Κάθε χρόνο, στις 5 Ιουνίου, γιορτάζουμε την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος. Ας είναι μια ευκαιρία να σταθούμε απέναντι στην κατάσταση του πλανήτη μας και να αναζητήσουμε τρόπους για να τον προστατεύσουμε, κυρίως, να τον αναγεννήσουμε.
Οι πρόσφατες μελέτες του WWF μας υπενθυμίζουν την πικρή αλήθεια ότι παίρνουμε πολύ περισσότερα από όσα δίνουμε πίσω στον πλανήτη μας. Σύμφωνα με τα στοιχεία του WWF, η απόδοση αξίας στο περιβάλλον αποτελεί μία ενδεικτική μέθοδο για να κατανοήσουμε την οικονομική εκμετάλλευση του πλανήτη. Ετησίως, απορροφούμε από τη γη πόρους αξίας 125 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, ενώ της επιστρέφουμε μόνο 660 δισεκατομμύρια δολάρια. Αυτή η ανισορροπία είναι αδικαιολόγητη και επιβαρύνει δραματικά τον πλανήτη μας.
Δεν υπάρχουν περιθώρια καθυστερήσεων. Πρέπει να αντιληφθούμε ότι χρειαζόμαστε έναν πλανήτη σε πλήρη αφθονία αγαθών και ότι η φροντίδα για το περιβάλλον πρέπει να είναι καθημερινή μας προτεραιότητα. Πρέπει να αποφασίσουμε ότι δεν χρειάζεται απλώς να σταματήσουμε να καταστρέφουμε το περιβάλλον, αλλά πρέπει το ταχύτερο δυνατό να το αναγεννήσουμε. Κι αυτή η αναγέννηση πρέπει να ξεκινήσει από την αλλαγή της νοοτροπίας μας και την υιοθέτηση αναγεννητικών, βιώσιμων πρακτικών σε κάθε τομέα της ζωής μας.
Αυτονόητο πλέον, ότι πρέπει να αγκαλιάσουμε τη φύση και να απορρίψουμε την «κανονικότητα» που επιδιώκει μεγαλύτερη κατανάλωση. Δεν μπορούμε πλέον να θεωρούμε τον εαυτό μας ως το πιο σημαντικό είδος στον πλανήτη και τη συμπεριφορά μας ως φυσιολογική όταν δρούμε ζημιογόνα για το περιβάλλον. Η υπερβολική χρήση των αυτοκινήτων, η κατασκευή υψηλών κτιρίων, οι πόλεμοι που δεν αφανίζουν μόνον ανθρώπους αλλά πληγώνουν ανεπανόρθωτα τη φύση, η μόλυνση του περιβάλλοντος, η πασιφανής αλλαγή του κλίματος, δεν μπορούν πλέον να θεωρηθούν φυσιολογικές-κανονικές πρακτικές.
Σε επίπεδο ανθρώπινης αξιοπρέπειας και αξιοκρατίας, δεν μπορούμε να θεωρούμε φυσιολογικό τον ρατσισμό, τον σκληρό ανταγωνισμό, τη συκοφάντηση των άλλων και τις συγκρούσεις μεταξύ εγωπαθών ομοειδών μας. Αυτή η νοσηρή «κανονικότητα» οδήγησε στη μεγάλη ανισότητα, τη παγκόσμια πανδημία, την απώλεια βιοποικιλότητας και τη δραματική υπερθέρμανση του πλανήτη.
Αντιθέτως, η φύση μας διδάσκει τις πιο σημαντικές αξίες. Αν παρατηρήσουμε τις λειτουργίες της φύσης, θα δούμε την ειρήνη, την ευγενή άμιλλα, τη συνεργασία και την αρμονική συμβίωση, καθώς και το σοφό ρητό των προγόνων μας «μέτρον άριστον», ως κανόνα για τις ενέργειές μας. Ποιο καλύτερο δείγμα, από την κοινωνία των μελισσών;
Είναι καιρός να σταματήσουμε την «κανονική» μας συμπεριφορά και να αποδεχθούμε την πρόκληση να γίνουμε συνεργάτες της φύσης, της οποίας αποτελούμε μέρος και δεν είμαστε ηγέτες της. Η πείρα έδειξε ότι σε κάθε προσβολή της φύσης αυτή μας εκδικείται. Παράδειγμα, η καταστροφή των δασών και οι πλημμύρες, τα μπαζώματα ρεμάτων, η εκτροπή ποταμών από τη φυσική τους ροή, η καύση των δασών και η μείωση του πολύτιμου οξυγόνου. Οφείλουμε να συνεργαστούμε για την αναγέννηση του πλανήτη μας και να αναπτύξουμε μια νέα νοοτροπία βασισμένη στην αλληλεξάρτηση, την δημιουργική συμβίωση και την αειφορία.
