Ο τυφώνας Μίλτον φέρνει στην Φλόριντα «δυνητικά καταστροφικούς» ανέμους, κύματα καταιγίδας και ισχυρές βροχοπτώσεις, σύμφωνα με προειδοποίηση Αμερικανών μετεωρολόγων.
Η καταιγίδα πρόκειται να πλήξει την πυκνοκατοικημένη πόλη του κόλπου της Τάμπα λιγότερο από δύο εβδομάδες αφότου η πολιτεία επλήγη σοβαρά από τον τυφώνα Ελίν. Ο Μίλτον είναι ο ένατος τυφώνας της ατλαντικής περιόδου του 2024, η οποία συνεχίζεται μέχρι το τέλος Νοεμβρίου. Οι τυφώνες είναι ισχυρές καταιγίδες που αναπτύσσονται στα θερμά τροπικά νερά των ωκεανών.
Σε άλλα μέρη του κόσμου, είναι γνωστοί ως κυκλώνες. Συνολικά, οι καταιγίδες αυτές αναφέρονται ως «τροπικοί κυκλώνες». Οι τροπικοί κυκλώνες χαρακτηρίζονται από πολύ υψηλές ταχύτητες ανέμων, έντονες βροχοπτώσεις και κύματα καταιγίδων – βραχυπρόθεσμες ανόδους της στάθμης της θάλασσας. Αυτό συχνά προκαλεί εκτεταμένες ζημιές και πλημμύρες.
Οι τυφώνες μπορούν να κατηγοριοποιηθούν με βάση τη μέγιστη διατηρούμενη ταχύτητα του ανέμου τους.
Οι μεγάλοι τυφώνες κατατάσσονται στην κατηγορία τρία και άνω, που σημαίνει ότι φτάνουν τουλάχιστον τα 111 μίλια/ώρα (178 χιλιόμετρα/ώρα).
Πώς σχηματίζονται οι τυφώνες;
Οι τυφώνες και οι κυκλώνες ξεκινούν ως ατμοσφαιρικές διαταραχές – όπως, για παράδειγμα, ένα τροπικό κύμα, μια περιοχή χαμηλής πίεσης όπου αναπτύσσονται καταιγίδες και σύννεφα.
Καθώς ο ζεστός, υγρός αέρας ανεβαίνει από την επιφάνεια του ωκεανού, οι άνεμοι αρχίζουν να περιστρέφονται. Η διαδικασία αυτή συνδέεται με τον τρόπο με τον οποίο η περιστροφή της Γης επηρεάζει τους ανέμους στις τροπικές περιοχές που βρίσκονται ακριβώς μακριά από τον ισημερινό.
Για να αναπτυχθεί ένας τυφώνας και να συνεχίσει να περιστρέφεται, η επιφάνεια της θάλασσας πρέπει γενικά να είναι τουλάχιστον 27C για να παρέχει αρκετή ενέργεια και οι άνεμοι δεν πρέπει να μεταβάλλονται πολύ με το ύψος.
Αν όλοι αυτοί οι παράγοντες συνδυαστούν, μπορεί να σχηματιστεί ένας έντονος τυφώνας, αν και τα ακριβή αίτια των μεμονωμένων καταιγίδων είναι πολύπλοκα.
Έχουν χειροτερέψει οι τυφώνες;
Σε παγκόσμιο επίπεδο, η συχνότητα των τροπικών κυκλώνων δεν έχει αυξηθεί τον τελευταίο αιώνα, και στην πραγματικότητα ο αριθμός τους μπορεί να έχει μειωθεί – αν και τα μακροπρόθεσμα δεδομένα είναι περιορισμένα σε ορισμένες περιοχές.
Όμως είναι «πιθανό» ότι ένα μεγαλύτερο ποσοστό τροπικών κυκλώνων σε όλο τον κόσμο φτάνει την κατηγορία τρία ή υψηλότερη, που σημαίνει ότι φτάνουν τις υψηλότερες ταχύτητες ανέμου, σύμφωνα με το όργανο του ΟΗΕ για το κλίμα, την IPCC.
