Το 2022, οι ερευνητές του καρκίνου ανακάλυψαν διάφορους τρόπους με τους οποίους οι όγκοι μπορούν να επιβιώσουν και να εξαπλωθούν.
1. Πώς η άσκηση βοηθά τα ποντίκια να καταπολεμήσουν τον καρκίνο του παγκρέατος
Ίσως δεν προκαλεί έκπληξη το ότι υπάρχουν οφέλη για την υγεία από την άσκηση. Ήταν ήδη γνωστό στους ανθρώπους με καρκίνο του παγκρέατος ότι τα πήγαιναν καλύτερα εάν διατηρούσαν ένα αρκετά πειθαρχημένο πρόγραμμα άσκησης από εκείνους που δεν το έκαναν. Ωστόσο η έρευνα που δημοσιεύτηκε στο υψηλού κύρους επιστημονικό περιοδικό Cancer Cell (δείκτης απήχησης 41,5) τον Ιούνιο του 2022 ήταν η πρώτη που εντόπισε τουλάχιστον έναν από τους βιολογικούς μηχανισμούς που επιτυγχάνεται αυτό στα ποντίκια.
Στη μελέτη, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι τα ποντίκια που έτρεχαν σε κατάλληλα διαμορφωμένους πολύ μικρούς διαδρόμους για 30 λεπτά την ημέρα είχαν υψηλότερα επίπεδα ιντερλευκίνης-15. Η ιντερλευκίνης-15 είναι μία κυτοκίνη που συνήθως απελευθερώνεται κατά τη διάρκεια της άσκησης. Στη συνέχεια, η κυτοκίνη κινητοποίησε ένα υποσύνολο κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος δηλ. τον στρατό που διαθέτει ο οργανισμός για την άμυνα του, τα οποία ήταν ικανά να διεισδύσουν και να καταστρέψουν τον όγκο.
Σε μια προκαταρκτική ανάλυση σε ανθρώπους , οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι δείγματα ιστού που ελήφθησαν από ασθενείς με καρκίνο του παγκρέατος που συμμετείχαν σε πρόγραμμα άσκησης περιείχαν μεγαλύτερο αριθμό από αυτά τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος σε σχέση με τους μάρτυρες που δεν ακολουθούσαν κανένα πρόγραμμα άσκησης. Στη βάση αυτών των δεδομένων, οι συγγραφείς της μελέτης συμπεραίνουν ότι η άσκηση θα μπορούσε να βοηθήσει στη βελτίωση των θεραπειών για αυτόν τον θανατηφόρο καρκίνο του παγκρέατος που τα τελευταία χρόνια παρουσιάζεται με πολύ υψηλή συχνότητα στους ανθρώπους.
2. Η διέλευση στενών καναλιών βοηθά τα μεταστατικά καρκινικά κύτταρα να επιβιώσουν
Συνήθως, εάν ένα κύτταρο πιέζεται πολύ δυνατά, πεθαίνει. Ωστόσο, για ένα καρκινικό κύτταρο που δίνει μεταστάσεις, η διαδικασία συμπίεσης μέσω των στενών καναλιών του κυκλοφορικού συστήματος μπορεί να προκαλέσει μία σειρά μεταλλάξεων. Οι μεταλλάξεις αυτές βοηθούν το καρκινικό κύτταρο να αποφεύγει το ανοσοποιητικό σύστημα δηλ τον αμυντικό στρατό του οργανισμού, σύμφωνα με την έρευνα που έγεινε σε ποντικούς και δημοσιεύτηκε στο υψηλού επιστημονικού κύρους περιοδικό eLife τον Μάρτιο του 2022.
Τα πειραματικά αποτελέσματα στη συγκεκριμένη μελέτη έδειξαν ότι στα καρκινικά κύτταρα γινόταν διάρρηξη πυρήνων όταν ήταν αναγκασμένα να κυκλοφορούν σε στενωπούς και στενά κανάλια, καθιστώντας τον εαυτό τους επιρρεπή σε διάφορες μεταλλάξεις. Γενικά, μία σειρά αλλαγών στα γονίδιά του βοήθησε το μεταναστευτικό καρκινικό κύτταρο να επιβιώσει στο δρόμο της μετάστασης του, κάτι που είναι κατά τα άλλα επικίνδυνο ταξίδι για ένα καρκινικό κύτταρο. Ωστόσο, δεν είναι ακόμη σαφές εάν αυτή η ίδια διαδικασία συμβαίνει και στους ανθρώπους, καθώς τα τεχνητά κανάλια in vitro ήταν ατελή μοντέλα ανθρώπινων αιμοφόρων αγγείων.
3. Τα καρκινικά κύτταρα κινούνται ταχύτερα στα παχύρευστα υγρά
Τον περασμένο χρόνο, αρκετοί ερευνητές εστίασαν τις προσπάθειές τους στην κατανόηση του τρόπου με τον οποίο τα καρκινικά κύτταρα αλληλοεπιδρούν με το περιβάλλον τους. Ένα εύρημα που προέκυψε από αυτό ήταν η ανακάλυψη, που περιγράφηκε στο Nature τον Νοέμβριο του 22, ότι τα καρκινικά κύτταρα που δίνουν μετάσταση ταξιδεύουν πιο γρήγορα μέσα από υγρά με ιξώδες που μοιάζει περισσότερο με αυτό των σωματικών υγρών παρά μέσω λιγότερο παχύρρευστου υγρού. Στη μελέτη, οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι τα καρκινικά κύτταρα μπορούν κατά την κίνησή τους να αναδιαρθρώσουν την αρχιτεκτονική τους που βασικό συστατικό της είναι το μόριο της ακτίνης. Μέσω αυτής της αναδιάρθωσης τα κύτταρα είναι περισσότερο ικανά να οργώνουν μέσα από παχύτερα υγρά, παίρνοντας νερό από το μπροστινό τους μέρος και εκτοξεύοντάς το προς το πίσω μέρος τους σαν πίδακας. Στη διαδικασία αυτή εμπλέκεται το κανάλι ιόντων TRPV4. Η ανακάλυψη αυτή θα μπορούσε ενδεχομένως να οδηγήσει σε νέους τρόπους αποτροπής της μετάστασης των όγκων.
http://www.eie.gr/nhrf/institutes/icb/research_groups/ZoumpourlisVassilis_group_en.html
