Skip to main content

Δηλητηριώδη φύκια απειλούν την Αδριατική και το Ιόνιο

Dimitris Tosidis / SOOC

Πρόκειται για μάζες φυκιών με σκούρο κόκκινο χρώμα στη θάλασσα, με τους ειδικούς να εφιστούν την προσοχή στους κολυμβητές να μένουν μακριά τους τουλάχιστον 100 μέτρα

Δηλητηριώδη, τοξικά φύκια προκαλούν συναγερμό στην Ιταλία. Οι αρχές αναγκάστηκαν το καλοκαίρι να αποκλείσουν ορισμένες ακτές στην  Αδριατικής, καθώς έκαναν την εμφάνισή τους τα τοξικά φύκια Ostreopsis Ovata.

Πρόκειται για μάζες φυκιών με σκούρο κόκκινο χρώμα στη θάλασσα, με τους ειδικούς να εφιστούν την προσοχή στους κολυμβητές να μένουν μακριά τους τουλάχιστον 100 μέτρα. Αυτό το καλοκαίρι η συγκέντρωση τεμαχίων κυττάρων φυκιών  ήταν πολύ υψηλή: η Ιταλική υπηρεσία προστασίας του περιβάλλοντος έχει εκδώσει απαγόρευση κολύμβησης για κάποιο χρονικό διάστημα σε ορισμένα μέρη νότια της Πεσκάρα ,στη μέση μάλιστα της υψηλής τουριστικής  περιόδου.

Στη Λιγουρία, στις βορειοδυτικές ακτές της Αδρατικής, τα φύκια αυτά έχουν επίσης εμφανιστεί σε μεγάλους αριθμούς και περίπου 500 άνθρωποι έχουν εμφανίσει συμπτώματα δηλητηρίασης. Τα φύκια παράγουν τοξίνες που μπορεί να προκαλέσουν ερυθρότητα του δέρματος και συμπτώματα που μοιάζουν με γρίπη, όπως δύσπνοια, πυρετός, επιπεφυκίτιδα, ναυτία, έμετος και ακόμη και απώλεια συνείδησης, αλλά αυτά συνήθως εξαφανίζονται μέσα σε λίγες μέρες .

Ήρθαν από την Ιαπωνία

Τα φύκια Ostreopsis Ovata προέρχονται από τροπικές περιοχές και πιθανότατα ήρθαν στη Μεσόγειο από την Ιαπωνία μέσω εμπορικών πλοίων. Εχουν αναπτυχθεί όμως πολύ και  σε εύκρατες ζώνες του πλανήτη λόγω και της κλιματικής αλλαγής, που έκανε τη Μεσόγειο κατάλληλη για την εξέλιξή τους. Παρατηρήθηκαν για πρώτη φορά στη Γαλλία το 1990, αλλά τώρα βρίσκονται τακτικά το καλοκαίρι κατά μήκος των μεσογειακών ακτών της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Ισπανίας.

Ο λόγος της εμφάνισής τους είναι το όλο και πιο τροπικό κλίμα στη Μεσόγειο. Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Τοξικολογίας της Ιταλίας, τα φύκια Ostreopsis Ovata εξαπλώνονται στην Αδριατική και στο Ιόνιο πέλαγος κοντά στις ακτές, ιδιαίτερα στις βραχώδεις, και είναι επικίνδυνα καθώς απελευθερώνουν επιβλαβείς τοξίνες για τον άνθρωπο.

«Όταν οι συνθήκες είναι ευνοϊκές για την ανάπτυξή τους, τα Ostreopsis ovata πολλαπλασιάζεται και απελευθερώνουν μια τοξίνη που μπορεί να βλάψει τη θαλάσσια βιοποικιλότητα και να μολύνει τους κολυμβητές, τους λάτρεις των θαλάσσιων σπορ και όλους τους άλλους χρήστες της θάλασσας και της ακτής», τονίζουν οι ειδικοί .

Ο κίνδυνος στα βράχια

«Τα φύκια από μόνα τους δεν είναι δηλητηριώδη. Αλλά γίνονται δηλητηριώδη όταν τα κύτταρά τους σπάνε και  έρθουν σε επαφή με τα βράχια. Τα θραύσματα των κυττάρων μπορούν στη συνέχεια να μεταφερθούν στον αέρα και να τα εισπνεύσουν οι άνθρωποι», εξηγεί ο Μαουρίτσιο Ντιονίσιο, επικεφαλής της περιβαλλοντικής υπηρεσίας για την περιοχή του  Αμπρούτσο. «Η δηλητηρίαση θεωρείται ότι προκαλείται από την εισπνοή αερολυμάτων και την επαφή με θραύσματα κυττάρων και όχι από την άμεση επαφή». Αυτά τα θραύσματα είναι πιο πιθανό να βρεθούν σε βράχους, επομένως ο κίνδυνος να  τα συναντήσουν οι παραθεριστές σε αμμώδεις παραλίες είναι σχετικά χαμηλός

Η κλιματική αλλαγή

Η κλιματική αλλαγή είναι προφανώς ο λόγος για την ευρεία εξάπλωση των τοξικών φυκιών: «Η υπερθέρμανση του νερού δημιουργεί ένα βέλτιστο περιβάλλον για τα φύκια  αυτά που δεν θα υπήρχαν εδώ υπό κανονικές συνθήκες», λέει ο Ντιονίσιο. «Σε όλο τον κόσμο, οι θάλασσες έχουν θερμανθεί κατά περίπου 0,7 βαθμούς Κελσίου από τα μέσα του 19ου αιώνα. Η θερμοκρασία στη Μεσόγειο έχει αυξηθεί κατά 1,2 βαθμούς μόνο τα τελευταία 40 χρόνια. Η Μεσόγειος είναι σχετικά ρηχή και το νερό της αναμιγνύεται ελάχιστα με αυτό των άλλων θαλασσών, εξηγεί ο Τζούλιο Μπέτι, ερευνητής του κλίματος στο Εθνικό Συμβούλιο Ερευνών της Ιταλίας.