Το χιόνι «έπνιξε» το Σαββατοκύριακο τη βόρεια Ευρώπη, προκαλώντας τεράστια προβλήματα στις συγκοινωνίες.Τα αεροδρόμια του Μονάχου και του Αμβούργου έκλεισαν για πολλές ώρες και μόλις σήμερα αποκαταστάθηκε ουσιαστικά η λειτουργία τους. Η Deutsche Bahn αναμένει καθυστερήσεις και ακυρώσεις τρένων στη νότια Γερμανία μέχρι τα μέσα της εβδομάδας.
Μήπως τελικά ότι χιονίζει τόσο πολύ δείχνει ότι δεν υπάρχει κλιματική αλλαγή; Στο X μάλιστα κυκλοφορούν πολλές αναρτήσεις ότι οι σφοδρές χιονοπτώσεις είναι απόδειξη πώς η υπερθέρμανση του πλανήτη και η κλιματική αλλαγή δεν είναι και σε τόσο άσχημη φάση. «Πού είναι η υπερθέρμανση του πλανήτη, για την οποία μας προειδοποιούν συνεχώς και για την οποία πρέπει να πληρώνουμε φρικτούς φόρους;» είναι μία από τις πολλές αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
«Το αντίθετο: Κλιματική αλλαγή δεν σημαίνει ότι θα εξαφανιστούν οι χιονοπτώσεις και οι ψυχρές εισβολές, σε καμία περίπτωση», λέει στη Ναυτεμπορική ο μετεωρολόγος και διευθυντής Ερευνών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών Κώστας Λαγουβάρδος. «Δυο πράγματα είναι σημαντικά και συνιστούν αυτό που λέμε κλιματική αλλαγή: Η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας σε επίπεδο πλανήτη, σε επίπεδο Ευρώπης και αυτό είναι το σημαντικότερο. Η μέση θερμοκρασία είναι πάνω από τα κανονικά επίπεδα. Για παράδειγμα , σε όλον τον κόσμο το 2023 ήταν η πιο θερμότερη χρονιά . ΟΙ τελευταίοι πέντε μήνες ήταν οι πιο θερμοί από τους αντίστοιχους , μέχρι σήμερα. Και ο φετινός Νοέμβριος ήταν επίσης ο πιο θερμός από όλους τους Νοέμβρηδες μέχρι σήμερα. Το δεύτερο είναι ότι αυτά τα φαινόμενα-είτε μιλάμε για χιονοπτώσεις, είτε για ψυχρές εισβολές ή βροχοπτώσεις- θα γίνονται όλο και πιο έντονα».
Πιο ζεστοί οι χειμώνες
«Οι χειμώνες γενικά γίνονται πιο ζεστοί από τους συνηθισμένους», λέει στη «Ν» ο Κώστας Λαγουβάρδος. « Το είχαμε πέρυσι, θα το έχουμε και εφέτος. Παρ `όλες τις σφοδρές χιονοπτώσεις στην κεντρική και βόρεια Ευρώπη, όλες οι προγνώσεις δείχνουν ότι τον εφετινό χειμώνα θα έχουμε θερμοκρασίες πάνω από τα κανονικά επίπεδα. Θα έχουμε και κρύο και πολύ χαμηλές θερμοκρασίες, στη Ρωσία ή την Σκανδιναβία, αλλά αυτό που μας ενδιαφέρει είναι να δούμε πόσο συγκρίνονται με τις κανονικές θερμοκρασίες της εποχής. Και δυστυχώς και τον προηγούμενο και τον φετινό χειμώνα οι θερμοκρασίες θα είναι πάνω από τα κανονικά επίπεδα»
Τα στοιχεία δείχνουν ότι η αύξηση της θερμοκρασίας σήμερα είναι 10 φορές πιο γρήγορη, από τη φυσική αλλαγή του κλίματος. Οι αλλαγές που έχουν παρατηρηθεί μόνο τα τελευταία 10 χρόνια είναι μεγαλύτερες από αυτές που έχουν παρατηρηθεί από τότε που ξεκίνησαν οι μετρήσεις.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Γερμανικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας (DWD), οι ημέρες κατά τις οποίες υπάρχει κάλυψη χιονιού τουλάχιστον τριών εκατοστών σε υψόμετρα κάτω των 300 μέτρων αναμένεται να μειωθούν κατά περίπου 65%. Σε περιοχές της Βαυαρίας για παράδειγμα, τα στοιχεία που διατηρεί η DWD για περισσότερα από 135 χρόνια μετρήσεων, δείχνουν σήμερα σημαντική μείωση των αποκαλούμενων «ημερών χιονοκάλυψης»: Ενώ υπήρχαν κατά μέσο όρο 127 ημέρες χιονιού μεταξύ 1961 και 1990, η DWD μέτρησε κατά μέσο όρο μόνο 106 ημέρες με ένα στρώμα χιονιού πάχους τριών εκατοστών μεταξύ 1991 και 2020.
