Της Πέπης Γρηγοριάδου
[email protected]
Το εμβόλιο κατά του κορωνοϊού είναι γεγονός. Την ευφορία σκιάζει η συζήτηση γύρω από τους τρόπους διάθεσης, το κόστος και την ανάγκη ισότιμης διανομής μεταξύ φτωχών και πλούσιων χωρών. Όμως υπάρχει κάτι εξίσου σημαντικό. Η σωστή προτεραιότητα που θα θωρακίσει όσο το δυνατόν περισσότερους και καλύτερα την κάθε κοινωνία και οικονομία. Πριν από κάθε πτήση οι αεροσυνοδοί δίνουν οδηγίες συμπεριφοράς σε έκτακτη ανάγκη. Μία από αυτές είναι – ίσως την πρώτη φορά να φαίνεται και παράδοξο – ότι αν πέσουν οι μάσκες οξυγόνου και συνοδεύουμε ανήλικο είναι πιο αποτελεσματικό να βάλουμε πρώτα τη δική μας, καθώς αυτό θα βοηθήσει καλύτερα τις κινήσεις μας να προστατέψουμε και το παιδί. Με αυτό το παράδειγμα υπογραμμίζεται η σημασία της σωστής κάθε φορά προτεραιότητας, ένα πραγματικά δύσκολο σταυρόλεξο για τις κυβερνήσεις των χωρών.
Πολλές οι διαμάχες για την ιεράρχηση των προτεραιοτήτων των κυβερνητικών σχεδίων. Κινδυνεύει περισσότερο ένας θυρωρός νοσοκομείου από έναν ιδιώτη παιδίατρο; Είναι η απειλή υπερμετάδοσης από έναν οδηγό φορτηγού μεγαλύτερη από τον κίνδυνο που αντιμετωπίζει ένας 50χρονος με διαβήτη;
Σοβαρές ερωτήσεις προκύπτουν επίσης γύρω από την αμεροληψία και τη δικαιοσύνη. «Δεν θα πετύχουμε εάν ένας υγιής 20χρονος στο Νιου Τζέρσεϋ εμβολιαστεί πριν από τους εργαζόμενους στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης στο Νότιο Σουδάν», δήλωσε στο Politico η Kate Elder, ανώτερη σύμβουλος πολιτικής εμβολίων για την εκστρατεία πρόσβασης στα εμβόλια των Γιατρών Χωρίς Σύνορα.
Εάν κρίνουμε από τις προηγούμενες εκστρατείες εμβολιασμού, υπάρχει επίσης ο κίνδυνος δωροδοκίας και ευνοιοκρατίας: Ένας Καναδός εργαζόμενος στον τομέα της υγείας απολύθηκε το 2009 επειδή έδωσε στους διάσημους παίκτες χόκεϋ έγκαιρη πρόσβαση στο εμβόλιο H1N1.
Αντικρουόμενες οι απόψεις των ειδικών
Ομάδες κορυφαίων ειδικών έχουν ήδη διατυπώσει τις απόψεις τους, μερικές φορές αντικρουόμενες, αναδεικνύοντας τις εντάσεις που προκαλεί η συζήτηση: Ο εμβολιασμός θα πρέπει να προστατεύσει τους πλέον ευάλωτους και ταυτόχρονα να διευκολύνει την αναγέννηση της κοινωνίας και φυσικά της οικονομίας.
Ως προς αυτό το σημείο, με ποιον τρόπο δηλαδή, θα επανεκκινήσει ταχύτερα η οικονομία, αναμένεται να υπάρξουν διαφορές μεταξύ των κρατών.
Αρμόδιες επιτροπές έχουν προϊδεάσει ότι θα δοθεί προτεραιότητα στο υγειονομικό προσωπικό και τους εργαζόμενους σε νευραλγικούς τομείς της οικονομίας, διότι εκεί το εμβόλιο θα έχει «πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα»: Δεν είναι μόνο σημαντικοί κρίκοι στην αλυσίδα ελέγχου της επιδημίας και ανάκαμψης της οικονομίας, αλλά έρχονται σε επαφή με μεγάλο αριθμό ανθρώπων.
Αρκετές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, έχουν ήδη δηλώσει ότι θα δοθεί προτεραιότητα σε ομάδες κινδύνου: Υγειονομικοί, ηλικιωμένοι πολίτες και άτομα με υποκείμενα νοσήματα που τις καθιστούν ιδιαίτερα ευάλωτες.
