Δευτερόλεπτα προτού εκραγούν, κάποια ηφαίστεια παράγουν έναν εκκωφαντικό ήχο σαν ουρλιαχτό, υποστηρίζουν επιστήμονες, οι οποίοι ηχογράφησαν και ανέλυσαν τέτοιους ήχους, στο πλαίσιο μελέτης γύρω από τις μεταβολές που προηγούνται μιας έκρηξης.
Γράφοντας στο Journal of Volcanology and Geothermal Research, οι ερευνητές της αμερικανικής γεωλογικής υπηρεσίας (USGS) επισημαίνουν ότι είναι πιθανό να προβλέψει κανείς μια έκρηξη παρατηρώντας αλλαγές στη συχνότητα των σεισμών που προηγούνται. Συγκεκριμένα, οι τακτικές δονήσεις γίνονται όλο και πιο γρήγορες παράγοντας ένα συνεχόμενο ήχο.
Οι ερευνητές από το Στάνφορντ και άλλα αμερικανικά πανεπιστήμια επικεντρώθηκαν στην έκρηξη του ηφαιστείου Ριντάουτ, στην Αλάσκα, το 2009, χρησιμοποιώντας ηχητικά σεισμολογικά δεδομένα, τα οποία άντλησαν πριν από την έκρηξη, όταν ήταν πια προφανές ότι η εκδήλωσή της ήταν θέμα ημερών.
Στην έκθεσή τους, περιγράφουν με ποιον τρόπο ιδιαίτεροι, αρμονικοί μικροσεισμοί μπορούν να προκύψουν από μικρά, αλλά πολύ ενεργά ρήγματα, τα οποία «τρίβονται» μεταξύ τους όπως η κιμωλία στον πίνακα. Προκειμένου να κατανοήσουν πώς μπορεί να ακούγεται κάτι τέτοιο, επιτάχυναν κατά 60 φορές τα σεισμικά κύματα σε ηχητικά κύματα αντιληπτά από το ανθρώπινο αυτί.
Το τελικό αποτέλεσμα ακούγεται σαν χτύποι σε τύμπανα, οι οποίοι όλο και επιταχύνονται μέχρι να αναμειχθούν σε έναν εκκωφαντικό ήχο – το «ουρλιαχτό» – που διακόπτεται απότομα, ακριβώς πριν το ηφαίστειο εκραγεί.
«Καθώς μεσολαβεί όλο και λιγότερος χρόνος ανάμεσα σε κάθε σεισμό, δεν υπάρχει αρκετός χρόνος για τη συσσώρευση ενέργειας που θα δώσει ένα μεγαλύτερο σεισμό», εξηγεί στο BBC η Αλίσα Χότοβεκ-Έλις από το πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον, η οποία συμμετείχε στις έρευνες. «Αφού η συχνότητα φθάσει σε ασύλληπτα υψηλά επίπεδα, τότε ο ήχος διακόπτεται και το ηφαίστειο εκρήγνυται.»
Παρότι επιστήμονες έχουν κάνει τουλάχιστον μία ακόμη φορά παρόμοια παρατήρηση σε άλλο ηφαίστειο, η περίπτωση του Ριντάουτ είναι η πλέον χαρακτηριστική έως σήμερα. Ερευνητές που δεν συμμετείχαν στη μελέτη επισημαίνουν ότι τα συμπεράσματά της θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν στην πρόβλεψη ηφαιστειακών εκρήξεων.
