Νέες πηγές μεθανίου, που εκλύεται στην ατμόσφαιρα από υπόγειες «δεξαμενές» στην Αρκτική καθώς λιώνουν οι παγετώνες, ο μόνιμος πάγος και το κάλυμμα πάγου, ανακάλυψαν Αμερικανοί επιστήμονες. Τα αποτελέσματα της μελέτης τους, που δημοσιεύονται στην επιθεώρηση Nature Geoscience, είναι τα πρώτα που καταγράφουν τη διαρροή μεθανίου εξαιτίας της συρρίκνωσης των πάγων, η οποία όπως λένε επιβαρύνει την ατμόσφαιρα με περισσότερα αέρια του θερμοκηπίου.
Συγκεκριμένα, οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Αλάσκα στο Φέρμπανκς υποστηρίζουν ότι σε έρευνές τους μόνο στην Αλάσκα εντόπισαν 150.000 σημεία, από τα οποία βγαίνει μεθάνιο, κοντά στις άκρες παγετώνων που υποχωρούν ή μόνιμου πάγου που λιώνει. Στη Γροιλανδία, τα σημεία αυτά βρίσκονται κυρίως στις άκρες παγοκρηπίδων, οι οποίες συρρικνώνονται τα τελευταία 150 χρόνια.
Η επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας Κέιτι Ουόλτερ Άντονι λέει ότι σήμερα, αυτά τα σημεία διαρροής δεν αποτελούν μεγάλη πηγή εκπομπών μεθανίου, όμως «με την περαιτέρω υποβάθμιση της κρυόσφαιρας, θα μπορούσε να εξελιχθεί σε πραγματικά μεγάλη πηγή». Το μεθάνιο ως αέριο του θερμοκηπίου είναι πολύ ισχυρότερο από το διοξείδιο του άνθρακα και οι ερευνητές εκφράζουν την ανησυχία ότι η άνοδος της θερμοκρασίας στην Αρκτική θα μπορούσε να πυροδοτήσει μια «ωρολογιακή βόμβα» μεθανίου.
Επιστήμονες έκαναν εδώ και χρόνια υποθέσεις για έκλυση μεθανίου και από τέτοιες πηγές προβλέποντας, με τη χρήση υπολογιστικών μοντέλων, ότι θα συνέβαινε με τη συρρίκνωση της κρυόσφαιρας. «Κανείς όμως δεν είχε δείξει ποτέ ότι κάτι τέτοιο συμβαίνει ήδη ή ότι πρόκειται για εκτεταμμένο φαινόμενο», υποστηρίζει η Ουόλτερ Aντονι. «Αυτή η έκθεση σηματοδοτεί πραγματικά την πρώτη φορά που βλέπουμε αποδείξεις ότι αυτός ο τύπος γεωλογικού μεθανίου ήδη “αποδρά” καθώς η κρυόσφαιρα υποχωρεί».
Αυτού του είδους το γεωλογικό μεθάνιο είναι αυτό που προέρχεται και από υπόγεια στρώματα άνθρακα ή από συμβατικές πηγές φυσικού αερίου. Δεν πρόκειται δηλαδή για μεθάνιο όπως αυτό που προέρχεται από σάπιες φυτικές και ζωικές ουσίες στον πυθμένα των λιμνών της Αλάσκας. Οι επιστήμονες ωστόσο δεν μπορούν ακόμη να υπολογίσουν πόσο μεθάνιο διαρρέει από τις διεξόδους που εντοπίστηκαν στην Αρκτική.
Οι ερευνητές σημειώνουν ότι στην Αρκτική η άνοδος της θερμοκρασίας είναι ταχύτερη από οποιαδήποτε άλλη περιοχή του πλανήτη, ενώ υπάρχουν ήδη πολλές πηγές μεθανίου που θα αυξάνονται όσο ανεβαίνει η θερμοκρασία. Το πόσο σύντομα θα γίνουν όλα αυτά και πόσο μεγάλη είναι η απειλή, διχάζει τους επιστήμονες: κάποιοι πιστεύουν ότι οι επιπτώσεις δεν θα γίνουν αισθητές παρά πολλές δεκαετίες αργότερα, ενώ άλλοι κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου «βλέποντας» την πιθανότητα μαζικής διαρροής που θα επιταχύνει την παγκόσμια υπερθέρμανση.