Την ώρα που υπολογίζεται ότι 870 εκατομμύρια άνθρωποι μένουν νηστικοί, το εν τρίτο των τροφίμων παγκοσμίως – περίπου 1,3 δισεκατομμύρια τόνοι το χρόνο – σαπίζει. Αυτό καταδεικνύουν τα αποτελέσματα της πρώτης έκθεσης του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) που «αναλύει τις επιπτώσεις των απωλειών τροφίμων από περιβαλλοντικής πλευράς».
Η έκθεση διακρίνει μεταξύ αποβλήτων και απωλειών τροφίμων, αποδίδοντας τις απώλειες σε παράγοντες όπως η ανεπαρκής συγκομιδή ή η ακατάλληλη αποθήκευση και μεταφορά των προϊόντων. Σύμφωνα με τους συντάκτες της, στις πλούσιες χώρες τα απόβλητα είναι κυρίως τα τρόφιμα που μένουν αφού μαγειρευτούν, ενώ στα αναπτυσσόμενα κράτη οι απώλειες καταγράφονται κυρίως στο στάδιο της παραγωγής, λόγω ανεπαρκών υποδομών και μεθόδων.
«Καθημερινά οι καταναλωτές, ιδιαίτερα στις πλούσιες χώρες, σπαταλούν ποσότητα φαγητού σχεδόν ίση με την καθαρή παραγωγή τροφίμων της υποσαχάριας Αφρικής», δήλωσε ο γενικός διευθυντής του οργανισμού Ζοζέ Γκρατσιάνο ντα Σίλβα. «Εάν περιορίσουμε τις απώλειες τροφίμων και τα απόβλητα, τότε περισσότερα τρόφιμα θα είναι διαθέσιμα χωρίς να υπάρχει η ανάγκη μεγαλύτερης παραγωγής, ενώ οι φυσικοί πόροι θα δέχονται λιγότερη πίεση.»
Εκτός από τα ίδια τα τρόφιμα που καταλήγουν στις χωματερές, χαμένη πάει και η ενέργεια, το νερό, αλλά και οι χημικές ουσίες που απαιτούνται για την παραγωγή και την απόρριψή τους. Ο FAO υπολογίζει το κόστος των απωλειών σε 750 δισεκατομμύρια δολάρια το χρόνο, εξαιρώντας τα ψάρια και τα θαλασσινά. «Αυτός ο εντυπωσιακός αριθμός ισοδυναμεί με το ΑΕΠ της Ελβετίας», επισήμανε ο αξιωματούχος.
Τεράστιο όμως είναι το κόστος και για το περιβάλλον, καθώς τα τρόφιμα αυτά αποτελούν την τρίτη μεγαλύτερη πηγή εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, απελευθερώνοντας 3,3 δισεκατομμύρια τόνους διοξειδίου του άνθρακα ετησίως. Οι άλλες δύο πηγές είναι στην πραγματικότητα… χώρες: Ηνωμένες Πολιτείες και Κίνα παράγουν η καθεμία το ισοδύναμο 7 δισεκατομμυρίων τόνων CO2 το χρόνο.
Σύμφωνα με τον εκτελεστικό διευθυντή του Προγράμματος Περιβάλλοντος του ΟΗΕ Αχίμ Στάινερ, εάν δεν ληφθούν μέτρα, η κατάσταση θα επιδεινωθεί, καθώς οι τύποι τροφίμων που παράγονται για να καλυφθούν οι ανάγκες των αναδυόμενων οικονομιών – κυρίως κρέας – έχουν μεγαλύτερη επίπτωση στο περιβάλλον.
Ο FAO προτείνει σε πρώτη φάση αφύπνιση των πολιτών μέσω των ΜΜΕ, καλύτερο συντονισμό των διεθνών στρατηγικών, καθώς και επενδύσεις σε δημόσιες και ιδιωτικές πρωτοβουλίες, οι οποίες αποσκοπούν στον περιορισμό των απωλειών, από το χωράφι και το αγρόκτημα μέχρι τον καταναλωτή.
