Skip to main content

Καρκινοειδή με έγχρωμη όραση στα βάθη των ωκεανών

Επιστήμονες ανακάλυψαν κάβουρες, οι οποίοι παρότι ζουν σε βάθος ενός χιλιομέτρου, μπορούν να ανιχνεύσουν το μπλε και το υπεριώδες φως. Η ιδιότητα αυτή τους επιτρέπει να ξεχωρίζουν την τροφή τους από δηλητηριώδεις οργανισμούς, που μπορούν να αποδειχθούν θανατηφόροι.

Οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Ντιουκ της Βόρειας Καρολίνας και το Πανεπιστήμιο Nova Southeastern της Φλόριντα καταδύθηκαν σε τρεις τοποθεσίες, κοντά στις Μπαχάμες, για να μελετήσουν τις συνήθειες των καρκινοειδών: πώς τρώνε, πώς βλέπουν, πώς αντιδρούν σε βιοφωτοβόλα ζώα, με τα οποία συζούν στο βυθό. Κατέγραψαν βίντεο και φωτογραφίες, ενώ αιχμαλώτισαν οκτώ κάβουρες με σκοπό να εξετάσουν καλύτερα τα μάτια τους.

Όπως εξηγούν, γράφοντας στην επιθεώρηση Journal of Experimental Biology, οι κάβουρες ενδέχεται να χρησιμοποιούν την ευαισθησία τους στο μπλε και στο υπεριώδες φως για να «ξεχωρίσουν τα πιθανώς τοξικά κοράλλια, τα οποία εκπέμπουν μπλε-πράσινο και πράσινο φως, από το πλαγκτόν που τρώνε και το οποίο εκπέμπει μπλε φως».

«Ας πούμε ότι έτσι κωδικοποιούν με χρώματα την τροφή τους», λέει ο Ζένκε Γιόνσεν από το Ντιουκ, ένας εκ των ερευνητών. Η ανακάλυψη του ιδίου και των συναδέλφων τους εξηγεί πώς χρησιμοποιούν τα μάτια τους ορισμένοι οργανισμοί που ζουν στα βάθη της θάλασσας και με ποιον τρόπο η ευαισθησία τους στο φως καθορίζει την επαφή με το περιβάλλον τους.

Την ώρα που βρίσκονταν στο βυθό, οι επιστήμονες παρατήρησαν φως στα σημεία «συνάντησης» του πλαγκτού με κοράλλια ή βράχους. Είδαν όμως ότι από τα είδη που συνέλεξαν, φως εξέπεμπε μόλις ένα 20%, ποσοστό πολύ μικρότερο σε σχέση με είδη που ζουν πιο κοντά στην επιφάνεια της θάλασσας. Οι ερευνητές κατέγραψαν τα διαφορετικά χρώματα φωτός των ειδών για να αρχίσουν να κατανοούν τις σχέσεις μεταξύ των διαφόρων οργανισμών που ζουν σε τόσο μεγάλα βάθη.

Όπως επισημαίνουν οι επιστήμονες, μέχρι στιγμής έχουν γίνει πολύ λίγες μελέτες για τα βιοφωτοβόλα είδη που ζουν σε μεγαλύτερα βάθη, καθώς είναι λιγότερο προσβάσιμα. «Είναι πολύ, πολύ δύσκολο να βρει κανείς τέτοια δεδομένα», τονίζει ο Γιόνσεν, η ομάδα του οποίου χρειάστηκε ειδικό σκάφος και εξοπλισμό για να καταδυθεί σε βάθος 600-1000 μέτρων και να αντλήσει τις πληροφορίες που απαιτούνταν για την έρευνα.

Όπως λένε, ο εντοπισμός ειδών όπως ο κάβουρας με την έγχρωμη όραση δεν είναι μια εξέλιξη που αφορά μόνο το ζωικό βασίλειο και όσους ασχολούνται με αυτό. Σύμφωνα με την Ταμάρα Φρανκ, μέλος της ερευνητικής ομάδας, «κάποιες φορές αυτές οι ανακαλύψεις μπορούν να οδηγήσουν σε χρήσιμες καινοτομίες», όπως είναι ένα τηλεσκόπιο με ακτίνες Χ, το οποίο βασίστηκε στα μάτια του αστακού.