Επιστήμονες εντόπισαν τα πρώτα περιστατικά καρκίνου του δέρματος σε άγρια ψάρια που ζουν στο Μεγάλο Κοραλλιογενή Ύφαλο, ακριβώς κάτω από τη μεγαλύτερη τρύπα στο στρώμα όζοντος, αυτήν της Ανταρκτικής. Παρομοιάζουν το εύρημά τους με το μελάνωμα που εκδηλώνεται στους ανθρώπους και μιλούν για πιθανή ένδειξη ότι η υπεριώδης ακτινοβολία βλάπτει και τα ψάρια των ωκεανών.
«Θα πρέπει να συνεχιστούν οι μελέτες για να διαπιστωθούν τα ακριβή αίτια του καρκίνου, όμως έχοντας αποκλείσει άλλους πιθανούς παράγοντες όπως τα μικροβιακά παθογόνα ή τη θαλάσσια ρύπανση, η υπεριώδης ακτινοβολία φαίνεται πως είναι η πιθανή αιτία», εκτιμά σε ανακοίνωση ο ερευνητής Μάικλ Σουίτ από το βρετανικό Πανεπιστήμιο του Νιούκασλ.
Οι ντόπιοι ψαράδες τα αποκαλούν «ψάρια Ράμπο». Ευρύτερα, τα ψάρια αυτά είναι γνωστά ως πέστροφες των κοραλλιών (επιστημονική ονομασία Plectropomus leopardus). Ζουν σε αλμυρό νερό και προτιμούν τις περιοχές με κοράλλια, ενώ τρέφονται με οστρακόδερμα. Οι κοκκινωπές πέστροφες είναι περιζήτητες και πωλούνται σχετικά ακριβά, αποφέροντας στους ψαράδες τα προς το ζην. Δικαίως λοιπόν εξεπλάγησαν όταν ορισμένα από τα ψάρια που έπιασαν ήταν μαύρα, σαν να είχαν… ψηθεί μες στη θάλασσα.
Ο Σουίτ και η ομάδα του εξέτασαν 136 τέτοιες πέστροφες. 20 από αυτές -δηλαδή το 15%- είχαν παρόμοια μαύρα σημάδια που μοιάζουν με το ανθρώπινο μελάνωμα και τα οποία, όπως λένε, δεν είναι παρά ένα σύμπτωμα του καρκίνου του δέρματος. Κάποια ψάρια είχαν μικρά σημάδια, που δεν ξεπερνούσαν σε έκταση το 5% του δέρματός τους, ενώ σε άλλες περιπτώσεις κάλυπταν ολόκληρο το σώμα τους, όπως γράφουν οι ερευνητές στην επιθεώρηση PLoS ONE.
«Τα ψάρια που εξετάσαμε είχαν εκτεταμμένα, αλλά μόνο επιφανειακά μελανώματα», λέει ο ειδικός σε θέματα ασθενειών σε οργανισμούς που ζουν σε κοράλλια. «Αυτό σημαίνει ότι ο καρκίνος δεν είχε εξαπλωθεί βαθύτερα, οπότε με την εξαίρεση των επιφανειακών πληγών, τα ψάρια ήταν ουσιαστικά υγιή.»
Όπως εξηγεί, εάν το μελάνωμα εξαπλωθεί, το ψάρι θα παρουσιάσει και άλλες ενδείξεις ότι είναι άρρωστο. Ίσως π.χ. κινείται και τρέφεται λιγότερο σε σχέση με πριν, έτσι ελλαττώνονται και οι πιθανότητες να πιαστεί και να διοχετευθεί στην αγορά.
«Αυτό σημαίνει ότι το ποσοστό των ψαριών που έχουν επηρεαστεί από τον καρκίνο είναι πιθανώς μεγαλύτερο από αυτό που βρήκαμε στη μελέτη», συνεχίζει ο Σουίτ.
Μέχρι σήμερα, επιστήμονες είχαν αναφέρει περιστατικά καρκίνου σε ψάρια εξαιτίας της έκθεσης στην υπεριώδη ακτινοβολία, αλλά μόνο σε συνθήκες εργαστηρίου.