Επιστήμονες υπολόγισαν το «χρέος αφανισμών» που σύντομα θα πρέπει να πληρώσει ο Αμαζόνιος, παρά την ανάσχεση της απώλειας δασών και ειδών. Τα αποτελέσματα, που δημοσιεύονται στο Science, είναι απογοητευτικά: από τη στιγμή που ένας οικότοπος χάνεται ή υποβαθμίζεται, τα είδη που φιλοξενεί δεν αφανίζονται στιγμιαία, αλλά σε βάθος χρόνου, προειδοποιούν οι ερευνητές, λέγοντας ότι η πλειοψηφία των αφανισμών απλώς δεν έχουν ακόμη σημειωθεί. Γι’ αυτό και κάνουν λόγο για «χρέος», που θα πληρώσει η περιοχή ακόμη και εάν ληφθούν μέτρα ανάσχεσης.
Οι επιστήμονες από ιδρύματα της Βρετανίας και των Ηνωμένων Πολιτειών πιστεύουν ότι το 80 – 90% των αφανισμών σπονδυλωτών ειδών που αναμένονται εξαιτίας της αποψίλωσης των δασών, δεν έχουν ακόμη καταγραφεί. Τα ζώα αυτά ωστόσο έχουν ήδη μπει σε τροχιά αφανισμού, μια διαδικασία που χρειάζεται γενιές ολόκληρες για να ολοκληρωθεί. Στο τροπικό δάσος του Αμαζονίου, βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο, όμως το «χρέος αφανισμών» της περιοχής, όπως το υπολόγισαν με τη βοήθεια μοντέλων, συσσωρεύεται με ταχείς ρυθμούς.
Ο Δρ. Ρόμπερτ Γιούερς από το Imperial College του Λονδίνου και οι συνάδελφοί του ανακατασκεύασαν την πορεία των αφανισμών στον Αμαζόνιο της Βραζιλίας από τη δεκαετία του 1970 έως σήμερα. Στη συνέχεια, επιστρατεύοντας μια μαθηματική μέθοδο, επιχείρησαν να προβλέψουν τι θα έχουν απογίνει τα υπό εξέταση είδη μέχρι το 2050, με βάση τέσσερα διαφορετικά σενάρια.
Το μοντέλο έδειξε ότι η συρρίκνωση οικοτόπων την τελευταία τριακονταετία, σε περιοχές του ανατολικού και νοτίου Αμαζονίου, έχει ήδη καταδικάσει σε εξαφάνιση οκτώ είδη αμφιβίων, δέκα είδη θηλαστικών και είκοσι πτηνά, ασχέτως αν τα είδη αυτά υπάρχουν ακόμη. Εάν υλοποιηθεί το χειρότερο από τα τέσσερα σενάρια, που λαμβάνει υπόψη τη συνέχιση της αποψίλωσης, θα αφανιστούν δέκα είδη αμφιβίων, δεκαπέντε θηλαστικά και τριάντα πτηνά.
«Ρεαλιστικά σενάρια αποψίλωσης καταδεικνύουν ότι σε τοπικό επίπεδο θα χαθούν κατά μέσο όρο εννέα είδη σπονδυλωτών, ενώ άλλα 16 θα έχουν καταδικαστεί σε εξαφάνιση έως το 2050», προειδοποιούν στην έκθεσή τους οι ερευνητές. «Υπάρχει ένα παράθυρο ευκαιρίας να μετριαστούν τα αποτελέσματα της ιστορικής αποψίλωσης, εάν οι προσπάθειες διατήρησης επικεντρωθούν στις περιοχές με το μεγαλύτερο χρέος».
Ο Αμαζόνιος της Βραζιλίας είναι το μεγαλύτερο συνεχόμενο δάσος του πλανήτη και αποτελεί το 40% των υπαρχόντων τροπικών δασών στη Γη. Τα τελευταία χρόνια, έχουν γίνει σημαντικές προσπάθειες για την προστασία του, οι οποίες έχουν οδηγήσει σε μεγάλη μείωση των ρυθμών αποψίλωσης. Οικολογικές οργανώσεις ζητούν την επέκταση των προστατευόμενων περιοχών και αυστηρότερες ποινές για τους παραβάτες. Εάν η έκκλησή τους εισακουστεί, οι επιστήμονες πιστεύουν ότι μπορεί να μπει «φρένο» στο χρέος του Αμαζονίου.
