Προς σταδιακή εγκατάλειψη της πυρηνικής ενέργειας μέσα στα επόμενα 20 χρόνια οδεύει η Ιαπωνία. Η απόφαση συνιστά στροφή 180 μοιρών για το Τόκιο που, μέχρι το ατύχημα του 2011 στον πυρηνικό σταθμό της Φουκουσίμα, σκόπευε να αυξήσει το μερίδιο των πυρηνικών στο ενεργειακό μείγμα της χώρας. Η ανακοίνωση έγινε δεκτή με επιφύλαξη στο εξωτερικό, ενώ έχει προκαλέσει και αντιδράσεις από την πλευρά της ιαπωνικής βιομηχανίας.
«Αντιμετωπίζοντας την πραγματικότητα μετά από το σοβαρό ατύχημα και έχοντας αντλήσει μαθήματα από αυτό, η κυβέρνηση αποφάσισε να αναθεωρήσει την εθνική ενεργειακή στρατηγική της, καταρτίζοντάς την από την αρχή», επισημαίνει σε έγγραφό της η αρμόδια κυβερνητική επιτροπή. «Ένας από τους βασικούς πυλώνες της νέας στρατηγικής είναι να κατορθώσουμε το συντομότερο δυνατό η κοινωνία να μην εξαρτάται από την πυρηνική ενέργεια».
Η Ιαπωνία γίνεται η δεύτερη μεγάλη οικονομία που ανακοινώνει πλήρη απεξάρτηση από την ατομική ενέργεια, μετά από τη Γερμανία. Η καγκελάριος Aγκελα Μέρκελ ανακοίνωσε πέρυσι το κλείσιμο των μισών αντιδραστήρων της χώρας της, ενώ δεσμεύτηκε να αντικαταστήσει τα υπόλοιπα με εγκαταστάσεις ΑΠΕ έως το 2022, κάτι που οι Ιάπωνες θέλουν να κάνουν έως το 2030.
Πριν από το ατύχημα που προκλήθηκε από το σεισμό και το τσουνάμι της 11ης Μαρτίου 2011, η Ιαπωνία ερχόταν τρίτη στη λίστα των χωρών που βασίζονται στην πυρηνική ενέργεια για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών τους, με ποσοστό 30%. Στον απόηχο της καταστροφής, της δεύτερης μεγαλύτερης μετά από το Τσερνόμπιλ, οι πυρηνικοί αντιδραστήρες έκλεισαν για επιθεωρήσεις, ενώ οι μεγάλες διαδηλώσεις – θέαμα σπάνιο στην Ιαπωνία- απέτρεψαν την επαναλειτουργία τους.
Σύμφωνα με το σχέδιο, η απομάκρυνση από την πυρηνική ενέργεια θα επιτευχθεί με την επιβολή ενός ανώτατου ορίου 40 ετών για τη λειτουργία κάθε αντιδραστήρα. Οι παλιοί αντιδραστήρες θα κλείνουν και δεν θα αντικαθίστανται. «Θα λάβουμε όλα τα πιθανά μέτρα ώστε να επιτύχουμε μια κοινωνία χωρίς πυρηνικά έως τη δεκαετία του 2030», τονίζεται στην ανακοίνωση. «Μέχρι την πλήρη απόσυρση, θα χρησιμοποιούμε μόνο πυρηνικούς αντιδραστήρες που κρίνονται ασφαλείς».
Αξιωματούχοι της κυβέρνησης του Γιοσιχίκο Νόντα αναγνωρίζουν ότι πολλά θέματα παραμένουν «στον αέρα», για παράδειγμα μπορεί η τσέπη των Ιαπώνων να αντέξει μια ραγδαία ενίσχυση των ανανεώσιμων πηγών, με τις οποίες σκοπεύει να αναπληρώσει το πυρηνικό κενό; Επιπλέον, παραδέχονται ότι η χώρα θα πρέπει να αυξήσει τη χρήση φυσικού αερίου και άλλων ορυκτών καυσίμων, κάτι που θα έχει συνέπειες για το περιβάλλον.