μεγαλώνει η αλυσίδα φαρμακείων
Στο μεταξύ, η ElEzaby Pharmacies ανακοίνωσε το άνοιγμα περίπου 40 νέων καταστημάτων κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους και περισσότερα υποκαταστήματα σχεδιάζονται να ανοίξουν κατά το έτος 2023, (250 είναι των υποκαταστημάτων στο Κάιρο) λόγω της επιθυμίας του ομίλου να είναι μόνιμα παρών και να παρέχει τις υπηρεσίες του και να διευκολύνει την πρόσβαση σε αυτά στους πελάτες του καθ’ όλη τη διάρκεια του 24ωρου, επτά ημέρες την εβδομάδα.
Διαπιστευμένο νοσοκομείο
Τέλος, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας το νοσοκομείο Dar Al Shifa, το οποίο υπάγεται στη γραμματεία των εξειδικευμένων ιατρικών κέντρων, πέρασε τα εθνικά πρότυπα διαπίστευσης για την πρωτοβάθμια περίθαλψη, τα οποία εφαρμόζονται από τη Γενική Αρχή Διαπίστευσης και Κανονισμού Υγείας (GAHAR) και είναι διαπιστευμένα από την Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή του ΟΗΕ για τη Δυτική Ασία (ESCWA). Το Dar Al Shifa διαθέτει τμήματα γενικής χειρουργικής, ορθοπεδικής, νευροχειρουργικής, μαιευτικής, γυναικολογίας, οφθαλμολογίας, ωτορινολαρυγγολογίας, καρδιαγγειακών παθήσεων και νευρολογίας.
Οι προκλήσεις και τα προβλήματα
Ωστόσο υπάρχει και άλλη πλευρά όπως για παράδειγμα η ανακοίνωση του νοσοκομείου Cleopatra Hospital Company τον Ιούλιου του 2023 ότι κατέγραψε πτώση 1,4% σε ετήσια βάση στα ενοποιημένα κέρδη του πρώτου τριμήνου. Ενώ, οι νέοι γιατροί εγκαταλείπουν σωρηδόν την Αίγυπτο για καλύτερες δουλειές στο εξωτερικό.
Περισσότεροι από 11.500 γιατροί που εγκατέλειψαν τον τομέα της δημόσιας υγείας της Αιγύπτου μεταξύ 2019 και 2022, σύμφωνα με το Αιγυπτιακό Ιατρικό Συνδικάτο. Όπως ανέφερε το Φεβρουάριου του τρέχοντος έτους η Washington Post όταν ένα νοσοκομείο στη Βρετανία πρόσφερε στον Αιγύπτιο Μοχάμεντ δουλειά το 2020, δεν χρειάστηκε να το σκεφτεί δύο φορές αφού ο μισθός ήταν 40 φορές υψηλότερος από αυτόν που έπαιρνε στη χώρα του. Όπως και άλλοι νέοι γιατροί στην Αίγυπτο, ο 34χρονος Μοχάμεντ εργαζόμενος σε ένα κρατικό νοσοκομείο έπειτα από τόσα χρόνια σπουδών κέρδιζε περίπου 300 δολάρια το μήνα.
Ο Μοχάμεντ μίλησε στην Washington Post υπό τον όρο ότι θα αναφερθεί μόνο με το μικρό του όνομα, φοβούμενος τα κυβερνητικά αντίποινα για την κριτική του ιατρικού συστήματος. Μετακομίζοντας στο Ηνωμένο Βασίλειο, εντάχθηκε σε περισσότερους από 11.500 γιατρούς που έφυγαν από τον τομέα της δημόσιας υγείας της Αιγύπτου μεταξύ 2019 και 2022, σύμφωνα με το Αιγυπτιακό Ιατρικό Συνδικάτο, πολλοί από τους οποίους αναζητούσαν καλύτερες προοπτικές στο εξωτερικό. Πέρυσι, περισσότεροι από 4.300 Αιγύπτιοι γιατροί που απασχολούνται στο δημόσιο υπέβαλαν τις παραιτήσεις τους, κατά μέσο όρο 13,5 ανά εργάσιμη ημέρα.
Η Αίγυπτος βλέπει την Αφρική ως βασική αγορά
Εκτός από την εξυπηρέτηση της τοπικής αγοράς, η φαρμακευτική βιομηχανία της Αιγύπτου εξάγει επίσης σε πολλές χώρες στην περιοχή της ΜΕΝΑ, στην Ευρώπη και ακόμη πιο μακριά. Η στρατηγική θέση της Αιγύπτου ως γέφυρα μεταξύ Αφρικής, Ασίας και Ευρώπης την καθιστά εξαιρετικό υλικοτεχνικό κόμβο για τη διανομή φαρμακευτικών προϊόντων. Η ισχυρή υποδομή της χώρας και οι καθιερωμένες δυνατότητες παραγωγής φαρμακευτικών προϊόντων ενισχύουν περαιτέρω αυτή τη φιλοδοξία.
Η Αίγυπτος στοχεύει να γίνει ο κόμβος της Αφρικής στη φαρμακευτική βιομηχανία. Για το λόγο αυτό γίνεται κάθε χρόνο το Africa Health ExCon το οποίο θα προσφέρει στην Αίγυπτο μια πλατφόρμα για να επιδείξει τις δυνατότητές της στη φαρμακευτική βιομηχανία. Η συμφωνία για την αφρικανική ηπειρωτική ζώνη ελεύθερων συναλλαγών (AfCFTA), η οποία στοχεύει στη δημιουργία μιας ενιαίας αγοράς για αγαθά και υπηρεσίες σε 54 χώρες, θα μπορούσε να προσφέρει μια τεράστια ευκαιρία για τη φαρμακευτική βιομηχανία της Αιγύπτου.
