Μελέτες έχουν δείξει ότι ένας άνθρωπος με υγιή κοινωνική ζωή είναι και σωματικά πιο υγιής, κάτι που τον βοηθά να ζει περισσότερο. Το ίδιο ισχύει και για άλλα πρωτεύοντα θηλαστικά, όπως επαναβεβαιώνουν τα αποτελέσματα μιας νέας έρευνας στους μπαμπουίνους: οι ισχυροί κοινωνικοί δεσμοί αυξάνουν το προσδόκιμο ζωής, όμως εξαρτώνται άμεσα και από την προσωπικότητα κάθε ζώου.
Οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια επικεντρώθηκαν σε μια ομάδα 45 θηλυκών αφρικανικών μπαμπουίνων που ζουν ελεύθεροι στη φύση. Είδαν ότι όσοι είχαν τις πιο σταθερές σχέσεις με τα άλλα θηλυκά ήταν αυτοί με τις πιο ευχάριστες προσωπικότητες, χωρίς να είναι απαραίτητα ψηλά στην ιεραρχία.
Χώρισαν τις μαϊμούδες σε τρεις κατηγορίες, ανάλογα με την προσωπικότητά τους: «καλή/ευχάριστη», «αποστασιοποιημένη» και «μοναχική». Οι καλοί μπαμπουίνοι ήταν φιλικοί με όλους, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που βρίσκονται χαμηλότερα στην ιεραρχία, δημιουργώντας ισχυρούς κοινωνικούς δεσμούς με διάρκεια, ενώ είχαν και αρκετά σταθερές προτιμήσεις στην επιλογή των συντρόφων τους.
Οι αποστασιοποιημένοι μπαμπουίνοι ήταν πιο επιλεκτικοί: λιγότερο φιλικοί και πιο επιθετικοί σε σχέση με τους καλούς μπαμπουίνους, προτιμούσαν να συγχρωτίζονται με θηλυκά που βρίσκονται πιο ψηλά στην ιεραρχία και με τα μικρά τους. Εξίσου επιλεκτικοί ήταν και ως προς την επιλογή συντρόφου. Οι μοναχικοί μπαμπουίνοι δεν ήταν ιδιαίτερα φιλικοί και προτιμούσαν την απομόνωση από την παρέα των άλλων θηλυκών. Άλλαζαν συχνά συντρόφους και οι κοινωνικοί τους δεσμοί – με «ανώτερα» θηλυκά χωρίς απογόνους – ήταν περιστασιακοί.
Αναπαραγωγική επιτυχία
Οι ερευνητές, οι οποίοι παρακολουθούσαν επί επτά χρόνια τους μπαμπουίνους, θέλησαν να μελετήσουν πόσο ζουν οι ίδιοι και τα μικρά τους καθώς και να μετρήσουν τα επίπεδα στρες τους, εξετάζοντας τα περιττώματά τους για ορισμένες ορμόνες. Τόσο οι καλοί όσο και οι αποστασιοποιημένοι μπαμπουίνοι απολάμβαναν τα οφέλη – στην υγεία και στην αναπαραγωγή – που σχετίζονται με τους ισχυρούς κοινωνικούς δεσμούς. Αντιθέτως, οι μοναχικοί μπαμπουίνοι είχαν υψηλότερα επίπεδα στρες και μικρότερο προσδόκιμο ζωής, ενώ τα μικρά τους είχαν χαμηλότερα ποσοστά επιβίωσης.
«Τα αποτελέσματα αυτά μας επέτρεψαν, για πρώτη φορά σε άγριο πρωτεύον θηλαστικό, να συνδέσουμε χαρακτηριστικά της προσωπικότητας, κοινωνικές ικανότητες και αναπαραγωγική επιτυχία», αναφέρει σε ανακοίνωση ο ερευνητής Ρόμπερτ Σέιφαρθ. «Ο καλός μπαμπουίνος είναι πιθανότερο να έχει στενούς κοινωνικούς δεσμούς, κάτι που μεταφράζεται σε μεγαλύτερες πιθανότητες διαιώνισης των γονιδίων του».
Τα αποτελέσματα της μελέτης, που δημοσιεύονται στην επιθεώρηση Proceedings of the National Academy of Sciences, αφήνουν αναπάντητα ορισμένα ερωτήματα, όπως γιατί ένας μπαμπουίνος επιλέγει να είναι μοναχικός. «Εάν οι μοναχικοί μπαμπουίνοι είναι θύματα της συγκυρίας, ποιες ικανότητες ή ποια κίνητρα επιτρέπουν σε κάποια ζώα να ξεπεράσουν αυτήν τη συγκυρία, ενώ άλλα δεν τα καταφέρνουν;», διερωτώνται οι επιστήμονες.
