Στην κλίνη του Προκρούστη οδηγούνται σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας, Επιστημονικού-Υγειονομικού Προσωπικού Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Σάββα Παρασκευόπουλο, τα Κέντρα Υγείας αστικού και αγροτικού τύπου, τα οποία έχασαν πάνω από το 50% του έμψυχου δυναμικού τους τα τελευταία δέκα χρόνια. Το γεγονός ότι αυτό το κομμάτι της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας αποδεκατίζεται, συντελεί στη συνολική της αποδυνάμωση.
Εάν ο προσωπικός γιατρός, οι ΤΟΜΥ και τα Κέντρα Υγείας-πρώην ΙΚΑ, δεν λειτουργήσουν εύρυθμα, όπως λέει, τα νοσοκομεία δεν θα αποσυμφορηθούν ποτέ και ο Έλληνας πολίτης δεν θα απολαύσει ποτέ την πρωτοβάθμια περίθαλψη, διότι είναι άρρηκτα συνδεδεμένα μεταξύ τους. Τα Κέντρα Υγείας κατά τον κ. Παρασκευόπουλο, αποτελούν το τελευταίο στάδιο συνάντησης του πολίτη με τον ειδικό γιατρό, ώστε να μην κατακλύζονται τα νοσοκομεία με επισκέψεις πολιτών που μπορούν να εξυπηρετηθούν σε πρωτοβάθμιο επίπεδο.
Τα χρόνια προβλήματα των Κέντρων Υγείας θα παρουσιαστούν στη διάρκεια της διαδικτυακής συνάντησης που διοργανώνει αύριο 28 Μαρτίου 2023, στις 7 το απόγευμα, ο Σύλλογος Επιστημονικού- Υγειονομικού Προσωπικού Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας Β. Ελλάδος με τη συμμετοχή των τομεαρχών υγείας των κομμάτων στη διεύθυνση: https://us02web.zoom.us/webinar/register/WN_-TzTonsCT7ej4trlmLv_Qw Σκοπός της συνάντησης είναι να ενημερωθούν τα κόμματα για την κατάσταση που επικρατεί στη Δημόσια Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας και να παρουσιάσουν τις θέσεις τους για την επίλυσή τους.
Όπως αναφέρει ο κ. Παρασκευόπουλος, τον Φεβρουάριο του 2014 υπηρετούσαν πανελλαδικά στα Κέντρα Υγείας αστικού τύπου 5.500 γιατροί και οδοντίατροι. Ωστόσο τον Απρίλιο του 2014 ο νόμος Γεωργιάδη που προέβλεπε την απαγόρευση λειτουργίας ιδιωτικού ιατρείου, εξώθησε σε απόλυση πάνω από το 50% των υπηρετούντων. Ειδικότερα στην 3η και την 4η ΥΠΕ (Μακεδονία – Θράκη), τον Φεβρουάριο του 2014 υπηρετούσαν 1.094 γιατροί και οδοντίατροι, τον Απρίλιο του ίδιου έτους 595 και τον Ιούνιο του 2021 403 εκ των οποίων οι 83 επικουρικοί. Σήμερα ο αριθμός αυτός είναι ακόμη μικρότερος ενώ υπολογίζεται ότι τα επόμενα τρία χρόνια μαζί με αυτούς που πήραν παράταση να υπηρετήσουν μέχρι τα 69 έτη και μαζί με αυτούς που θα συνταξιοδοτηθούν, θα αποχωρήσει ποσοστό άνω του 60%. Παράλληλα εξηγεί ότι «η υποστελέχωση των Κέντρων Υγείας έχει επιπτώσεις στην εξυπηρέτηση των ασθενών που ταλαιπωρούνται, επειδή δεν βρίσκουν ραντεβού. Το ιατρικό προσωπικό μετακινείται ακόμα και σήμερα για να καλύψει ανάγκες σε άλλα Κέντρα Υγείας και νοσοκομεία, όπως συνέβη και κατά τη διάρκεια της πανδημίας, απασχολούμενο πέραν των νομίμων ωρών εργασίας, καλύπτοντας και εφημερίες».