Οι συστάσεις του ΠΟΥ
Η στρατηγική αυτή προσεγγίζει τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και έχει υιοθετηθεί από πολλές πλούσιες χώρες, σύμφωνα με τον Σάαντ Ομερ, διευθυντή του Ινστιτούτου Παγκόσμιας Υγείας του Πανεπιστημίου του Yale.
Στις ΗΠΑ, σε πολυσέλιδη έκθεσή της, η Ακαδημία Επιστημών, Μηχανικής και Ιατρικής δίνει προτεραιότητα στο υγειονομικό προσωπικό «στην πρώτη γραμμή της πανδημίας» και τα πληρώματα των ασθενοφόρων, μαζί με τους αστυνομικούς, του πυροσβέστες, ομάδες που είναι πολύ ιδιαίτερα εκτεθειμένες στον ιό.
Ακολουθούν οι άνθρωποι με δύο ή περισσότερα υποκείμενα νοσήματα (καρκίνος, διαβήτης τύπου 2 , παχυσαρκία) ανεξαρτήτως ηλικίας και τα 2 εκατομμύρια των ανθρώπων των οίκων ευγηρίας.
Στη συνέχεια, οι Αμερικανοί ειδικοί στηρίζονται στο επαγγελματικό, και όχι στο ηλικιακό, κριτήριο και δίνουν προτεραιότητα στους εργαζόμενους στους κρίσιμους τομείς που κινούν τα γρανάζια της οικονομίας.
Η άλλη άποψη
Όμως ένα ερευνητικό έργο με επικεφαλής τον Ισπανό Χορχέ Ροντρίγκεζ στο Πανεπιστήμιο Khalifa στο Αμπού Ντάμπι, το οποίο κάνει αντίλογο και αμφισβητεί τα συγκεκριμένα κριτήρια.
Βρισκόμαστε σε αχαρτογράφητα νερά, και ως επιστήμονες, είναι καθήκον μας να συνεισφέρουμε ό,τι μπορούμε για να διασφαλίσουμε ότι οι αποφάσεις είναι όσο το δυνατόν εμπεριστατωμένες και διαφανείς, αναφέρει ο Ροντρίγκεζ.
Το μοντέλο του -που παρουσιάστηκε αναλυτικά στην El Pais- προτείνει τη στόχευση ατόμων με τη μεγαλύτερη κοινωνική αλληλεπίδραση, όπως οι βασικοί εργαζόμενοι και οι νέοι. Αυτό, λέει, θα πολλαπλασιάσει την αποτελεσματικότητα του εμβολίου μειώνοντας τις λοιμώξεις και τους θανάτους μεταξύ των ανοσοποιημένων ατόμων και εκείνων που έρχονται σε επαφή μαζί τους.
«Τα αποτελέσματά μας έρχονται σε αντίθεση με τα σχέδια εμβολιασμού για τον γενικό πληθυσμό και πρακτικά προτείνουμε την αντίθετη ηλικιακή ακολουθία από αυτήν που κυριαρχεί», τονίζει ο 43χρονος Ισπανός.
«Το μοντέλο μας δείχνει ξεκάθαρα ότι ο εμβολιασμός προτεραιότητας των ομάδων με συχνές καθημερινές επαφές και αλληλεπιδράσεις από άτομο σε άτομο θα μπορούσε ουσιαστικά να μειώσει τους συνολικούς θανάτους σε μια χώρα όπως η Ισπανία, σε σύγκριση με κριτήρια που βασίζονται σε ομάδες πληθυσμού με τη μεγαλύτερη θνησιμότητα», προσθέτει.
Η έκθεση που εξηγεί το μοντέλο, το οποίο χρησιμοποιεί δεδομένα από την Ισπανία, εκτιμά ότι η σωστή ιεράρχηση θα μπορούσε να μειώσει τους θανάτους έως και 70%.
Παραδείγματα
Ο Ροντρίγκεζ παραδέχεται πως τα συμπεράσματά του δεν συνάδουν με τις παραδοσιακές σκέψεις. Για να υποστηρίξει τη θέση του, χρησιμοποιεί το παράδειγμα ενός υπαλλήλου σε ταμείο σούπερ μάρκετ.
