Skip to main content

Ενα νέο… οικοσύστημα επιπλέει στους ωκεανούς

Με το όνομα «πλαστικόσφαιρα» περιγράφουν επιστήμονες το νέο, αλλά τεράστιο και διαρκώς εξαπλούμενο οικολογικό βιότοπο μικροβιακών αποικιών, οι οποίες «τρέφονται» και αναπτύσσονται χάρη στη ρύπανση από μικροπλαστικά που απαντάται πλέον στους ωκεανούς ανά τον πλανήτη.

Οι επιστήμονες από διάφορα ερευνητικά ιδρύματα των Ηνωμένων Πολιτειών εξηγούν στην έκθεσή τους ότι το πλαστικό έχει γίνει το υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα ρύπανσης των ωκεανών, δημιουργώντας φόβους για επιπτώσεις στην υγεία των θαλάσσιων κοινοτήτων. Οι επιπτώσεις αυτές έχουν περιγραφεί λεπτομερώς σε παλαιότερες δημοσιεύσεις, όμως στόχος των ερευνητών αυτή τη φορά ήταν να μελετήσουν με ποιον τρόπο επηρεάζονται οι πιο μικροσκοπικοί οργανισμοί.

Η πλαστικόσφαιρα «αντιπροσωπεύει ένα νέο οικολογικό βιότοπο στον ωκεανό και εγείρει μια σειρά από ερωτήματα: πώς θα αλλάξει τις περιβαλλοντικές συνθήκες για τα θαλάσσια μικρόβια, ευνοώντας ορισμένα που είναι ανταγωνιστικά άλλων; Πώς θα αλλάξει το οικοσύστημα των ωκεανών συνολικά, επηρεάζοντας μεγαλύτερους οργανισμούς; Πώς θα αλλάξει τον τρόπο μεταφοράς μικροβίων, ανάμεσά τους και των παθογόνων, στον ωκεανό», αναφέρουν οι ερευνητές στην επιθεώρηση Environmental Science and Technology.

Αναλύοντας την ποικιλία πλαστικών που εντόπισαν στην επιφάνεια της θάλασσας, σε διάφορα σημεία του βορείου Ατλαντικού, οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι διάφοροι οργανισμοί – από φύκια μέχρι βακτήρια – ευνοούνται από τα πλαστικά, μετατρέποντάς τα μάλιστα σε «μικροβιακούς υφάλους», διαφορετικούς από άλλες κοινότητες στις ίδιες θαλάσσιες περιοχές. Παρότι μακροπρόθεσμα το πλαστικό καταστρέφεται από κάποιους εξ αυτών των οργανισμών, σε γενικές γραμμές λειτουργεί ως ασφαλές καταφύγιο για τα μικρόβια.

Από την άλλη, όμως, τα ίδια υλικά είναι επικίνδυνα για τα ασπόνδυλα των ωκεανών, τα ψάρια ή ακόμη και τους ανθρώπους. Η «πλαστικόσφαιρα», σύμφωνα με τους ερευνητές, αποτελεί παράλληλα ιδανικό σπίτι για μία ομάδα βακτηρίων που ονομάζονται Vibrio ή δονάκια. Ορισμένα από αυτά μπορούν να προκαλέσουν ασθένειες, ανάμεσά τους χολέρα, μόλις έρθουν σε επαφή με τον άνθρωπο.

Οι επιστήμονες εξηγούν επίσης ότι οι επιπτώσεις αυτές δεν είναι παροδικές, αφού σύμφωνα με τον Έρικ Σέτλερ, έναν από τους συντάκτες της έκθεσης, το πλαστικό «έχει πολύ μεγάλη διάρκεια ζωής, όχι σαν ένα κομμάτι ξύλου ή ένα φτερό που διαλύεται με την πάροδο των μηνών και εξαφανίζεται. Το πλαστικό επιμένει για χρόνια, ίσως και δεκαετίες.»