Κυανόπτερος τόνος που αλιεύτηκε ανοιχτά της Καλιφόρνια βρέθηκε να φέρει ραδιενέργεια από το κατεστραμμένο πυρηνικό εργοστάσιο της Φουκουσίμα, στην Ιαπωνία. Οι επιστήμονες που έκαναν τη διαπίστωση διαβεβαιώνουν ότι τα επίπεδα δεν είναι υψηλά, όμως υποστηρίζουν πως για πρώτη φορά μεγάλα ψάρια μεταφέρουν ραδιενέργεια για τόσο μεγάλη απόσταση.
Την πυρηνική καταστροφή, τη δεύτερη μεγαλύτερη μετά από αυτήν του Τσερνόμπιλ, πυροδότησαν ο σεισμός 9 Ρίχτερ και το τσουνάμι που συγκλόνισαν την Ιαπωνία στις 11 Μαρτίου του 2011. «Δείξαμε ότι ένας κυανόπτερος τόνος μπορεί να συλλέξει ραδιενεργό υλικό και να το μεταφέρει διασχίζοντας τον ωκεανό», λέει ο ερευνητής στο Στάνφορντ Ντάνιελ Μάντιγκα, ο οποίος ειδικεύεται στη μετανάστευση του τόνου. «Αυτό είναι κάτι καινούριο γιατί μέχρι τώρα, δεν αντιμετωπίζαμε τα αποδημητικά ζώα ως μέσα για τη μεταφορά ραδιενεργού υλικού.»
Ο Μάντιγκαν έκανε την ανακάλυψη μελετώντας δείγματα ψαριών, τα οποία συνέλεξε πέρυσι το καλοκαίρι, λίγους μήνες μετά από την καταστροφή. «Τότε η Φουκουσίμα ήταν στο μυαλό όλων», λέει. Ο διδακτορικός φοιτητής πήρε από ψαράδες του Σαν Ντιέγκο κρέας από κυανόπτερους τόνους και δείγματα μικρότερων ψαριών, τα οποία – ως νεότερα- θα ήταν αυτά που έφθασαν τελευταία από τις ιαπωνικές στις αμερικανικές ακτές.
Ούτε εκείνος ούτε οι συνάδελφοί του περίμεναν να ανιχνεύσουν ραδιενεργούς ουσίες, πιστεύοντας ότι τα όποια υπολείμματα θα είχαν εξαφανιστεί κατά τη διάρκεια του ταξιδιού. «Θεωρήσαμε πως θα ήταν απίθανο να πάρουν μαζί τους μεγάλη ποσότητα και να τη διατηρήσουν μέχρι να φθάσουν στην Καλιφόρνια», λέει ο Μάντιγκαν. Έτσι, τα αποτελέσματα τους εξέπληξαν: σε όλα τα δείγματα που μελέτησαν, βρήκαν ίχνη των ραδιενεργών ισοτόπων καίσιο – 134 και καίσιο – 137. Για να βεβαιωθούν, εξέτασαν και δείγματα ψαριών που είχαν μεταναστεύσει πριν από την καταστροφή καθώς και αυτόχθονα ψάρια, στα οποία δεν υπήρχε ραδιενέργεια.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι στα δείγματα που πέρασαν από εργαστηριακή ανάλυση, οι συγκεντρώσεις ραδιενεργών ουσιών δεν υπερέβαιναν τα όρια ασφαλείας. Επιπλέον, οι επιστήμονες, που δημοσιεύουν τα αποτελέσματα των ερευνών τους στην επιθεώρηση Proceedings of the National Academy of Sciences, εκτιμούν ότι το ραδιενεργό υλικό από το πυρηνικό εργοστάσιο της Φουκουσίμα θα μειωθεί με την πάροδο του χρόνου, καθώς διαλύεται στον ωκεανό. Σκοπεύουν μάλιστα να συνεχίσουν να μελετούν δείγματα κυανόπτερων τόνων μέσα στο 2012 προκειμένου να επαληθεύσουν τις εκτιμήσεις τους.
