Οι ελέφαντες καταλαβαίνουν χειρονομίες που κάνουν οι άνθρωποι, όταν για παράδειγμα θέλουν να δείξουν κάτι, χωρίς να έχουν εκπαιδευτεί για κάτι τέτοιο. Αυτό καταδεικνύουν τα αποτελέσματα μιας νέας μελέτης, η οποία ενισχύει την άποψη που θέλει τα παχύδερμα να συγκαταλέγονται στα ευφυέστερα μέλη του ζωικού βασιλείου.
Δύο ερευνητές από το πανεπιστήμιο του Σεντ Άντριους επικεντρώθηκαν σε 11 αφρικανικούς ελέφαντες σε συνθήκες αιχμαλωσίας. Οι ίδιοι στέκονταν ανάμεσα σε δύο κουβάδες – έναν άδειο κι έναν με τροφή – οι οποίοι ήταν τοποθετημένοι μπροστά στα ζώα. Όταν οι ερευνητές έδειχναν με το δάχτυλο το γεμάτο κουβά, οι ελέφαντες «ακολουθούσαν» με την προβοσκίδα τους το τεταμένο χέρι.
Με τον τρόπο αυτό, μόνο 5 στους 11 ελέφαντες επέλεγαν το σωστό κουβά, αλλά συνολικά επέλεγαν σωστά σε ποσοστό 67,5%. Όταν, όμως, οι ερευνητές «έδειχναν» τον κουβά με το βλέμμα τους – χωρίς να κινούν το χέρι τους – οι ελέφαντες επέλεγαν σωστά σε ποσοστό μόλις 46,7%, κάτι που καταδεικνύει ότι το χέρι των ερευνητών επηρέαζε την επιλογή τους.
Παρόμοιες μελέτες έχουν γίνει με πολλά άλλα αιχμάλωτα ζώα, π.χ. σκύλους, γάτες και άλογα. Όλα τους φαίνεται πως κατανοούν ότι το χέρι δείχνει… την ανταμοιβή τους, εάν επιλέξουν σωστά. Τα ζώα αυτά, ωστόσο, τα καταφέρνουν καλά αφότου η διαδικασία επαναληφθεί αρκετές φορές, ενώ οι ελέφαντες του πειράματος δεν είχαν καμία εκπαίδευση.
Οι ερευνητές πιστεύουν πως η ικανότητα αυτή σχετίζεται με το γεγονός ότι άνθρωποι και ελέφαντες συνεργάζονται, με τον έναν τρόπο ή τον άλλο, εδώ και περισσότερα από 4.000 χρόνια.
Οι συγκεκριμένοι αφρικανικοί ελέφαντες, από κέντρο ζώων στη Ζιμπάμπουε, είχαν διασωθεί και εκπαιδευτεί για να μεταφέρουν ανθρώπους. Η εκπαίδευσή τους είχε γίνει μόνο με φωνητικές εντολές, χωρίς χειρονομίες. Παρ’ όλα αυτά, όπως εξηγούν οι ερευνητές στην επιθεώρηση Current Biology, οι ελέφαντες κατανοούσαν από την αρχή του πειράματος τη χειρονομία, κάτι που τους καθιστά τα μοναδικά ζώα που την καταλαβαίνουν χωρίς να έχουν εκπαιδευτεί.
«Φυσικά περιμέναμε ότι οι ελέφαντες θα κατόρθωναν να μάθουν να ακολουθούν το δάχτυλο που δείχνει, διαφορετικά δεν θα πραγματοποιούσαμε καν το πείραμα», δήλωσε στο BBC η Αν Σμετ, η μία εκ των δύο ερευνητών. «Μας προκάλεσε όμως μεγάλη έκπληξη το γεγονός ότι δεν χρειάστηκε να τους μάθουμε κάτι. Απ’ ό,τι φαίνεται, πρόκειται για μια έμφυτη ικανότητα των ελεφάντων, η αντιληπτική ικανότητα των οποίων μοιάζει με τη δική μας περισσότερο απ’ όσο πιστεύαμε μέχρι σήμερα.»