Όταν όλοι πασχίζουν να τις ξεφορτωθούν, επιστήμονες αναζητούν τρόπους να τις αξιοποιήσουν προς όφελος του ανθρώπου. Ο λόγος για τις κατσαρίδες, που χάρη σε μια ομάδα ερευνητών από το Κρατικό Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας, εξοπλίστηκαν με ηλεκτρικά κυκλώματα και μετατράπηκαν σε… τηλεκατευθυνόμενα εργαλεία, που ίσως μπορέσουν κάποτε να χρησιμοποιηθούν ακόμη και για διασώσεις σε ζώνες καταστροφών.
«Στόχος μας ήταν να δούμε κατά πόσο μπορούμε να δημιουργήσουμε μια ασύρματη βιολογική διεπαφή με κατσαρίδες, οι οποίες είναι ανθεκτικές και μπορούν να διεισδύσουν σε μικρούς χώρους», εξηγεί ο επίκουρος καθηγητής ηλεκτρολογίας – μηχανολογίας στο πανεπιστήμιο Aλπερ Μπόζκερτ, επικεφαλής της ομάδας. «Ελπίζουμε ότι αυτό θα μας επιτρέψει κάποια στιγμή να δημιουργήσουμε ένα κινητό δίκτυο έξυπνων αισθητήρων, το οποίο θα χρησιμοποιεί κατσαρίδες για τη συλλογή και μετάδοση πληροφοριών γύρω από τον εντοπισμό επιζώντων σε ένα κτήριο, το οποίο καταστράφηκε σε σεισμό.»
Oι επιστήμονες χρησιμοποίησαν κατσαρίδες Μαδαγασκάρης, ένα από τα μεγαλύτερα είδη, που φθάνει σε μήκος τα 5 με 7,5 εκατοστά και το οποίο χαρακτηρίζεται από την απουσία φτερών και τη φοβερή ευελιξία του. Κατασκεύασαν ηλεκτρονικά «σακίδια» και συνέδεσαν ηλεκτρόδια στις κεραίες και στα κερκίδια των εντόμων, ώστε να μπορούν να τα καθοδηγούν: ένα «τσίμπημα» στα κερκίδια δίνει στις κατσαρίδες την αίσθηση ότι κάτι τα χτυπά ελαφρώς από πίσω, κάνοντάς τις να κινηθούν. Ένα δεύτερο «τσίμπημα» στην αριστερή ή τη δεξιά κεραία λειτουργεί σαν τιμόνι αυτοκινήτου. Με λίγη εξάσκηση, οι ερευνητές είδαν ότι τα έντομα μπορούν, σε πολλές περιπτώσεις, να ακολουθήσουν την επιθυμητή πορεία.
Μέχρι στιγμής, η ομάδα του Κρατικού Πανεπιστημίου της Βόρειας Καρολίνας έχει δημιουργήσει πάνω από δέκα «βιο – ρομπότ», βάφοντάς τα με διαφορετικά βερνίκια νυχιών για να τα ξεχωρίζει. Οι περισσότερες κατσαρίδες είναι θηλυκές: το γεγονός ότι μπορούν να μεταφέρουν τα αυγά τους σημαίνει, σύμφωνα με τους επιστήμονες, ότι θεωρητικά είναι σε θέση να κουβαλήσουν μεγαλύτερα φορτία.
Όπως αναφέρουν σε δελτίο Τύπου, προτίμησαν να χρησιμοποιήσουν πραγματικές κατσαρίδες αντί για ρομπότ ιδίου μεγέθους γιατί «η κατασκευή μικρών ρομπότ που μπορούν να λειτουργήσουν σε τόσο αβέβαιες, ρευστές συνθήκες, είναι εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση». Για όσους έχουν ενστάσεις, ο Δρ. Μπόζκερτ διαβεβαιώνει ότι «τα έντομα δεν έχουν την αίσθηση του πόνου». «Δεν θέλουμε να βασανίσουμε κατσαρίδες», λέει στο National Geographic. «Για την ακρίβεια, ελπίζουμε η έρευνά μας να βοηθήσει το κοινό να εκτιμήσει πόσο σημαντικά και περίπλοκα είναι αυτά τα μικρά πλάσματα, με τα οποία συμβιώνουμε στο ίδιο οικοσύστημα».