Η μικρόσωμη φάλαινα του είδους Caperea marginata, η οποία ζει στα ύδατα της Αυστραλίας, της Νοτίου Αμερικής και της Νοτίου Αφρικής, απαντάται πάρα πολύ σπάνια, με αποτέλεσμα οι επιστήμονες να γνωρίζουν ελάχιστα γι’ αυτήν.
Όπως αποκαλύπτουν σήμερα τα συμπεράσματα μίας νέας μελέτης, η πυγμαία φάλαινα είναι ο τελευταίος ζωντανός συγγενής μιας αρχαίας συνομοταξίας φαλαινών, των κητοθήρων, η οποία πιστεύεται ότι εξέλειψε πριν από δύο εκατομμύρια χρόνια.
«Η φάλαινα C. marginata είναι, θα λέγαμε, ένα απομεινάρι, ένα ζωντανό απολίθωμα», δήλωσε στο Discovery News ο παλαιοντολόγος Φίλιξ Μαρξ από το Πανεπιστήμιο του Όταγκο, στη Νέα Ζηλανδία. «Είναι ο τελευταίος επιζών ενός αρχαίου γενεαλογικού δέντρου, που μέχρι τώρα κανείς δεν πίστευε ότι εξακολουθούσε να υπάρχει».
Το κήτος φθάνει σε μήκος τα 6,5 μέτρα, γεγονός που το καθιστά μικρόσωμο σε σχέση με άλλα είδη φάλαινας και το μικρότερο από τα υπόλοιπα μυστακοκητώδη, όπως είναι η μεγάπτερη φάλαινα. Ζει πολύ μακριά από τις ακτές του νοτίου ημισφαιρίου και έχουν αναφερθεί μόνο μερικές δεκάδες «συναντήσεις» του με ανθρώπους.
Με βάση γενετικές αναλύσεις, επιστήμονες πίστευαν ότι το είδος διαχωρίστηκε από τα άλλα μυστακοκητώδη πριν από 17 εκατομμύρια έως 25 εκατομμύρια χρόνια. Τα νέα στοιχεία ωστόσο, που παρουσιάζονται στην επιθεώρηση Royal Society B: Biological Sciences, το τοποθετούν σε άλλο γενεαλογικό δέντρο.
Οι νεοζηλανδοί ερευνητές κατέληξαν σε αυτό το συμπέρασμα έχοντας εντοπίσει σχεδόν 170 μοναδικά μορφολογικά χαρακτηριστικά, όπως το μακρύ και καμπυλωτό ρύγχος του, που το ξεχωρίζει από κάθε άλλο είδος φάλαινας. Ο Μαρξ και η ομάδα του πιστεύουν ότι οι κητοθήρες, από τους οποίους προήλθε η C. marginata, πρωτοεμφανίστηκαν πριν από 15 εκατομμύρια χρόνια και κάποτε ζούσαν σε όλους τους ωκεανούς.