Μία σιωπηρή επανάσταση απέναντι σε έναν αόρατο εχθρό είναι σε πλήρη εξέλιξη ανά τον κόσμο. Πρόκειται για τη μάχη κατά μίας μάλλον υποτιμημένης κλιματικής απειλής, της ακραίας ζέστης. Τα κύματα καύσωνα είναι πιο συχνά, μεγαλύτερης διάρκειας και πιο φονικά.
Υπό τις συνθήκες αυτές, τα τελευταία χρόνια ολοένα και περισσότερες κυβερνήσεις ανά τον κόσμο αναθέτουν σε ειδικούς την εκπόνηση μελετών και συγκροτούν ειδικές ομάδες αντιμετώπισης του ακραίου φαινομένου. «Το αποκαλούν τον αθόρυβο δολοφόνο», λέει στο CNBC η Ελένη Μυριβήλη, η πρώτη Υπεύθυνη για την Αντιμετώπιση της Αστικής Θερμότητας (CHO) στον ΟΗΕ, η οποία διατηρούσε την αντίστοιχη θέση στον δήμο Αθηναίων.
Η κ. Μυριβήλη σχολιάζει πως συχνά αγνοούμε την ακραία ζέστη, δεν της δίνουμε τη σημασία που πρέπει, γιατί δεν οπτικοποιείται το δράμα, που προκαλεί. Δεν βλέπουμε στέγες να έχουν φύγει από τα σπίτια ή δρόμους να θυμίζουν ποτάμια. «Η ακραία ζέστη θα είναι η πρωταρχική πρόκληση για τη δημόσια υγεία με την οποία θα έρθουμε αντιμέτωποι μέσα στην επόμενη δεκαετία. Πρέπει να προετοιμαστούμε τώρα», σημείωσε, προσθέτοντας: «Μπορούμε να την αντιμετωπίσουμε. Αλλά θα πρέπει να την καταστήσουμε προτεραιότητα».
Η ακραία ζέστη είναι ήδη η κορυφαία αιτία θανάτων, που συνδέεται με καιρικά φαινόμενα στις ΗΠΑ. Στοιχεία του CDC δείχνουν ότι το 2022 περισσότεροι από 1.700 θάνατοι στη χώρα οφείλονταν σε ακραία ζέστη. Ο αριθμός ήταν σχεδόν διπλάσιος σε σχέση με 5 χρόνια νωρίτερα. Οι ερευνητές λένε ότι αυτές είναι πιθανότατα συντηρητικές εκτιμήσεις.
Ποιοι πλήττονται περισσότερο
Το CDC καθορίζει την ακραία ζέστη ως θερινές θερμοκρασίες που είναι αισθητά υψηλότερες ή/και με επίπεδα υγρασίας από τον μέσο όρο. Το πρώτο πρόσωπο. Οι ηλικιωμένοι, τα μικρά παιδιά και τα άτομα με χρόνιες ασθένειες αναγνωρίζονται ως τα άτομα υψηλού κινδύνου για ασθένειες που σχετίζονται με τη ζέστη, όπως η θερμική εξάντληση ή η θερμοπληξία. Το CDC προειδοποιεί ότι ακόμη και νέοι και υγιείς άνθρωποι μπορεί να επηρεαστούν.
Το πρώτο άτομο στον κόσμο που διορίστηκε ως CHO ήταν η Τζέιν Γκίλμπερτ, η οποία διορίστηκε το 2021 για να επιβλέπει την πολυπληθέστερη κομητεία της Φλόριντα, το Μαϊάμι – Ντέιντ. Ο ρόλος CHO δημιουργήθηκε από το Arsht-Rock Resilience Center του Ατλαντικού Συμβουλίου, μια δεξαμενή σκέψης με έδρα τις ΗΠΑ που στοχεύει να υποστηρίξει 1 δισεκατομμύριο ανθρώπους με λύσεις ανθεκτικότητας έως το 2030.
«Καίει» και το κόστος του κλιματισμού
Το κόστος του κλιματισμού αναδεικνύεται επίσης σε μεγάλη πρόκληση. «Έχουμε σχετικά υψηλή διείσδυση [κλιματισμού], αλλά με τις αυξανόμενες θερμοκρασίες μας, οι λογαριασμοί ηλεκτρικού ρεύματος εκτινάσσονται στα ύψη. Το κλιματιστικό μπορεί να είναι πάνω από το 50% του λογαριασμού του ηλεκτρικού ρεύματος, έτσι πολλοί άνθρωποι έχουν να επιλέξουν ανάμεσα στον κλιματισμό και στο να βάλουν φαγητό στο τραπέζι για τις οικογένειές τους», λέει η Γκίλμπερτ.
Για έξι μήνες το χρόνο οι θερμοκρασίες στο Μαϊάμι ξεπερνούν τους 90 βαθμούς Φαρενάιτ (32,2 βαθμούς Κελσίου) σχεδόν καθημερινά, γεγονός που καθιστά ανυπόφορες συχνά τις συνθήκες για όσους εργάζονται σε εξωτερικό χώρο. Για να βοηθήσει στη μείωση των κινδύνων για τον πληθυσμό των 2,7 εκατομμυρίων της κομητείας, η Γκίλμπερτ επικεντρώνεται στην ενημέρωση και προετοιμασία των ανθρώπων για υπερβολική ζέστη, βοηθώντας να ψύξουν τα σπίτια οικονομικά και προωθώντας λύσεις, που δροσίζουν τις γειτονιές της κοινότητας για την αντιμετώπιση του λεγόμενου «φαινόμενου της θερμικής νησίδας».