Η συχνότητα και το μέγεθος των «ταχέως εντατικοποιούμενων γεγονότων» στον Ατλαντικό έχει επίσης πιθανότατα αυξηθεί. Αυτό συμβαίνει όταν οι μέγιστες ταχύτητες ανέμου αυξάνονται πολύ γρήγορα, γεγονός που μπορεί να είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο.
Φαίνεται επίσης να έχει επιβραδυνθεί η ταχύτητα με την οποία οι τροπικοί κυκλώνες κινούνται στην επιφάνεια της Γης. Αυτό συνήθως επιφέρει περισσότερες βροχοπτώσεις σε μια δεδομένη τοποθεσία. Για παράδειγμα, το 2017 ο τυφώνας Χάρβεϊ «κόλλησε» πάνω από το Χιούστον, απελευθερώνοντας 100 εκατοστά βροχής σε τρεις ημέρες.
Σε ορισμένα μέρη, η μέση θέση όπου οι τροπικοί κυκλώνες φτάνουν στην μέγιστη έντασή τους έχει μετατοπιστεί προς τον πόλο – για παράδειγμα, ο δυτικός Βόρειος Ειρηνικός. Αυτό μπορεί να εκθέσει νέες κοινότητες σε αυτούς τους κινδύνους.
Και υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι η αυξημένη ένταση των τυφώνων στις ΗΠΑ σημαίνει ότι προκαλούν περισσότερες ζημιές.
Επηρεάζει η κλιματική αλλαγή τους τυφώνες;
Η εκτίμηση της ακριβούς επίδρασης της κλιματικής αλλαγής σε μεμονωμένους τροπικούς κυκλώνες είναι δύσκολη. Οι καταιγίδες είναι σχετικά εντοπισμένες και βραχύβιες και μπορούν να διαφέρουν σημαντικά σε κάθε περίπτωση.
Ωστόσο, η άνοδος της θερμοκρασίας επηρεάζει αυτές τις καταιγίδες με διάφορους μετρήσιμους τρόπους.
Πρώτον, τα θερμότερα ωκεάνια ύδατα σημαίνουν ότι οι καταιγίδες μπορούν να συγκεντρώσουν περισσότερη ενέργεια, οδηγώντας σε υψηλότερες ταχύτητες ανέμου.
Οι υψηλές θερμοκρασίες στην επιφάνεια της θάλασσας που σημείωσαν ρεκόρ ήταν ένας βασικός λόγος για τον οποίο οι Αμερικανοί επιστήμονες προέβλεψαν μια περίοδο τυφώνων στον Ατλαντικό πάνω από το κανονικό για το 2024.
Οι υψηλές θερμοκρασίες οφείλονται κυρίως στις μακροχρόνιες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.
Δεύτερον, μια θερμότερη ατμόσφαιρα μπορεί να συγκρατήσει περισσότερη υγρασία, οδηγώντας σε πιο έντονες βροχοπτώσεις.
Τέλος, η στάθμη της θάλασσας ανεβαίνει, κυρίως λόγω του συνδυασμού της τήξης των παγετώνων και των πάγων και του γεγονότος ότι το θερμότερο νερό καταλαμβάνει περισσότερο χώρο. Οι τοπικοί παράγοντες μπορούν επίσης να διαδραματίσουν κάποιο ρόλο. Αυτό σημαίνει ότι τα κύματα καταιγίδων συμβαίνουν στην κορυφή της ήδη αυξημένης στάθμης της θάλασσας, επιδεινώνοντας τις παράκτιες πλημμύρες. Για παράδειγμα, εκτιμάται ότι τα ύψη των πλημμυρών από τον τυφώνα Κατρίνα το 2005 -μια από τις πιο θανατηφόρες καταιγίδες της Αμερικής- ήταν 15-60% υψηλότερα από ό,τι θα ήταν στις κλιματικές συνθήκες του 1900.
Συνολικά, η IPCC καταλήγει στο συμπέρασμα ότι υπάρχει « μεγάλη βεβαιότητα» ότι ο άνθρωπος έχει συμβάλει στην αύξηση των βροχοπτώσεων που σχετίζονται με τους τροπικούς κυκλώνες και «μέτρια βεβαιότητα» ότι ο άνθρωπος έχει συμβάλει στην αύξηση της πιθανότητας να είναι ένας τροπικός κυκλώνας πιο έντονος.
Πηγή: BBC