Ας αναλάβουμε δράση σήμερα, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος και καθημερινά, για να προστατεύσουμε και να αναγεννήσουμε τον πλανήτη μας. Ας ενσωματώσουμε, πολιτικοί και πολίτες, αναγεννητικές, βιώσιμες πρακτικές σε κάθε πτυχή της ζωής μας – από την οικονομία και την πολιτική, μέχρι τη γεωργία και τη διατροφή. Ας αγκαλιάσουμε τη φύση και ας συμφιλιωθούμε μαζί της.
Μια σημαντική προσθήκη: Η μέλισσα παίζει έναν κρίσιμο ρόλο στη διατήρηση της ισορροπίας και της ευημερίας του πλανήτη μας. Η συνεισφορά της μέλισσας -που εκτείνεται πέρα από την παραγωγή μελιού, πρόπολης, γύρεως, βασιλικού πολτού – είναι ουσιώδης για την επικονίαση των φυτών.
Οι μέλισσες είναι υπεύθυνες για την αναπαραγωγή, την ύπαρξη περίπου του 80% των φυτών μέσω της διασποράς του γενετικού υλικού τους από άνθη σε άνθη. Αυτή η διαδικασία, που ονομάζεται γονιμοποίηση, είναι κρίσιμη για την αναπαραγωγή των φυτών και τη διατήρηση της βιοποικιλότητας. Χωρίς τις μέλισσες και την απαραίτητη γονιμοποίηση, πολλά φυτά θα αντιμετώπιζαν σοβαρές δυσκολίες στην αναπαραγωγή και μάλλον θα εξαφανίζονταν. Επιπλέον, η μέλισσα συμβάλλει στη διατήρηση των οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας. Η πολλαπλότητα των ειδών που υποστηρίζονται από τη μέλισσα, όπως οι άγριες φυτικές ποικιλίες, συμβάλλει στη διατήρηση της ποικιλομορφίας και της οικολογικής ισορροπίας.
Ωστόσο, ο πληθυσμός των μελισσών αντιμετωπίζει πολλές προκλήσεις και απειλές, όπως η απώλεια φυσικού ενδιαιτηματικού χώρου, η χρήση εντομοκτόνων, η αλλαγή του κλίματος και η απώλεια βιοποικιλότητας. Είναι ζωτικής σημασίας η προστασία των μελισσών και του βιοτόπου τους, καθώς από αυτές εξαρτάται η επιβίωσή μας και η βιωσιμότητα του πλανήτη μας.
Συνεπώς, στην Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, ας δώσουμε ιδιαίτερη προσοχή στη σημαντική συνεισφορά της μέλισσας στον πλανήτη και ας ενθαρρύνουμε πρωτοβουλίες που προωθούν την προστασία τους και τη διατήρηση των οικοσυστημάτων στα οποία ζουν.
Με συνεργασία, αφοσίωση και συνεχή δράση, μπορούμε να αναδείξουμε ένα μέλλον όπου οι άνθρωποι και ο πλανήτης μας θα συμβιώνουν αρμονικά. Ας αναγεννήσουμε τον πλανήτη μας και ας προσφέρουμε στις μελλοντικές γενιές έναν κόσμο πλούσιο σε φυσικούς πόρους, οικολογικά ισορροπημένο και γεμάτο ευημερία για όλα τα είδη που συνυπάρχουν σε αυτόν. Και μην ξεχνάμε, ότι πληγώνοντας το περιβάλλον πληγώνουμε την καρδιά της ανθρωπότητας, προστατεύοντας το περιβάλλον προστατεύουμε την ανθρώπινη ζωή.
*Ο Νίκος Κουτσιανάς είναι ο ιδρυτής της Apivita και της Symbeeosis
