Θεωρείται το ιερό δισκοπότηρο της ενέργειας – και η προσπάθεια κατάκτησής του βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο. Ο λόγος για τη μεγαλύτερη προσπάθεια εκμετάλλευσης της ενέργειας της σύντηξης, στο Καραντάς της Προβηγκίας.
Εκεί άρχισε η συναρμολόγηση του πειραματικού Διεθνούς Θερμοπυρηνικού Αντιδραστήρα ITER, μιας σύμπραξης των κυβερνήσεων και επιστημονικών οργανισμών των χωρών που αντιπροσωπεύουν πάνω από το ήμισυ του πληθυσμού της Γης, ανάμεσά τους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας.
Η ιδέα διατυπώθηκε για πρώτη φορά τη δεκαετία του 1950: να μπορέσει ο άνθρωπος να κατασκευάσει έναν αντιδραστήρα, στο εσωτερικό του οποίου θα προσπαθήσει με τεχνητά μέσα να επαναλάβει τις αντιδράσεις που τροφοδοτούν με ενέργεια τον Ήλιο και να κατορθώσει να δαμάσει την ενέργεια αυτή. Οι τεχνικές δυσκολίες της διαχείρισης μιας τόσο ακραίας διεργασίας είναι τεράστιες. Εάν όμως πετύχει, το πρόγραμμα ITER θα μπορούσε να θέσει τις βάσεις για τη διοχέτευση πρακτικά ανεξάντλητης, καθαρής, φθηνής ενέργειας.
Στο εσωτερικό του αντιδραστήρα που άρχισε να συναρμολογείται και ο οποίος καλύπτει έκταση ποδοσφαιρικού γηπέδου, θα υπάρχει ένα νέφος ιόντων υδρογόνου, που θα θερμαίνεται στους πάνω από 100 εκ. βαθμούς Κελσίου και θα συγκρατείται με τη βοήθεια μαγνητικών πεδίων. Απώτερος στόχος, και ουσία της πυρηνικής σύντηξης, είναι η ένωση των ατόμων του υδρογόνου, από την οποία παράγονται άτομα ηλίου και πολύ μεγάλες ποσότητες ενέργειας.
Οι επιστήμονες έχουν ήδη πετύχει κάτι τέτοιο σε πολύ μικρότερη κλίμακα, όμως χρειάστηκαν πολύ περισσότερη ενέργεια απ’ όση μπόρεσαν τελικά να παράξουν.
Το Iter είναι σχεδιασμένο να προσφέρει ισχύ 500 MW, δεκαπλάσια απ’ όση θα καταναλώνει. Το έργο έχει ήδη καθυστερήσει κατά σχεδόν δύο χρόνια. Αιτία, όπως παραδέχονται οι υπεύθυνοι, είναι το κόστος του, το οποίο είναι πολύ υψηλότερο από αυτό που υπολόγιζαν αρχικά, καθώς και αρκετά προβλήματα στο σχεδιασμό.
