Το μεγαλύτερο δίκτυο θαλάσσιων πάρκων στον κόσμο, με στόχο την προστασία των οικοσυστημάτων, σκοπεύει να δημιουργήσει η Αυστραλία. Το καταφύγιο θα εκτείνεται σε μια έκταση μεγαλύτερη από 3 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα (ενδεικτικά, η Ελλάδα καλύπτει έκταση 132.000 τ.χλμ.), όπου θα επιβληθούν περιορισμοί σε αλιευτικές δραστηριότητες και στην εξερεύνηση πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Η ανακοίνωση έγινε λίγες ημέρες πριν από την έναρξη της διάσκεψης για τη βιώσιμη ανάπτυξη στο Ρίο ντε Τζανέιρο, όπου θα παρευρεθεί και η πρωθυπουργός της Αυστραλίας Τζούλια Γκίλαρντ, παρά τις προαναγγελθείσες ηχηρές απουσίες άλλων ηγετών όπως Μπαράκ Ομπάμα και Ντέιβιντ Κάμερον. Η κατάρτιση του σχεδίου διήρκεσε πολλά χρόνια, εν μέσω αντιδράσεων κυρίως από τους αλιείς και τις παράκτιες κοινότητες που φοβούνται ότι θα πληγούν.
«Ήρθε η ώρα ο κόσμος να κάνει μια καθοριστικής σημασίας κίνηση για την προστασία των ωκεανών μας και σήμερα η Αυστραλία ηγείται αυτής της προσπάθειας», δήλωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος Τόνι Μπιουρκ. «Αυτό το νέο δίκτυο θαλάσσιων καταφυγίων θα συμβάλει στην προστασία του πλούσιου θαλάσσιου περιβάλλοντος της χώρας, της ζωής που αυτό υποστηρίζει, διασφαλίζοντας ότι θα παραμείνει υγιές, παραγωγικό και ανθεκτικό για χάρη των επόμενων γενεών».
Το σχέδιο της κυβέρνησης Γκίλαρντ συνίσταται ουσιαστικά στην προσθήκη άλλων 33 θαλάσσιων καταφυγίων στο υπάρχον δίκτυο. Όταν υλοποιηθεί, η μεγαλύτερη τέτοια προστατευόμενη περιοχή στον κόσμο, η οποία περιλαμβάνει και τον ευάλωτο Μεγάλο Κοραλλιογενή Ύφαλο, θα καλύπτει περισσότερο από το εν τρίτο των αυστραλιανών υδάτων. Η διέλευση σκαφών και κάποιες δραστηριότητες αναψυχής, όπως οι καταδύσεις, δεν θα απαγορευτούν. Από εκεί και πέρα, το καταφύγιο θα χωρίζεται σε ζώνες, σε κάποιες εκ των οποίων θα απαγορευτούν κάποιες μορφές εμπορικής αλιείας, ενώ στις περισσότερες θα επιβληθούν περιορισμοί στις δραστηριότητες των ενεργειακών ομίλων.
Ως «ιστορικό επίτευγμα» χαιρέτισε τις ανακοινώσεις το Ίδρυμα Προστασίας του Περιβάλλοντος της Αυστραλίας, ενώ η Εταιρία Άγριας Ζωής έκανε λόγο για ένα σημαντικό πρώτο βήμα, προσθέτοντας ωστόσο ότι «θα πρέπει να δημιουργηθούν περισσότερα θαλάσσια καταφύγια». Επιφυλάξεις εκφράζουν και άλλες οργανώσεις που ζητούσαν πλήρη απαγόρευση της εξερεύνησης πετρελαίου και φυσικού αερίου στη Θάλασσα των Κοραλλίων, όπου βρίσκεται και ο Μεγάλος Κοραλλιογενής Ύφαλος.
Τα σχέδια έχουν εξοργίσει τους ψαράδες καθώς, σύμφωνα με εκτιμήσεις τους, 36.000 άνθρωποι θα χάσουν τη δουλειά τους, θα επηρεαστούν 60 παράκτιες κοινότητες, ενώ το κόστος των θαλασσινών θα εκτιναχθεί. Σε πρώτη φάση, η κυβέρνηση προτίθεται να τους αποζημιώσει με περίπου 80 εκατομμύρια ευρώ, τα οποία οι ίδιοι χαρακτηρίζουν «σταγόνα στον ωκεανό».
