Τη γνωμοδότηση της ΕΟΚΕ (Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή) για την «Ευρωπαϊκή Ένωση Υγείας – Προστασία της υγείας των Ευρωπαίων και συλλογική αντιμετώπιση των διασυνοριακών υγειονομικών κρίσεων» ανέλαβε ως εισηγητής (rapporteur) ο πρόεδρος της ΕΣΑμεΑ και του European Disability Forum (EDF) Ιωάννης Βαρδακαστάνης, με την ιδιότητά του ως αντιπρόεδρος της Ομάδας 3 (Diversity Group).
Πρόκειται για μια πολύ σημαντική γνωμοδότηση. Εξαγγέλθηκε από την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν: «Στόχος μας είναι να προστατεύσουμε την υγεία όλων των Ευρωπαίων πολιτών. Η πανδημία του κορωνοϊού κατέδειξε την ανάγκη για μεγαλύτερο συντονισμό στην ΕΕ, πιο ανθεκτικά συστήματα υγείας και καλύτερη προετοιμασία για την αντιμετώπιση μελλοντικών κρίσεων. Αλλάζουμε τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τις διασυνοριακές απειλές κατά της υγείας.
Σήμερα αρχίζουμε την οικοδόμηση μιας Ευρωπαϊκής Ένωσης Υγείας για να προστατεύσουμε τους πολίτες με υψηλής ποιότητας περίθαλψη σε περίπτωση κρίσης και να εξοπλίσουμε την Ένωση και τα κράτη μέλη της για την πρόληψη και τη διαχείριση έκτακτων καταστάσεων στον τομέα της υγείας που επηρεάζουν ολόκληρη την Ευρώπη».
Ο νέος κανονισμός για τις σοβαρές διασυνοριακές απειλές κατά της υγείας που θα διαμορφωθεί, προκειμένου να διαμορφώσει μια ισχυρότερη εντολή για συντονισμό από την Επιτροπή και τους οργανισμούς της ΕΕ, αναμένεται να προβλέπει τα εξής:
• Ενίσχυση της ετοιμότητας: Θα καταρτιστεί σχέδιο της ΕΕ για την ετοιμότητα για την αντιμετώπιση των κρίσεων στον τομέα της υγείας και πανδημιών, καθώς και συστάσεις για την έγκριση σχεδίων σε εθνικό επίπεδο, σε συνδυασμό με ολοκληρωμένα και διαφανή πλαίσια για την υποβολή εκθέσεων και τον έλεγχο Η εκπόνηση των εθνικών σχεδίων θα υποστηρίζεται από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων και άλλους οργανισμούς της ΕΕ. Τα σχέδια θα υποβάλλονται σε έλεγχο και σε δοκιμή αντοχής από την Επιτροπή και τους οργανισμούς της ΕΕ.
• Ενίσχυση της επιτήρησης: Θα δημιουργηθεί ένα ενισχυμένο, ολοκληρωμένο σύστημα επιτήρησης σε επίπεδο ΕΕ, με τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης και άλλων προηγμένων τεχνολογικών μέσων.
• Βελτίωση της υποβολής δεδομένων: Τα κράτη μέλη θα κληθούν να αναβαθμίσουν την υποβολή εκθέσεων σχετικά με τους δείκτες των συστημάτων υγείας (π.χ. διαθεσιμότητα νοσοκομειακών κλινών, δυναμικότητα εξειδικευμένης θεραπείας και εντατικής θεραπείας, αριθμός ιατρικώς καταρτισμένου προσωπικού κ.λπ.)
• Η κήρυξη έκτακτης ανάγκης στην ΕΕ θα οδηγεί στην ενίσχυση του συντονισμού και θα επιτρέπει την ανάπτυξη, την αποθήκευση και την προμήθεια προϊόντων σχετικών με την κρίση.
Ο κ. Βαρδακαστάνης θα εξετάσει μαζί με την ομάδα του στην ΕΟΚΕ όλο το σχεδιασμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης Υγείας και θα καταρτίσει τη γνωμοδότηση από τη πλευρά της Κοινωνίας των Πολιτών, καθώς η ΕΟΚΕ είναι ο θεσμός που συμβουλεύει τα θεσμικά όργανα της ΕΕ σε ανώτατο επίπεδο: Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Ευρωκοινοβούλιο, Συμβούλιο κλπ.