Για δύο ημέρες, ο μισός και πλέον πληθυσμός της Ινδίας έζησε στο σκοτάδι, καθώς τρία δίκτυα ηλεκτροδότησης κατέρρευσαν «εξαιτίας υπεράντλησης από τα κρατίδια», όπως δήλωσε ο υπουργός Ενέργειας της χώρας.
Η υπεράντληση ωστόσο δεν είναι παρά ένα σύμπτωμα μιας σοβαρής ασθένειας, η οποία εκδηλώθηκε με τη μορφή του θεωρούμενου ως μεγαλύτερου μπλακ άουτ που έχει καταγραφεί ποτέ παγκοσμίως και το οποίο χρειάστηκε 36 ολόκληρες ώρες για να αποκατασταθεί πλήρως.
Το πρόβλημα δεν είναι νέο για την αναδυόμενη οικονομική δύναμη των 1,2 δισεκατομμυρίων κατοίκων, εκ των οποίων ένα μεγάλο ποσοστό δεν έχουν δει ποτέ τους λαμπτήρα. Τα τελευταία χρόνια όμως, οι εκτεταμμένες διακοπές ηλεκτροδότησης γίνονται όλο και πιο συχνές επηρεάζοντας όλες τις πτυχές της καθημερινότητας, συμπεριλαμβανομένων των μεταφορών, του συστήματος υγείας, της βιομηχανικής παραγωγής.
Πέρυσι τέτοια εποχή, το ζήτημα απασχόλησε τη Wall Street Journal, σε ένα άρθρο που αποδείχθηκε προφητικό: «Η Ινδία βρίσκεται αντιμέτωπη με μια ενεργειακή κρίση που επιβραδύνει την οικονομική ανάπτυξη στη μεγαλύτερη δημοκρατία του κόσμου», έγραφε η αμερικανική εφημερίδα.
«Αυτό που διακυβεύεται είναι η ικανότητα της Ινδίας να προσφέρει ηλεκτρικό ρεύμα σε 400 εκατομμύρια κατοίκους αγροτικών περιοχών -το εν τρίτο του πληθυσμού- κρατώντας παράλληλα τα φώτα αναμμένα στα εταιρικά κτίτια και παρέχοντας αρκετά καύσιμα για το 1,5 εκατομμυρίο νέων οχημάτων που προστίθενται στους δρόμους κάθε μήνα.»
Με αυτά τα δεδομένα, η χώρα της Νοτίου Ασίας δεν άργησε να βρεθεί σε ενεργειακό αδιέξοδο, όπως υπενθύμισε το συμβάν της Δευτέρας και της Τρίτης, το οποίο αποδόθηκε μεταξύ άλλων στην αυξημένη ζήτηση, εν μέρει λόγω του γεγονότος ότι οι φετεινοί μουσώνες δεν έφεραν πολλή βροχή αναγκάζοντας τους αγρότες να αντλήσουν περισσότερο νερό για τις καλλιέργειές τους. Εκπρόσωπος αντιπολιτευόμενου κόμματος έκανε λόγο για μια «τεράστια αποτυχία σε επίπεδο διαχείρισης και σε επίπεδο στρατηγικής» – και σε ένα βαθμό φαίνεται πως έχει δίκιο.
Το πρόβλημα φαίνεται πως είναι στην πραγματικότητα πολλά επιμέρους προβλήματα που σχετίζονται με τις υψηλές θερμοκρασίες (που συχνά ξεπερνούν τους 40 βαθμούς, αλλά κυρίως με την ανεπάρκεια του ινδικού ενεργειακού δυναμικού λόγω ελλείψεων σε λιθάνθρακα, αλλά και γραφειοκρατικών καθυστερήσεων που αποτρέπουν την ανέγερση και λειτουργία νέων σταθμών ηλεκτροπαραγωγής. Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία που παρέθεταν την περασμένη εβδομάδα -πριν το μπλακ άουτ- ινδικά μέσα ενημέρωσης: το ενεργειακό έλλειμμα σε εθνικό επίπεδο φθάνει το 8%, ενώ σε κάποια κρατίδια αγγίζει το 22%.
Το ζήτημα έχει και έντονες πολιτικές αποχρώσεις. Αρκεί να αναφερθεί ότι ο υπουργός Ενέργειας της Ινδίας Σουσίλ Κουμάρ Σίντε -αυτός που έκανε λόγο για «πρόβλημα υπεράντλησης»- ούτε απολογήθηκε ούτε δεσμεύτηκε ότι θα λάβει μέτρα για να αμβλύνει το ενεργειακό πρόβλημα ούτε βέβαια παραιτήθηκε ή αποπέμφθηκε. Αντιθέτως, πριν ακόμη αποκατασταθεί η ηλεκτροδότηση, προήχθη σε υπουργό Εσωτερικών…