Υποστελέχωση των Κέντρων Υγείας
Αναφορικά με την υποστελέχωση των Κέντρων Υγείας, η πρόεδρος του Συλλόγου Επιστημονικού- Υγειονομικού Προσωπικού Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας Β. Ελλάδος, Νικολέτα Μανιάτη, επισημαίνει ότι οι χαμηλές αμοιβές και η έλλειψη προοπτικής για εξέλιξη των επικουρικών γιατρών, τους αναγκάζουν όχι μόνο να αποχωρούν από τη Δημόσια Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, αλλά συχνά να φεύγουν στο εξωτερικό. «Η διαχρονική πρότασή μας για να σταθεί στα πόδια της η ΠΦΥ είναι η κάλυψη όλων των οργανικών θέσεων με την πρόσληψη γιατρών σε μόνιμες θέσεις εργασίας με μοριοδότηση των υπηρετούντων και υπηρετησάντων επικουρικών, οι οποίοι στήριξαν το σύστημα κατά την πανδημία» σημειώνει η κα Μανιάτη.
Χωρίς ειδικότητες τα Κέντρα Υγείας
Αγκάθι όμως αποτελεί και η έλλειψη ειδικοτήτων στα Κέντρα Υγείας. Σύμφωνα με την κ. Μανιάτη, «όλες οι ειδικότητες, και όχι μόνον οι γενικοί ιατροί, παθολόγοι, καρδιολόγοι, παιδίατροι, ορθοπεδικοί και οδοντίατροι, είναι απαραίτητες στην Π.Φ.Υ., αν θέλουμε τα Κέντρα Υγείας να επιτελέσουν το ρόλο τους, συμβάλλοντας στην αποσυμφόρηση των νοσοκομείων. Ακτινολογικά και μικροβιολογικά εργαστήρια και οι αντίστοιχες ειδικότητες λείπουν από πολλά Κέντρα Υγείας με αποτέλεσμα οι πολίτες να απευθύνονται στον ιδιωτικό τομέα και ο έλεγχος αυτός να κοστίζει πολύ περισσότερο. Τα τελευταία χρόνια επιβεβαιώνονται οι φόβοι μας ότι τα εργαστήρια των Κέντρων Υγείας όπως και των νοσοκομείων μετακινούνται μέσω ΣΔΙΤ σε ιδιωτικούς ομίλους υγείας. Είναι γνωστό ότι η μέχρι τώρα πρακτική έδειξε ότι όπου εφαρμόστηκαν ΣΔΙΤ, όπως για παράδειγμα στο Ηνωμένο Βασίλειο και στις χώρες της Λατινικής Αμερικής, το εγχείρημα απέτυχε, δημιουργώντας πολλαπλά προβλήματα».
Από τα στοιχεία του Συλλόγου Επιστημονικού- Υγειονομικού Προσωπικού Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας Β. Ελλάδος προκύπτει ότι, εκ των 854 θέσεων γιατρών ΕΣΥ που προκηρύχτηκαν πρόσφατα, μόνο 123 αφορούν σε Κέντρα Υγείας και οι 90 από αυτές για γενικούς ιατρούς. Ειδικότερα, στην 3η ΥΠΕ προκηρύχτηκαν 12 θέσεις γενικών ιατρών για Κέντρα Υγείας αγροτικού τύπου και στη 4η ΥΠΕ 21 θέσεις γιατρών.
Λύσεις υπάρχουν όπου υπάρχει πολιτική βούληση
Οι αποφάσεις του ΣτΕ που έκριναν αντισυνταγματικές τις περικοπές μισθών του 2012 δεν εφαρμόστηκαν ποτέ, επισημαίνει ο κ. Παρασκευόπουλος. Αντίθετα όπως λέει, παρακάμφθηκαν με την παρουσίαση ενός δήθεν νέου μισθολογίου με αποτέλεσμα να οδηγούν τον κλάδο σε νέες δικαστικές διεκδικήσεις. Η αύξηση του 10% που δόθηκε αντιστοιχεί σε καθαρές απολαβές από 80 έως 135 ευρώ στην ανώτερη βαθμίδα, γεγονός που δεν αποτελεί δέλεαρ για τους γιατρούς να επιστρέψουν στην πατρίδα, αλλά ούτε και να δηλώσουν ενδιαφέρον νέοι γιατροί. Όμως, ακόμα και τώρα που έχουν απαξιωθεί τα Κέντρα Υγείας με την υποβάθμιση που καταγράφηκε την τελευταία δεκαετία, λύσεις υπάρχουν.
«Αν το ΕΣΠΑ 2021-2027 για την προμήθεια και την ανανέωση του ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού και των κτιρίων συνδυαστεί με προσλήψεις μόνιμου προσωπικού και την αναβάθμιση του μισθολογίου, είναι βέβαιο ότι θα οδηγήσει στην ανάκαμψη των κέντρων υγείας», τονίζει ο κ. Παρασκευόπουλος.
