Τις προθέσεις των συμμετεχόντων τόσο από την μεριά των παραγωγών όσο και από την μεριά των καταναλωτών θέλει να «χαρτογραφήσει» η Κομισιόν ενόψει του «ανοίγματος» της πλατφόρμας Aggregate EU για τις κοινές αγορές φυσικού αερίου σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το θέμα έρχεται στο προσκήνιο με την διοργάνωση, όπως αναφέρουν αξιόπιστες πηγές στη «Ν», «κλειστό» workshop με πρωτοβουλία της Κομισιόν στην Αθήνα στις 8 και 9 Οκτωβρίου, όπου έχουν προσκληθεί να συμμετάσχουν παραγωγοί και πωλητές LNG, μεγάλοι καταναλωτές, εκπρόσωποι των Διαχειριστών συστημάτων φυσικού αερίου ανά την Ευρώπη, καθώς και κυβερνητικοί και κοινοτικοί αξιωματούχοι.
Το άνοιγμα των εργασιών θα γίνει με χαιρετισμό από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θόδωρο Σκυλακάκη και θα ακολουθήσουν ανάλογες παρεμβάσεις από τον Υφυπουργό για θέματα ενέργειας του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ και πρώην πρέσβη των ΗΠΑ στην Ελλάδα Τσέφρι Πάιατ και τον Μάθιου Μπάλντουιν, Αναπληρωτή Γενικό Διευθυντή της EU Energy Platform.
Τι είναι η πλατφόρμα Aggregate EU
Η πλατφόρμα Aggregate EU ιδρύθηκε το 2023, ως μηχανισμός στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης προκειμένου τα κράτη-μέλη και οι επιμέρους ευρωπαίοι αγοραστές να πετύχουν ανταγωνιστικότερες προσφορές προμήθειες υπό την συλλογική διαπραγματευτική ισχύ.
Κατά συνέπεια, η πλατφόρμα επιτρέπει στις εταιρείες να συγκεντρώνουν την ζήτηση αερίου και να την αντιστοιχούν με ανταγωνιστικές προσφορές στην παγκόσμια αγορά που διαφορετικά ενδεχομένως να μην μπορούσαν να πετύχουν αν κινούνταν αυτόνομα.
Ο μηχανισμός είναι ανοικτός σε όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ και τα συμβαλλόμενα μέρη της Ενεργειακής Κοινότητας, ενώ εξαιρούνται οι ρωσικές εταιρείες.
Μάλιστα, οι εργασίες του workshop φιλοδοξείται να αποτυπώσουν τον οδικό χάρτη λίγες μέρες πριν την έναρξη της επίσημης διαδικασίας, λαμβάνοντας υπόψη, όπως αναφέρεται σε πρόσφατο δημοσίευμα των Financial Times, το γεγονός ότι εντέλει η υπηρεσία για κοινές προμήθειες εξυπηρετεί μόλις το 2% της πιθανής ζήτησης με πηγές της αγοράς να εκφράζουν επιφυλάξεις για αλλαγή της εικόνας στον επικείμενο γύρο προσφορών.
Σε κάθε περίπτωση, η θεματολογία της συζήτησης, όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές στη «Ν», εκκινεί από το κρίσιμο ζήτημα του εφοδιασμού της Ευρώπης και τις προσπάθειες διαφοροποίησης απέναντι στις ρωσικές εξαγωγές, με ειδική προσοχή να δίνεται στις περιπτώσεις Κεντρικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης που παρουσιάζουν ακόμη και σήμερα την μεγαλύτερη εξάρτηση από το ρωσικό αέριο.
Η στόχευση και η ατζέντα
Η πρωτοβουλία της Κομισιόν εδράζεται στην προσπάθεια της να διευκολύνει αφενός την εκδήλωση ενδιαφέροντος κατά το επικείμενο άνοιγμα της πλατφόρμας στα μέσα του μήνα και πολύ περισσότερο την σύναψη συμβάσεων για την έλευση φορτίων στην περιοχή. Αναλυτικότερα, η υποβολή προσφορών ξεκινάει στις 21 Οκτωβρίου και θα διαρκέσει έως 24 Οκτωβρίου με τα αιτήματα να αφορούν την παράδοση ποσοτήτων αερίου για το διάστημα από τον Ιανουάριο του 2025 έως τον Μάρτιο του 2030.
Κατά την διάρκεια των εργασιών του workshop, όπως μεταφέρουν οι ίδιες πηγές, θα απασχολήσουν θέματα σχετικά με τις προοπτικές της περιφερειακής αγοράς καθώς και οι προοπτικές των βιομηχανικών καταναλωτών, ζητήματα διαθεσιμότητας υποδομών και ιδιαίτερα οι δυνατότητες εισαγωγής LNG μέσω των τερματικών σταθμών στη περιοχή, ενώ στη ατζέντα βρίσκονται και οι τελευταίες εξελίξεις ως προς τα συμβόλαια LNG.
Η συσχέτιση με τον «Κάθετο Διάδρομο»
Αν και εκτός ατζέντας τυπικά, εντούτοις, όπως συμπληρώνουν οι ίδιες πηγές, η όλη συζήτηση σχετίζεται με τις διαβουλεύσεις σχετικά με τον «Κάθετο Διάδρομο» υπό την συνολικότερη προσπάθεια διαφοροποίησης πηγών και οδεύσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο με κρίσιμη εναλλακτική να αποτελεί η όδευση από Ελλάδα προς τα πάνω.
Τα πρόσφατα αποτελέσματα του market test δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα από την αγορά, εντούτοις το εγχείρημα δεν εγκαταλείπεται από τους Διαχειριστές, αναγνωρίζοντας αφενός την κυκλικότητα στην αγορά αερίου και αφετέρου την κρισιμότητα των υποδομών για την διασφάλιση της ασφάλειας εφοδιασμού.
Μάλιστα, όπως αναφέρουν αρμόδιες πηγές της αγοράς, το επιχείρημα της «αναγκαιότητας» των υποδομών, ακόμη κι αν αυτές δεν χρειάζονται απόλυτα σήμερα, κερδίζει ολοένα και μεγαλύτερο έδαφος στα προγράμματα ανάπτυξης των διαχειριστών.
