Η δεκαετία μεταξύ 2011 και 2020 ήταν η θερμότερη που έχει καταγραφεί ποτέ για την ξηρά και τους ωκεανούς του πλανήτη, καθώς ο ρυθμός της κλιματικής αλλαγής «αυξήθηκε ανησυχητικά», σύμφωνα με νέα έκθεση του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού.
Η έκθεση, η οποία δημοσιεύθηκε την Τρίτη στη διάσκεψη COP28 στο Ντουμπάι, διαπίστωσε ότι οι αυξανόμενες συγκεντρώσεις της ρύπανσης που θερμαίνουν τον πλανήτη στην ατμόσφαιρα τροφοδότησαν θερμοκρασίες ρεκόρ στην ξηρά και τους ωκεανούς και «εκτόξευσαν» τη δραματική απώλεια παγετώνων και την άνοδο της στάθμης της θάλασσας κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.
Η φετινή χρονιά αναμένεται επίσης να είναι η πιο ζεστή χρονιά, μετά από έξι συνεχόμενους μήνες ρεκόρ παγκόσμιας θερμοκρασίας.
Οι επιστήμονες δήλωσαν ότι η φετινή εξαιρετική ζέστη είναι το αποτέλεσμα των συνδυασμένων επιπτώσεων του Ελ Νίνιο και της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής, η οποία οφείλεται στη ρύπανση των ορυκτών καυσίμων που θερμαίνει τον πλανήτη. Μια ξεχωριστή ανάλυση που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα από το Global Carbon Project διαπίστωσε ότι η ρύπανση του άνθρακα από τα ορυκτά καύσιμα είναι σε καλό δρόμο για να σημειώσει νέο ρεκόρ το 2023 – 1,1% υψηλότερα από τα επίπεδα του 2022.
Τα ευρήματα του WMO σχετικά με την πιο ζεστή δεκαετία συνεχίζουν μια τάση 30 ετών. «Κάθε δεκαετία από τη δεκαετία του 1990 ήταν θερμότερη από την προηγούμενη και δεν βλέπουμε άμεσες ενδείξεις ότι η τάση αυτή θα αντιστραφεί», δήλωσε ο Γενικός Γραμματέας του WMO Petteri Taalas. «Πρέπει να μειώσουμε τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου ως κορυφαία και πρωταρχική προτεραιότητα για τον πλανήτη, προκειμένου να αποτρέψουμε την ανεξέλεγκτη κλιματική αλλαγή».
Ενώ η συγκέντρωση όλων των αερίων που θερμαίνουν τον πλανήτη αυξήθηκε κατά τη διάρκεια αυτής της δεκαετίας, ο οργανισμός του ΟΗΕ υπογράμμισε την αύξηση του μεθανίου ως ιδιαίτερα ανησυχητική.
«Η ανησυχητική τάση εδώ είναι ότι ο ρυθμός αύξησης του μεθανίου σχεδόν διπλασιάστηκε κατά τη διάρκεια αυτής της δεκαετίας», δήλωσε η Έλενα Μαναένκοβα, αναπληρώτρια γενική γραμματέας του WMO, σε συνέντευξη Τύπου την Τρίτη.
Η ρύπανση του κλίματος από όλους τους τύπους ορυκτών καυσίμων – άνθρακα, πετρέλαιο και φυσικό αέριο – αυξήθηκε σε όλο τον κόσμο, διαπίστωσε το Global Carbon Project, αλλά κάποιοι αποδείχθηκαν πιο κυρίαρχοι από άλλους. Οι εκπομπές άνθρακα και πετρελαίου, για παράδειγμα, αυξήθηκαν σημαντικά στην Ινδία και την Κίνα, ενώ οι ΗΠΑ και η ΕΕ παρουσίασαν έντονη μείωση στον άνθρακα. Οι εκπομπές από το φυσικό αέριο αυξάνονται στις ΗΠΑ, την Κίνα και την Ινδία, αλλά μειώνονται στην ΕΕ.
Με τον ρυθμό με τον οποίο αυξάνονται οι εκπομπές, οι ερευνητές εκτιμούν ότι υπάρχει 50% πιθανότητα η παγκόσμια θερμοκρασία να ξεπεράσει τακτικά τον 1,5 βαθμό Κελσίου σε περίπου επτά χρόνια. Αυτή η θερμοκρασία – ο στόχος της συμφωνίας του Παρισιού για το κλίμα και ένα όριο πάνω από το οποίο οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι θα είναι πιο δύσκολο για τον άνθρωπο και τα οικοσυστήματα να προσαρμοστούν – ξεπεράστηκε για λίγο φέτος, καθώς η αύξηση της θερμοκρασίας από το Ελ Νίνιο συγχωνεύτηκε με την κλιματική κρίση.
Τα κλιματικά σοκ απειλούν την επισιτιστική ασφάλεια και εκτοπίζουν ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, προειδοποίησε η έκθεση του WMO, και υπάρχει ένας «ιδιαίτερα βαθύς μετασχηματισμός» που λαμβάνει χώρα στις πολικές περιοχές και στα ψηλά βουνά. «Χάνουμε την κούρσα για να σώσουμε τους λιωμένους παγετώνες και τα στρώματα πάγου», δήλωσε ο Taalas.
Υπήρχε ένα καλό νέο: Η έκθεση διαπίστωσε ότι το στρώμα του όζοντος βρίσκεται σε καλό δρόμο προς την ανάκαμψη χάρη στις διεθνείς προσπάθειες για τη σταδιακή κατάργηση των χημικών ουσιών που καταστρέφουν το όζον.
Η έκθεση του WMO έρχεται στα μισά της υποστηριζόμενης από τα Ηνωμένα Έθνη συνόδου κορυφής COP28 για το κλίμα, την ημέρα που επικεντρώθηκε στην ενέργεια και τη βιομηχανία. Ο μελλοντικός ρόλος των ορυκτών καυσίμων – ο κύριος μοχλός της κλιματικής κρίσης – είναι ένα από τα κύρια σημεία διαφωνίας της COP28.
Πηγή: CNN