Η κιρσοκήλη είναι μια συγγενής διαταραχή στον άντρα που ορίζεται ως η ελικοειδής διάταση των φλεβών του όρχεως. Συνήθως, παρατηρείται στον αριστερό όρχι κι αυτό οφείλεται σε ανατομικούς λόγους. Τα αίτια του προβλήματος ανιχνεύονται στην ανεπάρκεια των βαλβίδων που υπάρχουν μέσα στις φλέβες και που κανονικά επιτρέπουν τη ροή του αίματος μόνο από την περιφέρεια προς το κέντρο. Στην περίπτωση όμως ανεπάρκειας, το αίμα μπορεί να παλινδρομεί από τις μεγαλύτερες προς τις μικρότερες φλέβες, πράγμα που έχει ως συνέπεια την κιρσοειδή διεύρυνση.
Τι προκαλεί η κιρσοκήλη
Η κιρσοκήλη αναπτύσσεται αργά, χωρίς εμφανή συμπτώματα. Συνήθως, ο άνδρας ανακαλύπτει την πάθηση στο πλαίσιο ιατρικής διερεύνησης λόγω υπογονιμότητας. Σε κάποιους ασθενείς, η κιρσοκήλη μπορεί να προκαλέσει:
- Ήπια συμπτώματα πόνου ή αισθήματος βάρους ή δυσφορίας στον όρχι
- Να εμποδίσει την ομαλή ανάπτυξη του όρχεως που πάσχει
- Να επηρεάσει το σπέρμα και κατά συνέπεια τη γονιμότητα
Διάγνωση
Η έγκαιρη διάγνωση της κιρσοκήλης, καθώς και η διάγνωση της υποκλινικής κιρσοκήλης (αυτής δηλαδή, που δεν έχει δώσει πλήρη συμπτωματολογία) είναι πολύ σημαντική για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Η φυσική εξέταση αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο στη διάγνωση της κιρσοκήλης.
Ο ειδικός κάνει τη διάγνωση ψηλαφώντας τους όρχεις του ασθενούς, ενώ αξιολογεί τον βαθμό της παλινδρόμησης του αίματος με τη βοήθεια έγχρωμου υπερηχογραφήματος (triplex).
Η διαγνωστική προσέγγιση ολοκληρώνεται με το σπερμοδιάγραμμα που αποτελεί τη βασική εργαστηριακή εξέταση για τον έλεγχο της γονιμότητας του άνδρα. Η ποσοτική και ποιοτική ανάλυση του σπέρματος θα μας δώσει πολύτιμες πληροφορίες για την αναπαραγωγική υγεία του ασθενούς.
Κιροσκήλη και υπογονιμότητα
Η θεραπεία ή όχι της κιρσοκήλης σε υπογόνιμους άνδρες παραμένει αμφιλεγόμενη. Υπάρχουν στοιχεία που αποδεικνύουν βελτίωση των παραμέτρων στο σπερμοδιάγραμμα μετά από χειρουργείο για διόρθωση της κιρσοκήλης. Η ύπαρξη κιρσοκήλης επιδεινώνει το περιβάλλον της σπερματογένεσης μέσω της αύξησης της τοπικής θερμοκρασίας, οδηγεί σε βλάβη στο ορχικο παρέγχυμα από την εφηβεία και μετά, σε μικρότερες ηλικίες ενδεχομένως να οδηγήσει σε ατροφία του όρχι.
Ωστόσο, θα πρέπει να σημειωθεί ότι αποτελεί υπερ-θεραπεία η διόρθωση υποκλινικών μορφών κιρσοκήλης, όταν συνοδεύονται από φυσιολογικό σπερμοδιάγραμμα. Θα πρέπει όμως, να διορθώνεται πάντα σε εκείνα τα υπογόνιμα ζευγάρια όπου συνυπάρχει με ολίγον-ασθενοζωοσπερμία και δεν μπορεί να αποδοθεί η υπογονιμότητα αλλού.
Θεραπεία
Η θεραπεία της κιρσοκήλης είναι χειρουργική και συνίσταται στην απολίνωση των έσω σπερματικών φλεβών, οι οποίες είναι υπεύθυνες για την παλινδρόμηση του αίματος στον όρχι.
Η απολίνωση οδηγεί στην δημιουργία παράπλευρης κυκλοφορίας. Η χειρουργική αυτή επέμβαση γίνεται μέσα από μια μικρή τομή στην βουβωνική χώρα. Στη συνέχεια, παρασκευάζεται επιμελώς ο σπερματικός τόνος και απολινώνονται οι φλέβες που προκαλούν την βλάβη στην περιοχή του όρχι. Παράλληλα, διατηρούνται τα λεμφαγγεία στην περιοχή.
Εναλλακτικές μορφές αποκατάστασης της κιρσοκήλης είναι η λαπαροσκόπικη διόρθωση και ο εκλεκτικός αγγείο γραφικός αποκλεισμός των σπερματικών φλεβών.
Αποθεραπεία
Τα ράμματα που χρησιμοποιούνται για την σύγκλιση της τομής είναι απορροφήσιμα. Ο ασθενής θα μπορεί να επανέλθει στις συνήθεις δραστηριότητες του μετά από δυο μέρες, ενώ αν γυμνάζεται θα μπορεί μετά από 2-4 εβδομάδες να επιστρέψει πλήρως στο φυσιολογικό πρόγραμμα εκγύμνασής του.
Ο πόνος από την επέμβαση είναι συνήθως ήπιος και δεν θα απαιτηθεί κάποια ιδιαίτερη αναλγητική αγωγή, πέραν από κάποια συνήθη φάρμακα όπως παρακεταμόλη τους 1 γραμμαρίου. Χρήσιμο είναι ο ασθενής τον πρώτο καιρό να φορά σφιχτά εσώρουχα ή σπασουάρ, ώστε να μένει ψηλά ο όρχις και να ελαττώνεται η πίεση.
Έλεγχος του σπέρματος θα γίνει μετά από 3 μήνες, όποτε και αναμένεται να φανεί η βελτίωση από το χειρουργείο.
Επιπλοκές
Οι συνηθέστερες επιπλοκές του χειρουργείου είναι ο σχηματισμός υδροκήλης, η ατροφία του όρχι και η ελαττωμένη λειτουργικότητα του όρχι. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι δυο τελευταίες επιπλοκές είναι σχετικά σπάνιες.
Για περισσότερες πληροφορίες και αναλυτική ενημέρωση ο Γρηγόριος Δελλής MD, MSc, PhD, FEBU Χειρουργός Ουρολόγος είναι πάντα στη διάθεσή σας στο 21 3032 0492 και στη Παπαδιαμαντοπούλου 4, (Αθήνα) όπου διατηρεί το ιδιωτικό του ιατρείο.
Website: https://dellis-urology.gr/
Facebook: https://www.facebook.com/dellisurology.gr
Ο Χειρουργός Ουρολόγος Γρηγόριος Δελλής είναι στρατιωτικός ιατρός, επιμελητής στην Ουρολογική Κλινική του 251 ΓΝΑ, ενώ παράλληλα διατηρεί Ιδιωτικό Ιατρείο.
