Το κίτρο της Καλαβρίας, στη νότια Ιταλία, είχε σχεδόν εξαφανιστεί λόγω ακραίων καιρικών φαινομένων και έλλειψης. Ωστόσο, η καλλιέργειά του σε εγκαταστάσεις θερμοκηπίων με ηλιακά πάνελ, έδωσε στον καρπό νέα πνοή – «δείχνοντας» ενδεχομένως τον δρόμο για πολλές καλλιέργειες που πλήττονται από την κλιματική κρίση.
Η οικογένεια του 35χρονου Αντόνιο Λαντσελότα ήταν από τις πρώτες στην Ιταλία που πειραματίστηκε με «αγροφωτοβολταϊκά» – σε εκτάσεις που φιλοξενούν τόσο καλλιέργειες όσο και φωτοβολταϊκά. «Κοιτάξτε την ποιότητα αυτού του κίτρου», ανέφερε ο ίδιος στο BBC, προσθέτοντας: «Είναι τέλειο».
Με το πέρασμα των αιώνων, χάρη στο ήπιο κλίμα της περιοχής, οι κάτοικοι της Καλαβρίας επικεντρώθηκαν στην καλλιέργεια της κιτριάς, καρπός της οποίας είναι το κίτρο. Ωστόσο, τα τελευταία 50 χρόνια, το φρούτο σχεδόν εξαφανίστηκε καθώς πολλοί ντόπιοι μετανάστευσαν αλλού αναζητώντας μια καλύτερη ζωή, ενώ τα πιο ελκυστικά για τους αρωματοποιούς βιομηχανικά υποκατάστατα -λόγω χαμηλότερου κόστους- είχαν σαν αποτέλεσμα να μειωθεί η ζήτηση για τα αιθέρια έλαια του κίτρου. Πλέον, δεν είχε ιδιαίτερο οικονομικός όφελος η καλλιέργεια του φρούτου.
Το 2009, ο πατέρας του Αντόνιο Λαντσελότα, Μάριο, γεωπόνος και λογιστής, είδε ως μια συναρπαστική επενδυτική ευκαιρία τον συνδυασμό της παραγωγή ενέργειας από ηλιακά πάνελ με την καλλιέργεια του τοπικού εσπεριδοειδούς το οποίο, για να αναπτυχθεί σωστά, χρειαζόταν σκιά. Την ίδια χρονιά, η Ευρωπαϊκή Ένωση εξέδωσε οδηγία στα κράτη μέλη, καλώντας τα να διασφαλίσουν ότι το 20% της ενέργειάς τους θα προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές έως το 2020.
Ορισμένοι αγρότες προτίμησαν να πουλήσουν ή να νοικιάσουν τη γη τους σε εταιρείες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μακροπρόθεσμα λόγω του πιο ασφαλούς εισοδήματος. Σύμφωνα με τη Σίλβια Κέι, Βρετανίδα ερευνήτρια στη δεξαμενή σκέψης «Transnational Institute», η αναζήτηση εκτάσεων για ανανεώσιμη ενέργεια την τελευταία δεκαετία πυροδότησε μια τάση ανακατανομής της γης.
Σήμερα, η ανάγκη για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για τον περιορισμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής αυξάνεται στην Ε.Ε. και παγκοσμίως. Χώρες όπως η Ιαπωνία, η Γαλλία, η Γερμανία, οι ΗΠΑ και η Ιταλία αναζητούν τρόπους να διατηρήσουν τις πολύτιμες, καλλιεργήσιμες εκτάσεις τους και να καλύψουν τη ζήτηση για ηλιακή ενέργεια.
Ο Λαντσελότα δηλώνει βέβαιος πως τα αγροφωτοβολταϊκά είναι η σωστή λύση. Ωστόσο, λόγω της καινοτομίας, του υψηλότερου κόστους εγκατάστασης, της αντίστασης ορισμένων αγροτών στις αλλαγές και της έλλειψης σαφούς νομοθεσίας, υπάρχει πολύς δρόμος για να γίνει επικρατούσα αυτή η τάση, σημειώνει το BBC.
Η παραγωγή ενέργειας προσφέρει στην οικογένεια του αγρότη ένα εναλλακτικό εισόδημα, βελτιώνοντας παράλληλα την καλλιέργειά του. Όπως ανέφερε ο ίδιος, η σκιά των πάνελ μειώνει τις ανάγκες για νερό κατά 70%, ενώ τα κίτρα είναι μεγαλύτερα και πιο ποιοτικά. Επιπλέον, όπως εξήγησε, τα φρούτα δεν είναι πλέον εκτεθειμένα σε ακραία καιρικά φαινόμενα, με τις καλλιέργειες της οικογένειάς του να μένουν αλώβητες, για παράδειγμα, από τον παγετό που επηρέασε το 2017 την περιοχή.
An ancient Italian fruit found an unlikely rescuer in a solar farm. https://t.co/E6pWiLP6s2
— BBC Future (@BBC_Future) April 26, 2023
