Η Μυασθένεια Gravis είναι μια σοβαρή, σπάνια και εξουθενωτική νευρομυϊκή αυτοάνοση νόσος με πολύπλοκα και χρόνια σωματικά συμπτώματα που αποδυναμώνουν τους μύες του σώματος και μπορεί να είναι δυνητικά απειλητική για τη ζωή. Η ασθένεια επηρεάζει 56.000 με 100.000 άτομα στην Ευρώπη.
Η ζωή με μια χρόνια ασθένεια μπορεί να είναι απίστευτα δύσκολη, όχι μόνο σωματικά, αλλά και ψυχικά. Οι ασθενείς συχνά παλεύουν με το άγχος, την κατάθλιψη και άλλα θέματα ψυχικής υγείας καθώς αντιμετωπίζουν πολύ δύσκολα τις προκλήσεις της ζωής. Επιπλέον, η επιβάρυνση της νόσου επηρεάζει και την κοινωνική αλλά και την επαγγελματική ζωή, τόσο των ασθενών, όσο και των φροντιστών. Λόγω των δυσκολιών να προγραμματίσουν τη ζωή τους, συχνά πρέπει να εγκαταλείψουν τη σταδιοδρομία τους ή να αλλάξουν τις ώρες εργασίας τους, γεγονός που τους οδηγεί σε πιθανά οικονομικά προβλήματα, καθώς και σε απομόνωση, απογοήτευση και ενοχές.
Σύμφωνα με μια έρευνα παρατήρησης που διεξήχθη τον Απρίλιο του 2021 το 80% των ασθενών δυσκολεύονται να εργαστούν λόγω της ασθένειάς τους. Επιπλέον, μόνο το 50% απασχολείται στην πραγματικότητα, ενώ το ποσοστό απασχόλησης του γενικού ευρωπαϊκού πληθυσμού ηλικίας 20-64 ετών ήταν περίπου στο 73% το 2018. Επίσης, το 80% των ασθενών αισθάνεται απογοήτευση ή κατάθλιψη, λόγω των καθημερινών εμποδίων που αντιμετωπίζει. Τέλος, το 59% αντιμετωπίζει δυσκολία ανταπόκρισης στις οικογενειακές ανάγκες και το 43% των ασθενών δυσκολεύεται με τις κοινωνικές του δραστηριότητες και τη μετακίνηση σε δημόσιους χώρους.
Η ασθένεια δεν έχει τεράστιο αντίκτυπο στην κοινωνική, επαγγελματική και οικογενειακή ζωή των ασθενών αλλά και των φροντιστών. Σύμφωνα με τα στοιχεία, το 15,6% των φροντιστών χρειάστηκε να μειώσουν τις ώρες εργασίας τους, και έως και 20,8% των φροντιστών χρειάστηκε να εγκαταλείψουν την αμειβόμενη εργασία τους για να φροντίσουν ασθενείς. Το απρόβλεπτο και ο αόρατος και δυσνόητος χαρακτήρας της νόσου δημιουργεί περιορισμούς μακροπρόθεσμα τόσο για τον ασθενή όσο και για τον φροντιστή και μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να τους καταστήσει επίφοβες.
Όπως εξηγεί ο καθηγητής/ Δρ. Renato Mantegazza, διευθυντής του UOC IV Νευρολογίας του IRCCS Ιδρύματος Carlo Besta στο Μιλάνο, η μυασθένεια Gravis συχνά εκδηλώνεται πρώτα στο πρόσωπο, με πρώιμα συμπτώματα όπως πτώση των βλεφάρων. Η αδυναμία στους μύες των ματιών μπορεί επίσης να οδηγήσει σε διπλή ή θολή όραση. Επιπλέον, οι εκφράσεις του προσώπου, η ομιλία, το μάσημα, η κατάποση και η αναπνοή μπορεί να επηρεαστούν, καθώς και κινήσεις των χεριών και των ποδιών. Όσο πιο σοβαρά είναι τα συμπτώματα του ασθενούς, τόσο περισσότερη βοήθεια χρειάζονται από τους ειδικούς φροντιστές: Από τους ασθενείς που έχουν πληγεί περισσότερο από το MG, 4 στους 5 χρειάζονται φροντιστή.