«Εάν έχουμε 10 εμβόλια και 30 άτομα, τα μισά από τα οποία είναι ηλικιωμένοι, ποιους εμβολιάζουμε πρώτα;» ρωτάει. «Τον 90χρονο που περνά τον περισσότερο χρόνο του στο σπίτι και παίρνει μέτρα για να προστατευθεί; Ή την 26χρονη που εργάζεται ως ταμίας στο σούπερ μάρκετ όπου ο 90χρονος, η μητέρα μου και άλλοι κάτοικοι της περιοχής πηγαίνουν να ψωνίσουν;»
Ωστόσο, εάν ένα ηλικιωμένο άτομο έχει πολλές κοινωνικές επαφές, θα πρέπει επίσης να έχει προτεραιότητα. Ας δούμε το «ελληνικό» παράδειγμα με τους παππούδες και τις γιαγιάδες που συνωστίζονται έξω από τα δημοτικά σχολεία για να παραλάβουν τα εγγόνια τους. Το θέμα λοιπόν που θέτει ο Ροντρίγκεζ είναι ότι στα κριτήρια θα πρέπει να συμπεριληφθούν και οι κοινωνικές επαφές.
Εάν ανοσοποιηθούν οι υπερμεταδότες, διακόπτεται η μετάδοση ανεξάρτητα από την ηλικία και έτσι «φρενάρει» η εξάπλωση της νόσου.
Σύμφωνα με μια έρευνα του Politico για τις προσεγγίσεις 40 κυβερνήσεων, τα βασικά στοιχεία των περισσότερων εθνικών σχεδίων είναι η ιεράρχηση των εργαζομένων στον τομέα της υγείας και των ηλικιωμένων.
Στη συνέχεια καταγράφουμε ενδεικτικά πώς σχεδιάζουν να προχωρήσουν τους εμβολιασμούς μεγάλες χώρες της Ευρώπης, οι ΗΠΑ και ο Καναδάς.
- Στο Ηνωμένο Βασίλειο
Η Βρετανία είναι η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που άρχισε τους εμβολιασμούς. Η μεικτή επιτροπή του Ηνωμένου Βασιλείου για τον εμβολιασμό και την ανοσοποίηση έχει προτεραιότητα 11 βημάτων.
Μετά τους εργαζομένους στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης και το προσωπικό των μονάδων φροντίδας ηλικιωμένων, οι προτεραιότητες είναι οι ηλικιωμένοι στα κέντρα φροντίδας, οι πολίτες άνω των 80 ετών και μετά οι Βρετανοί μεγαλύτερης ηλικίας, ξεκινώντας με τον μεγαλύτερο και φτάνοντας στην ηλικία των 5 ετών, με βάση και τον βαθμό έκθεσης σε υγειονομικό κίνδυνο.
- Στη Γαλλία
Ο εμβολιασμός κατά της Covid-19 στη Γαλλία θα είναι δωρεάν και θα ξεκινήσει τον Ιανουάριο για 1 εκατομμύριο ηλικιωμένους σε μονάδες φροντίδας, τον Φεβρουάριο για 14 εκατομμύρια ευάλωτους πολίτες και κατόπιν την άνοιξη για το σύνολο του πληθυσμού, σύμφωνα με δηλώσεις του πρωθυπουργού της χώρας.
Χάρη στις παραγγελίες που έγιναν σε ευρωπαϊκό επίπεδο, «η Γαλλία θα έχει στη διάθεσή της ενδεχομένως 200 εκατομμύρια δόσεις, γεγονός που θα επέτρεπε τον εμβολιασμό 100 εκατομμυρίων ανθρώπων», διευκρίνισε ο πρωθυπουργός.
Για να εγγυηθεί τη δωρεάν διάθεση του εμβολίου, η κυβέρνηση προέβλεψε το ποσό του 1,5 δισ. ευρώ στον προϋπολογισμό για την κοινωνική ασφάλιση του 2021.
Ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Μπρουνό Λεμέρ (ο οποίος νόσησε φέτος από κορωνοϊό) δήλωσε ότι θα εμβολιαστεί κατά της Covid-19 το συντομότερο δυνατό, τονίζοντας ότι «όλα τα μέλη του υπουργικού συμβουλίου θα το κάνουν, αλλά θα πρέπει να σας υπενθυμίσω ότι εμείς δεν είμαστε μια από τις ομάδες που έχουν προτεραιότητα».
