Ο Ευρωπαϊκός Νότος θα είναι μέχρι το τέλος του αιώνα αντιμέτωπος με περισσότερους θανάτους λόγω της υπερθέρμανσης που προκαλεί η κλιματική κρίση, με την Ισπανία, την Ιταλία, την Ελλάδα και τη νότια Γαλλία να πληρώνουν το χειρότερο τίμημα.
Αυτό είναι ένα από τα κύρια συμπεράσματα που καταλήγει μελέτη που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση Lancet από το Κοινό Κέντρο Ερευνών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Η έρευνα σχεδιάζει για πρώτη φορά έναν χάρτη με την εξέλιξη της θνησιμότητας λόγω θερμοκρασίας στην ήπειρο για το 2100, στον οποίο λαμβάνεται υπόψη η γήρανση του πληθυσμού και όπου εντοπίζονται οι περιοχές με τους υψηλότερους κινδύνους.
Σε ένα θερμότερο κλίμα και χωρίς να ληφθούν υπόψη τα δημογραφικά στοιχεία, προσθέτουν οι ερευνητές, «οι θάνατοι που αποδίδονται στο κρύο στην ευρωπαϊκή ήπειρο θα μειωθούν κατά μέσο όρο κατά 15 άτομα ανά 100.000 κατοίκους, ενώ αυτοί που σχετίζονται με τη ζέστη θα αυξηθούν κατά 17. Η Ιταλία θα είναι η χώρα που θα πληγεί περισσότερο και ακολουθούν η Μάλτα, η Ισπανία και η Ελλάδα.
Οι ερευνητές εκτιμούν ότι σε ένα σενάριο παγκόσμιας αύξησης της θερμοκρασίας κατά 3ºC, θα αυξηθεί η θνησιμότητα λόγω ζέστης, με τον τριπλασιασμό των θανάτων-από 43.729 σε 128.809. «Ο νότος θα φέρει το μεγαλύτερο βάρος με την Ισπανία, την Ιταλία, την Ελλάδα και περιοχές της Γαλλίας να πληγούν περισσότερο¬.
Αντίθετα, οι θάνατοι που σχετίζονται με το κρύο και συνδέονται στενά με αναπνευστικές ασθένειες όπως η γρίπη , θα μειωθούν κάπως- από 363.809 σε 333.703.
Μεγάλη διακύμανση
Οι αλλαγές στη θνησιμότητα δεν θα έχουν την ίδια ένταση σε όλη την Ευρώπη. Υπάρχει μεγάλη διακύμανση μεταξύ διαφορετικών γεωγραφικών περιοχών: επί του παρόντος, τα υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας συγκεντρώνονται στην Κροατία και την Ελλάδα.
Το 2100 και με 3 βαθμούς Κελσίου περισσότερους, θα επιδεινωθεί επίσης η κατάσταση στην Μάλτα , την Ιταλία και σε ορισμένες περιοχές της Ισπανίας, όπως η Μινόρκα «Ο αντίκτυπος των θερμοκρασιών στον ευρωπαϊκό πληθυσμό θα αυξηθεί «σημαντικά», έτσι ώστε «να αναμένονται πολλοί περισσότεροι θάνατοι καθώς το κλίμα θερμαίνεται και ο πληθυσμός γερνάει», προειδοποιεί ο Ντέιβιντ Γκαρθία-Λεόν, επιστήμονας στο Κοινό Κέντρο Ερευνών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και επικεφαλής της μελέτης. Και παρόλο που οι θάνατοι λόγω ψύχους θα μειωθούν ελαφρώς, το τελικό ισοζύγιο δείχνει 55.000 επιπλέον θανάτους, αύξηση 13,5%. Δεδομένου αυτού του σεναρίου, ο ερευνητής προειδοποιεί ότι υπάρχει «κρίσιμη ανάγκη» να αναπτυχθούν πιο συγκεκριμένες πολιτικές για την προστασία των περιοχών με τα μεγαλύτερα προβλήματα.
Ποιοι θα επηρεαστούν περισσότερο
Η έρευνα συγκεντρώνει πληροφορίες από 1.368 ευρωπαϊκές περιφέρειες σε 30 χώρες και χρησιμοποιεί δεδομένα από 854 πόλεις με περισσότερους από 50.000 κατοίκους. Εκτός από τις αλλαγές στις θερμοκρασίες, περιλαμβάνει αλλαγές στη δομή του πληθυσμού.
Χρησιμοποιώντας αυτά τα δεδομένα, «μοντελοποιήθηκε» ο περιφερειακός κίνδυνος θνησιμότητας για διαφορετικές ηλικιακές ομάδες (20 έως άνω των 85 ετών) και προσδιορίστηκαν μελλοντικές περιοχές με υψηλότερο κίνδυνο θνησιμότητας.
Οι πολίτες άνω των 85 ετών θα επηρεαστούν περισσότερο, καθώς –πέρα από το γεγονός ότι είναι πιο ευάλωτοι λόγω ηλικίας-θα παρουσιάσουν και μεγαλύτερη ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια λόγω της αναμενόμενης αύξησης του προσδόκιμου ζωής, αναφέρει η μελέτη.
Λαμβάνοντας υπόψη τη δημογραφική αλλαγή και τη θέρμανση κατά 3°C, το 2100 το ποσοστό θνησιμότητας που θα αποδίδεται στη ζέστη και το κρύο θα αυξηθεί από 98,7 θανάτους ανά 100.000 άτομα σε 117,6. Οι θάνατοι που σχετίζονται με το κρύο αναμένεται να αυξηθούν περίπου στις μισές χώρες που ερευνήθηκαν, ειδικά στα βόρεια γεωγραφικά πλάτη, αλλά και σε ορισμένες περιοχές της νότιας, κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης .
Οι ερευνητές προειδοποιούν ότι τα αποτελέσματα τη μελέτης βασίζονται σε δεδομένα από ανθρώπους που ζουν σε αστικές περιοχές, που συνήθως είναι πιο εκτεθειμένοι σε ακραίες θερμοκρασίες.