«Το να ζεις με Μυασθένεια Gravis είναι μια καθημερινή μάχη, όπου κάθε αναπνοή, κάθε κίνηση είναι μια συνεχής και επίπονη προσπάθεια. Οι συνεχείς σωματικοί περιορισμοί και η συναισθηματική καταπόνηση επηρεάζουν όχι μόνο εμένα, αλλά και τους αγαπημένους μου» λέει ένας ασθενής. «Επιπλέον, η ασθένειά μας είναι αόρατη και δυσνόητη. Ως εκ τούτου, είμαστε πολύ χαρούμενοι που επιτέλους υπάρχει μια Ευρωπαϊκή Ημέρα κατά της μυασθένειας Gravis για να εστιάσουμε την προσοχή μας σε αυτήν την ασθένεια».
«Επειδή είναι μια σπάνια ασθένεια, ορισμένοι επαγγελματίες του ιατρικού τομέα δεν την γνωρίζουν πλήρως. Αυτό είναι απογοητευτικό καθώς οδηγεί συχνά σε λανθασμένη διάγνωση, κακή διαχείριση και παρεξήγηση, ενώ η διάγνωση της νόσου δεν είναι εξαιρετικά περίπλοκη. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είναι ζωτικής σημασίας η ευαισθητοποίηση για τη διασφάλιση της έγκαιρης διάγνωσης και της σωστής θεραπείας» επισημαίνει ο Δρ. Renato Mantegazza.
Πανευρωπαϊκό κάλεσμα για δράση με αφορμή την Ευρωπαϊκή Ημέρα της Μυασθένειας Gravis
Η διακύμανση της νόσου δεν είναι ομοιόμορφα κατανοητή και αναγνωρισμένη σε ολόκληρη την Ευρώπη, γεγονός που δημιουργεί ανισότητες στη φροντίδα των ασθενών και δεν εξασφαλίζει την εξυπηρέτηση όλων των αναγκών τους. Για τον λόγο αυτό αποφασίσθηκε να υιοθετηθεί η πρώτη Ευρωπαϊκή Ημέρα μυασθένειας Gravis με σκοπό, να αλλάξει αυτό το status quo και έχει σαν στόχο να αποτελέσει την αρχή για μια ευρύτερη εκστρατεία στο πλαίσιο του παγκόσμιου μήνα ευαισθητοποίησης για την MG. Η Νάντια Σπίγγου, είναι συνιδρύτρια της Ευρωπαϊκής Ημέρας για τη Μυασθένεια Gravis και πρόεδρος του Συλλόγου Μυασθενών Ελλάδος(H-MGA) επισημαίνει ότι για να βελτιωθεί η κατανόηση της νόσου και κατ’ επέκταση η ζωή των ασθενών ο συνασπισμός «All United for MG» απεύθυνε έκκληση για δράση με 6 συγκεκριμένες προτάσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με την υποστήριξη των Ευρωπαίων ηγετών.
Ο συνασπισμός #AllUnitedforMG με τη θεσμική υποστήριξη της argenx συγκέντρωσε τις ευρωπαϊκές ενώσεις ασθενών και εκπροσώπων από το Βέλγιο, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ελλάδα, την Ιταλία, τη Ρουμανία, την Πολωνία και την Ισπανία και στοχεύει να ευαισθητοποιήσει σχετικά με αυτήν την απειλητική για τη ζωή ασθένεια, να την καταστήσει ευρύτερα γνωστή, να ενισχύσει τα δικαιώματα των ασθενών για καλύτερη ποιότητα ζωής και καλύτερη δυνατή φροντίδα.