- Στη Γερμανία
Η μεγαλύτερη επιχείρηση υγείας στην ιστορία της Ομοσπονδιακής Γερμανίας έχει ξεκινήσει και η σειρά προτεραιότητας για τον εμβολιασμό είναι ήδη γνωστή: «Αξίωση για εμβολιασμό κατά του κορωνοϊού Sars-CoV 2 έχουν οι ευπαθείς ομάδες, που λόγω ηλικίας ή κατάστασης υγείας η εξέλιξη της νόσου μπορεί να αποβεί πολύ δύσκολη ή ακόμη και μοιραία αλλά και οι άνθρωποι που τους νοσηλεύουν, τους περιποιούνται ή έρχονται σε στενή επαφή μαζί τους» αναφέρεται σε σχέδιο υπουργικής απόφασης στο οποίο αναφέρθηκε η εφημερίδα Handelsblatt.
Στην Κολωνία η διαδικασία θα ξεκινήσει με τις ευπαθείς ομάδες, μετά ακολουθούν το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, άνδρες και γυναίκες των σωμάτων ασφαλείας και στο τέλος ο υπόλοιπος πληθυσμός.
Στο Βερολίνο, ο τερματικός C του αεροδρομίου στο Τέγκελ θα φιλοξενήσει ένα από τα 6 κέντρα εμβολιασμού. Υπολογίζονται 20.000 εμβολιασμοί την ημέρα, ενώ υπάρχει σχεδιασμός για επιπλέον 20 κινητές μονάδες, που θα πηγαίνουν σε οίκους ευγηρίας. Σύμφωνα με τον υπουργό Υγείας Γενς Σπαν οι μαζικοί εμβολιασμοί θα διαρκέσουν το αργότερο μέχρι το καλοκαίρι του 2021.
- Στην Ιταλία
Η Ιταλία θα ξεκινήσει ένα τεράστιο, δωρεάν πρόγραμμα εμβολιασμού για τον κορωνοϊό στις αρχές του επόμενου έτους, με προτεραιότητα στους εργαζομένους στον κλάδο υγείας και τους ηλικιωμένους, όπως έχει δηλώσει ο υπουργός Υγείας.
Ο Ρομπέρτο Σπεράντσα ανέφερε ότι η κυβέρνηση έχει επιλογές να αγοράσει 202 εκατομμύρια δόσεις των εμβολίων από διάφορες εταιρείες.
- Στην Ισπανία
Οι ένοικοι των ξενώνων για ηλικιωμένους και των κέντρων για άτομα με ειδικές ανάγκες, καθώς και οι φροντιστές τους, θα έχουν προτεραιότητα στην στον εμβολιασμό στην Ισπανία.
Το εμβόλιο θα είναι διαθέσιμο δωρεάν σε 13.000 σημεία διοίκησης σε δημόσια κέντρα υγειονομικής περίθαλψης σε ολόκληρη τη χώρα.
Σύμφωνα με το σχέδιο του υπουργείου Υγείας, ο πληθυσμός χωρίστηκε σε 18 κοινωνικο-δημογραφικές ομάδες βάσει τεσσάρων κριτηρίων κινδύνου: νοσηρότητα και θνησιμότητα, έκθεση στον ιό, κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις και μετάδοση ασθενειών. Ο υπουργός δεν αποκάλυψε ποιες ομάδες έρχονται μετά τα πρώτα τέσσερα.
Το σχέδιο ταξινομεί τον πληθυσμό σε διαφορετικές ομάδες προτεραιότητας, ξεκινώντας από ηλικιωμένους και μονάδες φροντίδας.
Στη συνέχεια είναι οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, ακολουθούμενοι από άλλους επαγγελματίες υγείας και το προσωπικό των μονάδων φροντίδας.
Η τέταρτη ομάδα περιλαμβάνει άτομα με αναπηρίες που χρειάζονται σημαντικά μέτρα υποστήριξης αλλά δεν βρίσκονται σε κέντρα φροντίδας.
Περίπου 2,5 εκατομμύρια άνθρωποι από συνολικό πληθυσμό 47 εκατομμυρίων αναμένεται να εμβολιαστούν μεταξύ Ιανουαρίου και Μαρτίου, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της κυβέρνησης.
- Στην Πορτογαλία
Η κυβέρνηση της Πορτογαλίας ανακοίνωσε ότι σχεδιάζει να εμβολιάσει δωρεάν και σε εθελοντική βάση τον πληθυσμό, ελπίζοντας ότι κατά την πρώτη φάση, που θα ξεκινήσει τον επόμενο μήνα, θα εμβολιαστεί το 10% των Πορτογάλων.