Κλίμα και καιρός
«Κλίμα και καιρός αλληλοσυνδέονται», τονίζει στη «Ν». ο Κώστας Λαγουβάρδος. «Γιατί οι καιρικές συνθήκες για μεγάλο χρονικό διάστημα ορίζουν το κλίμα μιας περιοχής. Αυτό που βλέπουμε όμως είναι ότι λόγω και της κλιματικής αλλαγής έχουμε επίδραση και στα μετεωρολογικά συστήματα, στον καιρό δηλαδή. Οι υψηλότερες θερμοκρασίες στον αέρα ή στη θάλασσα οδηγούν για παράδειγμα σε φαινόμενα που οδηγούν σε περισσότερη βροχή , σε περισσότερες καταιγίδες και επομένως επηρεάζουν την ένταση των καιρικών φαινομένων, αλλά και τη συχνότητα εμφάνισής τους»
Στο ίδιο μήκος κύματος ο μετεωρολόγος Πήτερ Χόφμαν από το το Ινστιτούτο Πότσνταμ για την Έρευνα Κλιματικών Επιπτώσεων (PIK), τονίζει: «Υπάρχει ακόμη η πιθανότητα οι χειμώνες να είναι ασυνήθιστοι, δεδομένου ενός συγκεκριμένου συνδυασμού ορισμένων καιρικών συνθηκών». Λόγω της τάσης για θερμότερους χειμώνες, μειώνεται η πιθανότητα ημερών με χιόνι σε χαμηλά υψόμετρα.
Ο Χόφμαν αναμένει ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη θα μπορούσε να μας οδηγήσει ακόμη και στο να δούμε περισσότερο χιόνι στο μέλλον- όχι σε συχνότητα- αλλά σε ένταση. «Ένας λόγος για αυτό είναι ότι βρέχει περισσότερο λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη, ειδικά το φθινόπωρο και το χειμώνα. Σύμφωνα με την DWD, η μέση ποσότητα βροχόπτωσης στη Γερμανία έχει αυξηθεί κατά περίπου 48 χιλιοστά από το χειμώνα του 1881/1882. Αυτό σημαίνει περίπου 26% περισσότερη βροχή και μικρή μετατόπιση της περιόδου των βροχοπτώσεων προς τους χειμερινούς μήνες».
Σημαντικό το χιόνι για τη φύση
Το χιόνι είναι σημαντικό για τη λειτουργία της φύσης. Η έλλειψη χιονιού μπορεί πραγματικά να αυξήσει ακόμη περισσότερο την υπερθέρμανση του πλανήτη. Ο ειδικός για το κλίμα, Μότζιμπ Λατίφ εξηγεί ότι μια χιονισμένη επιφάνεια λειτουργεί σαν ένας μεγάλος ανακλαστήρας: «Το χιόνι και ο πάγος αντανακλούν πολύ ηλιακό φως πίσω στο διάστημα. Και όταν αυτό δεν συμβαίνει πλέον, το φως του ήλιου απορροφάται από την επιφάνεια της γης. Αυτό συνιστά μια διαδικασία ενίσχυσης όσον αφορά την αύξηση της θερμοκρασίας του αέρα», λέει ο Λατίφ. «Το χιόνι λειτουργεί όμως και ως δεξαμενή νερού, ειδικά σε μεγαλύτερα υψόμετρα, για περιόδους του χρόνου που η φύση χρειάζεται πολύ νερό. «Αν ο χειμώνας είναι σχετικά ζεστός και ξηρός, θα ακολουθήσει μια σχετικά ξηρή άνοιξη, με ότι αυτό σημαίνει για τη ζωή μας…