Ο Istvan Ujhelyi, μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με αφορμή την πρώτη Ευρωπαϊκή Ημέρα Ευαισθητοποίησης για τη Μυασθένεια Gravis τόνισε ότι αποτελεί ορόσημο για την αύξηση της ευαισθητοποίησης και της κατανόησης αυτής της σπάνιας ασθένειας. «Η έκκληση για δράση και οι προτάσεις συμβάλλουν σε έναν ευρύτερο προβληματισμό σχετικά με τον ρόλο και την προστιθέμενη αξία που μπορεί να έχει η Ευρωπαϊκή Ένωση στη βελτίωση της ζωής όλων των ασθενών με την συγκεκριμένη σπάνια νόσο. Είναι ευθύνη μας να διασφαλίσουμε ότι οι φωνές όσων έχουν πληγεί από σπάνιες ασθένειες ακούγονται και ότι λαμβάνουν την υποστήριξη που χρειάζονται για να ζήσουν τη ζωή τους στο έπακρο και όσο καλύτερα γίνεται. Ρίχνοντας φως στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν όσοι ζουν με μυασθένεια Gravis, μπορούμε να εργαστούμε για τη βελτίωση της παρεχόμενης φροντίδας» σημείωσε.
Ο συνασπισμός #AllUnitedforMG διατύπωσε τις εξής έξι συγκεκριμένες προτάσεις:
1. Επέκταση της γνώσης και της επιστημονικής κατάρτισης για τις σπάνιες ασθένειες και μείωση της εσφαλμένης διάγνωσης διασφαλίζοντας ότι οι επαγγελματίες υγείας τόσο οι γενικοί οικογενειακοί γιατροί όσο και οι ειδικοί νευρολόγοι και οφθαλμολόγοι/οφθαλμίατροι έχουν εύκολη πρόσβαση σε ενημερωτικούς πόρους και υλικό για τη νόσο.
2. Ενίσχυση της διασυνοριακής συνεργασίας για τις θεραπείες σπάνιων ασθενειών όπως είναι η μυασθένεια Gravis, ιδίως με τη διασφάλιση ότι οι ασθενείς είναι δικαιούχοι για αποζημίωση για θεραπείες που έχουν λάβει σε άλλο κράτος μέλος της Ε.Ε.
3. Διασφάλιση της αμοιβαίας αναγνώρισης του καθεστώτος αναπηρίας των ασθενών με MG και συναφών οφελών σε όλα τα κράτη μέλη της Ε.Ε..
4. Ευαισθητοποίηση του ευρύτερου κοινού σχετικά με τη νόσο με τη δημιουργία Ευρωπαϊκής Ημέρας αφιερωμένης στη Μυασθένεια Gravis, σε συντονισμό με τους ενδιαφερόμενους φορείς σε κάθε κράτος μέλος της Ε.Ε..
5. Παροχή στους ασθενείς και τους φροντιστές πρόσβασης σε πόρους που μπορούν να τους βοηθήσουν να κατανοήσουν την ασθένεια και να προσαρμόσουν τις πιθανές επιπτώσεις στην καθημερινή τους ζωή.
6. Προώθηση της δημιουργίας κέντρων εμπειρογνωμόνων σε όλα τα κράτη μέλη της Ε.Ε., ιδίως σε κράτη μέλη όπου δεν υπάρχουν επί του παρόντος.
«Η έκκληση για δράση είναι μόνο ένα πρώτο βήμα προς τη ενίσχυση της ευαισθητοποίησης, της κατανόησης και της διαχείρισης αυτής της απειλητικής ασθένειας. Ελπίζουμε ότι πολλοί περισσότεροι Ευρωπαίοι και εθνικοί εκπρόσωποι από την κοινότητα της υγείας γενικότερα θα υποστηρίξουν τις προτάσεις μας και θα μας βοηθήσουν να τις μετατρέψουμε σε απτές δράσεις σε εθνικό και Ευρωπαϊκό επίπεδο» επισημαίνει ο Tomislav Sokol, Μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.