Προτεραιότητα θα δοθεί σε άτομα άνω των 50 ετών με υποκείμενα νοσήματα, όπως καρδιοπάθειες ή πνευμονοπάθειες, τους επαγγελματίες υγείας, τον στρατό και τις υπηρεσίες ασφαλείας.
Επίσης θα εμβολιαστούν όσοι ζουν και εργάζονται σε οίκους ευγηρίας καθώς και το προσωπικό των μονάδων εντατικής θεραπείας.
Η πρώτη φάση θα πρέπει να ολοκληρωθεί μεταξύ Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου, είπε ο Φρανσίσκο Ράμος, συντονιστής της ομάδας εμβολιασμού που συγκρότησε η κυβέρνηση. Αν υπάρξουν καθυστερήσεις, η πρώτη φάση μπορεί να παραταθεί μέχρι τον Απρίλιο, εξήγησε παρουσιάζοντας τη στρατηγική της κυβέρνησης.
- Στη Ρωσία
Ο εμβολιασμός στην Μόσχα άρχισε στις 5 Δεκεμβρίου. Η εγγραφή γίνεται ηλεκτρονικά και τα 70 κέντρα εμβολιασμού που έχουν δημιουργηθεί λειτουργούν από τις 8 το πρωί έως τις οκτώ το βράδυ.
Ο δήμαρχος της Μόσχας είπε επίσης ότι τις πρώτες ημέρες προσήλθαν 2000 άτομα στα κέντρα εμβολιασμού, όπου εμβολιάζονταν άτομα που ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου, υγειονομικό προσωπικό, εκπαιδευτικοί και υπάλληλοι των κοινωνικών υπηρεσιών.
Επίσης άρχισε ο εμβολιασμός στον ρωσικό στρατό, στην πόλη της Μόσχας. Σχεδόν 170.000 δόσεις του ρωσικού εμβολίου Sputnik-V είχαν δοθεί προς χρήση στη Ρωσία έως την 1η Δεκεμβρίου.
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν έδωσε εντολή στις αρμόδιες αρχές να ξεκινήσουν τον μαζικό εμβολιασμό αρχίζοντας από τους γιατρούς και τους εκπαιδευτικούς.
Στο μεταξύ, περισσότεροι από 150.000 άνθρωποι που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου έκαναν ήδη το εμβόλιο Sputnik-V, ενώ αρχίζει ο εμβολιασμός των πολιτών σε όλη την επικράτεια.
Περίπου 6,4 εκατομμύρια δόσεις του ρωσικού εμβολίου Sputnik-V θα διατεθούν έως τα τέλη Φεβρουαρίου.
- Στη Φινλανδία
Η κυβέρνηση της Φινλανδίας προχώρησε σε μία στρατηγική για τους εμβολιασμούς, σχεδιάζοντας να δώσει εμβόλια σε όλους, αρχίζοντας με επιλεγμένο υγειονομικό προσωπικό από τον Ιανουάριο.
Προηγείται το υγειονομικό προσωπικό που περιθάλπει ασθενείς με Covid-19 ή εργάζεται σε οίκους ευγηρίας και θα ακολουθήσουν οι ηλικιωμένοι και άλλες ευάλωτες ομάδες.
Βάσει των συμφωνιών που έχει εξασφαλίσει μέχρι τώρα η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Φινλανδία θα λάβει 3,6 εκατ. δόσεις, που είναι αρκετές προκειμένου να χορηγήσει τις απαραίτητες δύο δόσεις σε 1,8 εκατομμύρια πολίτες από τα 5,5 εκατομμύρια των κατοίκων της.
- Στη Νορβηγία
Η Νορβηγία σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει τα τρία εμβόλια που αναπτύσσουν οι Moderna, AstraZeneca, Pfizer και BioNTech, σύμφωνα με τον υπουργό Υγείας. Το πρώτο τρίμηνο του 2021, το Όσλο αναμένει να λάβει συνολικά 2,5 εκατομμύρια δόσεις, καλύπτοντας 1,25 εκατομμύριο πολίτες ή το 23% του πληθυσμού.
Οι δόσεις θα καλύψουν περίπου 1,3 εκατομμύρια ανθρώπους στη Νορβηγία, οι οποίοι θεωρείται ότι ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου, δήλωσε ο υπουργός Υγείας Μπέντε Χόιε, ενώ οι 340.000 υγειονομικοί που έχουν επαφή με ασθενείς θα πρέπει να περιμένουν.
