Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, κάλεσαν τις χώρες να μειώσουν την κατανάλωση και την παραγωγή ορυκτών καυσίμων, προκειμένου να φτάσουν σχεδόν στο μηδέν μέχρι τα μέσα του αιώνα, διαμορφώνοντας ουσιαστικά το έδαφος για μια «μάχη» μεταξύ των αναπτυγμένων χωρών και πετρελαϊκών κρατών που έχουν λιγότερες από 24 ώρες μέχρι την ολοκλήρωση της COP28.
Το προσχέδιο του κειμένου έχει ως στόχο να φέρει τις προβλέψεις για τις αυξήσεις της παγκόσμιας θερμοκρασίας κάτω από 1,5 βαθμό Κελσίου και καλεί η μείωση των ορυκτών καυσίμων να είναι «δίκαιη» και «συντεταγμένη».
Το κείμενο αναφέρει επίσης ότι ο άνθρακας θα πρέπει να καταργηθεί «ταχέως», με περιορισμούς στη νέα παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Η διακήρυξη πρόκειται να είναι το καθοριστικό ζήτημα της συνόδου κορυφής της COP28 που θα πραγματοποιηθεί στο Ντουμπάι, με ορισμένες πετρελαιοπαραγωγούς χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Σαουδικής Αραβίας, να αντιστέκονται σθεναρά σε οποιαδήποτε κίνηση για τον τερματισμό της χρήσης αυτών των πηγών ενέργειας.
Θα είναι όμως η πρώτη φορά εδώ και σχεδόν τρεις δεκαετίες που μια έκκληση για μείωση των ορυκτών καυσίμων μπήκε στην τελική συμφωνία σε μια σύνοδο κορυφής των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα.
Οι συνομιλίες προγραμματίζονται να ολοκληρωθούν την Τρίτη, κλείνοντας μια σύνοδο κορυφής δύο εβδομάδων που επικεντρώνεται στο εάν οι χώρες θα ήταν πρόθυμες να απομακρυνθούν από το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και τον άνθρακα που τροφοδοτούν την παγκόσμια οικονομία για περισσότερο από έναν αιώνα.
Τα κρα΄τη θα υποβάλουν τώρα στα ΗΑΕ τις σκέψεις τους σχετικά με το πιο πρόσφατο κείμενο, το οποίο επίσης δεσμεύει τις χώρες να τριπλασιάσουν την ικανότητα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και να διπλασιάσουν το ποσοστό ενεργειακής απόδοσης αυτή τη δεκαετία.
«Πρέπει να βρούμε συναίνεση και κοινό έδαφος για τα ορυκτά καύσιμα», είπε ο Σουλτάν Αλ Τζαμπέρ, οικοδεσπότης μιας COP που κατηγορήθηκε για lobbying.
Η ΕΕ, οι ΗΠΑ και τα μικρά νησιωτικά κράτη ήταν μεταξύ εκείνων που πιέζουν για σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων, αν και με διάφορες διαφορές σε ζητήματα όπως ο ρόλος που πρέπει να διαδραματίσει η δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα. Χώρες συμπεριλαμβανομένης της Βραζιλίας θέλουν να δουν τις αναπτυγμένες χώρες να ξεκινούν πρώτα τη μετατόπιση από τα ορυκτά καύσιμα, ενώ μέλη του Οργανισμού Πετρελαιοεξαγωγικών Χωρών, συμπεριλαμβανομένης της Σαουδικής Αραβίας και του Ιράκ, έχουν αντιταχθεί σε οποιαδήποτε αναφορά σταδιακής κατάργησης.
Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα πέτυχαν μια συμφωνία ορόσημο την πρώτη μέρα για ένα ταμείο βοήθειας στις αναπτυσσόμενες χώρες να πληρώσουν για τις απώλειες και τις ζημιές που προκαλούνται από ακραίες καιρικές συνθήκες.
Η χώρα και οι ανεπτυγμένες χώρες έχουν δεσμεύσει έκτοτε πάνω από μισό δισεκατομμύριο δολάρια στο ταμείο, με άλλες οικονομικές δεσμεύσεις 80 δισεκατομμυρίων δολαρίων που έγιναν κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής.
Με πληροφορίες από Bloomberg
