Η Σουηδία κατήργησε τον φόρο της πλαστικής σακούλας παρά τις ανησυχίες ότι η επιλογή αυτή θα μπορούσε να επαναφέρει τη χρήση πλαστικού προς τα προηγούμενα επίπεδα.
Το τέλος ενάντια στη χρήση πλαστικής σακούλας (0,25 ευρώ) είχε θεσπιστεί τον Μάιο του 2020, και έκτοτε η χρήση πλαστικής σακούλας στη χώρα έχει υποχωρήσει.
Το 2019, προ της εισαγωγής του τέλους, οι άνθρωποι στη Σουηδία χρησιμοποιούσαν κατά μέσο όρο 74 πλαστικές σακούλες ανά άτομο κάθε χρόνο. Το 2023 ο αριθμός αυτός είχε πέσει σε 17.
Ο νόμος εισήχθη μετά από οδηγία της ΕΕ του 2015 που απαιτούσε από τα κράτη – μέλη να μειώσουν δραματικά τη χρήση.
Μεταξύ εκείνων που επικρίνουν την κατάργηση του τέλους είναι και η κυβερνητική υπηρεσία προστασίας του περιβάλλοντος, η οποία προειδοποίησε ότι το τέλος είναι ακόμη απαραίτητη για την παγίωση νέων συμπεριφορών.
Η κεντροδεξιά κυβέρνηση συνασπισμού της Σουηδίας, που υποστηρίζεται και από τους ακροδεξιούς Σουηδούς Δημοκράτες, είχε ανακοινώσει από πέρυσι ότι ο εν λόγω φόρος επρόκειτο να καταργηθεί.
Το επιχείρημα ήταν ότι η κατανάλωση πλαστικής σακούλας στη Σουηδία ήταν ήδη κάτω από τον στόχο της ΕΕ, πράγμα που σήμαινε ότι η εισφορά «δεν κρινόταν πλέον απαραίτητη».
Ο στόχος η κατανάλωση σακούλας να μην υπερβαίνει κάθε χρόνο τις 40 ανά άτομο, εξακολουθεί να υπάρχει και για τη Σουηδία (από το 2025 και μετά) και αν δεν επιτευχθεί, η χώρα απειλείται με πρόστιμο από την ΕΕ.
Σημειωτέον ότι Σουηδία καίτοι από τις χώρες που «συμμετείχαν» στην εφεύρεση της πλαστικής σακούλας, (κατοχυρώθηκε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας από τη σουηδική εταιρεία Celloplast το 1965) πολύ γρήγορα τις αντικατέστησε με υφασμάτινες και επί πολλά χρόνια ήταν πρωτοπόρος στη μείωση της χρήσης πλαστικής σακούλας.
Τα μεγάλα σούπερ μάρκετ χρεώνουν εδώ και πολύ καιρό τις πλαστικές και χάρτινες σακούλες, ενθαρρύνοντας με τη σειρά τους τους καταναλωτές να κουβαλούν τις δικές τους, ενώ ο φόρος μείωσε γρήγορα την κατανάλωση πλαστικής σακούλας και σε άλλους τομείς του λιανικού εμπορίου.
«Η εισφορά έχει πέσει θύμα του δεξιού λαϊκισμού και ενός πολιτιστικού πολέμου» εκτιμά ο Ρολφ Λίνταλ, της Greenpeace Sweden.
«Ο φόρος απαγόρευσης των πλαστικών έχει γίνει μέρος μιας πολύ ατυχούς λαϊκιστικής αφήγησης σχετικά με τις κλιματικές πολιτικές των δεξιών κομμάτων και τον έχουν χρησιμοποιήσει ως παράδειγμα περιβαλλοντικών υπερβολών», προσθέτει.
«Ανησυχούμε ότι η κατάργηση του φόρου θα σημάνει αυξημένη χρήση πλαστικού και επιστροφή στον παλιό κανόνα για αγορές με νέες σακούλες στα σούπερ μάρκετ».