Οι πρώτοι που θα εμβολιαστούν στη Νορβηγία θα είναι οι ένοικοι των οίκων ευγηρίας και οι «πιο ηλικιωμένοι» που ζουν στα σπίτια τους, και θα ακολουθήσουν οι άνω των 65 ετών ή νεότεροι ενήλικες με υποκείμενα νοσήματα.
Τα εμβόλια θα είναι δωρεάν και θα αποτελέσουν τμήμα του εθνικού προγράμματος εμβολιασμού της χώρας.
- Στις ΗΠΑ
Ενώ οι ομοσπονδιακοί και κρατικοί αξιωματούχοι συμφωνούν ότι τα 21 εκατομμύρια εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας και τα 3 εκατομμύρια ηλικιωμένων που ζουν σε ξενώνες φιλοξενίας πρέπει να είναι στην πρώτη γραμμή για το εμβόλιο, δεν υπάρχει συναίνεση σχετικά με τον τρόπο εξισορρόπησης των αναγκών άλλων ομάδων υψηλού κινδύνου.
Αυτό αναγνωρίζει την εξαιρετική επιβάρυνση του Covid-19 σε μονάδες μακροχρόνιας περίθαλψης. Αν και οι κάτοικοί τους αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το 1% του πληθυσμού των ΗΠΑ, ωστόσο αντιπροσωπεύουν το 40% των θανάτων Covid – περισσότεροι από 100.000 θάνατοι μέχρι σήμερα.
Οι περίπου 87 εκατομμύρια βασικοί εργαζόμενοι αναμένεται να είναι οι επόμενοι στη σειρά, αλλά εναπόκειται στα κράτη να αποφασίσουν πού θα δώσουν προτεραιότητα.
Σε αυτήν την κατηγορία ανήκουν όσοι δεν μπορούν να δουλέψουν από το σπίτι, όπως αστυνομικοί, πυροσβέστες, εκπαιδευτικοί ειδικών κατηγοριών, φαρμακοποιοί, αλλά και υπάλληλοι στην αλυσίδα τροφίμων (από σφαγεία έως σούπερ μάρκετ) και μεταφορών (ταχυδρόμοι, κούριερ). Αυτό γίνεται στο πλαίσιο ότι αυτοί είναι που κινούν τα γρανάζια της οικονομίας, η οποία χρειάζεται άμεση και ασφαλή επανεκκίνηση.
Μετά θα μπορούσαν να είναι ενήλικες με παθήσεις υψηλού κινδύνου όπως διαβήτης, καρκίνος, νεφρική νόσος, παχυσαρκία, καρδιακές παθήσεις και αυτοάνοσες ασθένειες και όλοι οι ενήλικες ηλικίας 65 ετών και άνω.
Αν και οι πολιτείες συνήθως ακολουθούν τις οδηγίες του ACIP, ορισμένες πολιτείες μπορεί να επιλέξουν, για παράδειγμα, τον εμβολιασμό ηλικιωμένων υψηλού κινδύνου πριν από ορισμένες κατηγορίες βασικών εργαζομένων.
Μετά από αυτές τις δεκάδες εκατομμύρια των ανθρώπων που θα μπορούσαν να εμβολιασθούν κατά προτεραιότητα έρχονται τα άτομα που πάσχουν από ένα νόσημα, οι άστεγοι και οι άνω των 65 χωρίς υποκείμενο νόσημα. Ακολουθούν οι νέοι ενήλικες και κυρίως οι φοιτητές, που διατρέχουν μικρότερο κίνδυνο να νοσήσουν, αλλά έχει αποδειχθεί ότι είναι μεγάλοι μεταδότες.
Σύμφωνα με το CNN International φαίνεται να μένουν εκτός λίστας όσοι φροντίζουν ζευγάρια ηλικιωμένων, οι οποίοι παρέχουν ουσιαστική υποστήριξη σε ευάλωτες ομάδες πληθυσμού και αποτελούν ένα εργατικό δυναμικό πολλών εκατομμυρίων ανθρώπων.
Αξίζει να αναφερθεί ότι οι ομάδες προτεραιότητας αποτελούν σχεδόν τον μισό πληθυσμό των ΗΠΑ – 21 εκατομμύρια εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας, 3 εκατομμύρια κάτοικοι μακροχρόνιας περίθαλψης, 66 εκατομμύρια βασικοί εργαζόμενοι, περισσότεροι από 100 εκατομμύρια ενήλικες με παθήσεις υψηλού κινδύνου και 53 εκατομμύρια ενήλικες ηλικίας 65 ετών και άνω.
