Καθησυχαστικοί αλλά σε εγρήγορση είναι οι ειδικοί για την εξάπλωση της πολύ πιο μεταδοτικής υποπαραλλαγής του κορωνοϊού που ανήκει στην «οικογένεια» της μετάλλαξης Όμικρον (ΧΒΒ.1.5).
Η XBB.1.5, η οποία έχει γίνει γνωστή και ως «Kraken», είναι τόσο μεταδοτική που-σύμφωνα με την Paula Cannon, ιολόγο στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας- όλοι κινδυνεύουν να κολλήσουν, ακόμα κι αν έχουν ήδη μολυνθεί και είναι πλήρως εμβολιασμένοι, ειδικά όσοι δεν έχουν μολυνθεί πρόσφατα ή δεν έχουν λάβει το δισθενές αναμνηστικό εμβόλιο.
Όμως το στοιχείο που καθησυχάζει τους επιστήμονες είναι ότι μια πολύ μεταδοτική υποπαραλλαγή δε σημαίνει ότι τα συμπτώματα που προκαλεί είναι πιο σοβαρά συγκριτικά με προηγούμενες παραλλαγές.
Η αξιολόγηση του ΠΟΥ
Στο ίδιο πνεύμα είναι και η σύντομη αξιολόγηση κινδύνου που εξέδωσε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), στην οποία εκτιμά ότι αυτή η υποπαραλλαγή είναι πιο μεταδοτική και εξαπλώνεται ταχύτερα από τις προηγούμενες, αλλά δεν είναι πιο επικίνδυνη.
Όπως αναφέρει, η ΧΒΒ.1.5 έχει μεν μεγαλύτερη αντίσταση απέναντι στα αντισώματα, αλλά δεν διαθέτει γνωστές μεταλλάξεις που να προκαλούν σοβαρότερη νόσο Covid-19 στους ανθρώπους από ό,τι οι άλλες παραλλαγές και υποπαραλλαγές. Από την άλλη, ο ΠΟΥ επισημαίνει ότι «μαζί με την BQ.1, η ΧΒΒ είναι οι παραλλαγές με την μεγαλύτερη αντίσταση στα αντισώματα μέχρι σήμερα». Γι’ αυτό, αναμένει ότι «με βάση τα γενετικά χαρακτηριστικά της και τις αρχικές εκτιμήσεις για τον ρυθμό αύξησης της, η ΧΒΒ.1.5 πιθανώς θα οδηγήσει σε αυξήσεις στον αριθμό των περιστατικών».
Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, μεταξύ 22 Οκτωβρίου 2022 – 11 Ιανουαρίου 2023 έχουν ανιχνευθεί κρούσματα της Όμικρον ΧΒΒ.1.5 σε 38 χώρες, τα περισσότερα στις ΗΠΑ (82%), στη Βρετανία (6%) και στη Δανία (2%).
Τα νεότερα δεδομένα
Αναλυτικότερα, οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (Καθηγήτρια Θεραπευτικής, Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής), Γιάννης Ντάνασης, Πάνος Μαλανδράκης και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ) συνοψίζουν τα νεότερα δεδομένα σχετικά με την επικράτηση της νέας υποπαραλλαγής:
Πού έχει εντοπιστεί
- Το υπο-στέλεχος του SARS-CoV-2 Omicron XBB.1.5 εξαπλώνεται γρήγορα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Tην περασμένη εβδομάδα, αντιπροσώπευε το 27,6% των περιπτώσεων COVID-19 στις ΗΠΑ, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ.
- Το στέλεχος είναι ιδιαίτερα διαδεδομένο στις βορειοανατολικές περιοχές, όπου αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 70% των περιπτώσεων της λοίμωξης.
- Τον Δεκέμβριο 2022 το νέο στέλεχος XBB.1.5 ήταν υπεύθυνο για μόλις το 1% των περιπτώσεων COVID-19 στις ΗΠΑ.
Ο βασικός λόγος ανησυχίας
- Σύμφωνα με την Paula Cannon, ιολόγο στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας, η πρόσφατη υποπαραλλαγή XBB.1.5 είναι τόσο μεταδοτική που όλοι κινδυνεύουν να κολλήσουν, ακόμα κι αν έχουν ήδη μολυνθεί και είναι πλήρως εμβολιασμένοι, ειδικά όσοι δεν έχουν μολυνθεί πρόσφατα ή δεν έχουν λάβει το δισθενές αναμνηστικό εμβόλιο.
- Αντίστοιχη ανησυχία έχει εκφράσει και η Maria Van Kerkhove, τεχνική επικεφαλής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, καθώς φαίνεται ότι η XBB.1.5 είναι η πιο μεταδοτική υποπαραλλαγή που έχει ανιχνευθεί.
Ο καθησυχαστικός παράγοντας
- Η αυξημένη μεταδοτικότητα δε σημαίνει ότι τα συμπτώματα που προκαλεί το συγκεκριμένο στέλεχος είναι πιο σοβαρά συγκριτικά με προηγούμενες παραλλαγές. Προς το παρόν, τα συμπτώματα της λοίμωξης φαίνεται να είναι αντίστοιχα με τις προηγούμενες υποπαραλλαγές του στελέχους Όμικρον, αν και είναι λιγότερο συνηθισμένη η απώλεια της γεύσης ή/και της όσφρησης, σε αντίθεση με τις παλαιότερες υποπαραλλαγές του Όμικρον.
- Η πιθανότητα η νέα υποπαραλλαγή να προκαλέσει οξύαιχμο επιδημιολογικό κύμα λοιμώξεων COVID-19 σε μια κοινότητα εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως το επίπεδο της συλλογικής ανοσίας, οι ανθρώπινες δραστηριότητες και τα μέτρα πρόληψης της μετάδοσης του ιού όπως η χρήση μάσκας.
Τα μέτρα πρόληψης της μετάδοσης ιογενών λοιμώξεων του αναπνευστικού κρίνονται ιδιαίτερα σημαντικά, δεδομένης και της έξαρσης του ιού της γρίπης και του αναπνευστικού συγκυτιακού ιού (RSV).
