Μπορεί να μην ξέρουν να διαβάζουν, όμως οι μπαμπουίνοι είναι σε θέση να ξεχωρίσουν τις πραγματικές λέξεις από τις «λέξεις» που δεν βγάζουν νόημα. Σύμφωνα με Γάλλους ερευνητές, τα πρωτεύοντα θηλαστικά καλλιεργούν μέσω εκπαίδευσης αυτήν την ικανότητα, η οποία ωστόσο φαίνεται πως συνδέεται περισσότερο με την αναγνώριση αντικειμένων παρά με τις γλωσσικές δεξιότητες.
«Χρησιμοποιούν πληροφορίες για τα γράμματα και τη σχέση μεταξύ των γραμμάτων για να εκτελέσουν την εντολή, χωρίς να έχουν οποιαδήποτε γλωσσική εκπαίδευση», λέει ο επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας Τζόναθαν Γκρέιντζερ, ψυχολόγος στο Πανεπιστήμιο της Αιξ-Μασσαλίας.
Ο καθηγητής και οι συνάδελφοί του παρατήρησαν έξι μπαμπουίνους που είχαν πρόσβαση σε υπολογιστές με οθόνη αφής, στην οποία εμφανίζονταν συνδυασμοί τεσσάρων γραμμάτων. Κάθε φορά που εμφανιζόταν μια πραγματική λέξη και ο μπαμπουίνος άγγιζε την οθόνη, οι ερευνητές του έδιναν μια λιχουδια. «Το ζώο καταλαβαίνει τι πρέπει να κάνει για να πάρει την επιβράβευση», λέει ο Δρ. Γκρέιντζερ. «Μάλιστα [οι μπαμπουίνοι] θυμούνταν τις λέξεις, δεν τις ξεχνούσαν.»
Στην έκθεση, που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Science, γίνεται ειδική μνεία στην περίπτωση ενός θηλαστικού, το οποίο κατάφερε να μάθει πάνω από 300 λέξεις. «Δεν γνωρίζουμε πόσες θα μάθαινε εάν συνεχίζαμε», σημειώνει ο καθηγητής προσθέτοντας ότι τα ζώα δεν απομνημονεύουν απλώς εικόνες. Αυτό αποδείχθηκε όταν, μετά από χιλιάδες επαναλήψεις, οι επιστήμονες εισήγαγαν νέες λέξεις και είδαν ότι οι μπαμπουίνοι κατόρθωσαν να ξεχωρίσουν πολλές «χωρίς να τις έχουν ξαναδεί».
Κατά τον Γκρέιντζερ, είναι πιθανό οι μπαμπουίνοι να μπορούν να επεξεργαστούν λέξεις και συνδυασμούς γραμμάτων, όπως ακριβώς συμβαίνει με τα νήπια που αρχίζουν να διαβάζουν.
…και οι ουραγκοτάγκοι είναι ικανοί «μηχανικοί»
Οι μπαμπουίνοι δεν είναι τα μοναδικά πρωτεύοντα θηλαστικά που εκπλήσσουν με τις ικανότητές τους. Σύμφωνα με ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, οι φαινομενικά απλές «φωλιές» των ουραγκοτάγκων είναι στην πραγματικότητα πολύ περίπλοκες. Αντίστοιχες παρατηρήσεις έχουν γίνει για άλλους μεγάλους πιθήκους, όπως οι χιμπατζήδες.
Οι φωλιές των ουραγκοτάγων έχουν μήκος 1,2 με 1,5 μέτρα και πλάτος λίγο μικρότερο από το ένα μέτρο. Τα ζώα, που ζυγίζουν έως και 80 κιλά, τις φτιάχνουν μέσα σε μόλις 10 λεπτά το πολύ, χρησιμοποιώντας χοντρά κλαδιά για το πλαίσιό της και λεπτότερα κλαδιά καθώς και φύλλα, που λειτουργούν ως «στρώμα» για το εσωτερικό τμήμα. Τις χρησιμοποιούν μόνο μια φορά και στη συνέχεια κατασκευάζουν νέες.
«Είναι σχεδόν το ίδιο περίπλοκες με ένα καταφύγιο φτιαγμένο από ανθρώπους», λέει ο καθηγητής Ρόλαντ Ένος. «Ξέρουν πώς θα σπάσει το ξύλο και πώς θα κατασκευάσουν τη φωλιά τους ώστε να είναι ανθεκτική. Αυτό μας δείχνει ότι διαθέτουν ευφυία και κατανοούν το περιβάλλον τους.» Κατά τους ερευνητές, η μελέτη αποκαλύπτει την «εξελικτική σημασία» της κατασκευής φωλιών από τους πιθήκους, όπως και τα πτηνά.