Ο Μονσέφ Σλαουί, ο επικεφαλής του προγράμματος εμβολιασμού για την Covid-19, του λεγόμενου Warp Speed, δήλωσε ότι δεν «περιμένει από τα κράτη να λάβουν ομοιόμορφες αποφάσεις. Ωστόσο θα ήταν λάθος να ανοσοποιήσουμε πρώτα τους 18χρονους. Ελπίζω ότι κανείς δεν θα το κάνει αυτό. Αλλιώς θα έχουμε να κάνουμε με αποχρώσεις του γκρι».
«Στα τέλη Φεβρουαρίου θα έχουμε πιθανόν εμβολιάσει 100 εκατομμύρια ανθρώπους, αριθμός που είναι λίγο-πολύ το μέγεθος του πληθυσμού που διατρέχει κίνδυνο, οι ηλικιωμένοι, οι επαγγελματίες υγείας», εξήγησε o κ. Σλαουί.
Οι ποσότητες των δύο εμβολίων (40 εκατομμύρια δόσεις των εμβολίων της εταιρείας Moderna και της κοινοπραξίας Pfizer/BioNTech) αρκούν «και με το παραπάνω» για να εμβολιαστούν τα 3 εκατομμύρια των ανθρώπων που ζουν σήμερα σε οίκους ευγηρίας, πρόσθεσε ο Σλαουί, πρώην στέλεχος της GlaxosmithKline που «στρατολογήθηκε» από την κυβέρνηση Τραμπ την άνοιξη, και πρόσθεσε ότι στις εκτιμήσεις αυτές δεν λαμβάνονται υπόψη τα δύο άλλα πιθανά εμβόλια, αυτά της Johnson & Johnson και της AstraZeneca/Οξφόρδης.
- Στον Καναδά
Ο Καναδάς λαμβάνει υπόψη τις προτιμήσεις της κοινής γνώμης στη στρατηγική του, η οποία υποδηλώνει ότι «οι Καναδοί δίνουν προτεραιότητα σε εκείνους με υποκείμενες ιατρικές παθήσεις και τους ηλικιωμένους» και επίσης θεωρούν τις «επαφές των νοικοκυριών εκείνων που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο σοβαρής ασθένειας και θανάτου» ως πιθανές προτεραιότητες.
Υγειονομικό διαβατήριο
Κι ενώ η διαμάχη για τις προτεραιότητες αναμένεται να «φουντώσει» σύντομα, στο προσκήνιο έρχεται ο άμεσα ή έμμεσα υποχρεωτικός εμβολιασμός. Την άποψη ότι «η μόνη λύση για την αντιμετώπιση της πανδημίας του νέου κορωνοϊού θα είναι ο υποχρεωτικός εμβολιασμός», διατυπώνει σε δηλώσεις της η πρώην πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Αυστρίας και υποψήφια στις αυστριακές προεδρικές εκλογές του 2016, Ίρμγκαρντ Γκρις, απορρίπτοντας ταυτόχρονα ως «αντιπαραγωγική» τη θέση ότι ο εμβολιασμός θα είναι προαιρετικός.
Από την άλλη, ο νέος υπουργός αρμόδιος για το εμβόλιο στη Βρετανία παραθέτει την άποψη ότι οι πολίτες που θα αρνηθούν ένα εμβόλιο κατά της Covid-19 μπορεί να δουν την κανονική ζωή τους να περιορίζεται, καθώς τα εστιατόρια, τα μπαρ, οι κινηματογράφοι και οι αθλητικές εγκαταστάσεις θα μπορούσαν να εμποδίσουν την είσοδο σε εκείνους που δεν έχουν αποδείξεις ότι έχουν εμβολιαστεί.
Ερωτηθείς από το BBC εάν θα υπάρχει ένα διαβατήριο ανοσίας, o Ναντίμ Ζαχάουι απάντησε ότι το στάτους εμβολιασμού ενός πολίτη κατά της Covid-19 ενδέχεται να συμπεριλαμβάνεται σε μια τηλεφωνική εφαρμογή που θα ενημερώνει τους γιατρούς για την κατάσταση του εν λόγω προσώπου.
Μένει να δούμε το τι θα προκριθεί τελικά.
