Οι καρχαρίες δεν είναι ζωντανά απολιθώματα, όπως πίστευαν μέχρι σήμερα οι επιστήμονες, αποκαλύπτουν πραγματικά, σπάνια απολιθώματα ηλικίας 325 εκατομμυρίων ετών, τα οποία βρέθηκαν στο Άρκανσο των Ηνωμένων Πολιτειών.
Η επικρατούσα θεωρία στις τάξεις των παλαιοντολόγων ήταν ότι από πολύ νωρίς οι καρχαρίες απέκτησαν τον ιδανικό συνδυασμό εσωτερικών και εξωτερικών ανατομικών χαρακτηριστικών, με αποτέλεσμα η εξελικτική διαδικασία σχεδόν να παγώσει, αφήνοντάς τους σχεδόν στην ίδια μορφή για εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια.
Τα απολιθώματα, στα οποία περιλαμβάνεται ο χόνδρος που υποστήριζε τα βράγχια και τα σαγόνια, βρέθηκαν σε εξαιρετική κατάσταση, γεγονός που τα καθιστά ακόμη πιο σπάνια. Ανήκαν στο είδος Ozarcus mapesae, το οποίο έζησε κατά τη Λιθανθρακοφόρο περίοδο.
«Αυτά τα πλάσματα υπήρξαν πολύ επιτυχημένα, ήταν μεταξύ των κορυφαίων θηρευτών στους ωκεανούς της Γης, για περισσότερα από 400 εκατομμύρια χρόνια», δήλωσε στο Reuters ο παλαιοντολόγος του Αμερικανικού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Τζον Μείζι, ένας από τους ερευνητές που περιγράφουν τα συναρπαστικά ευρήματα στην επιθεώρηση Nature. «Η καλύτερη σύγκριση που μπορώ να κάνω είναι η εξής: είναι σαν να συγκρίνεις ένα Ford Model T [του 1908] με ένα σύγχρονο αυτοκίνητο. Και τα δύο αναγνωρίζονται ως το ίδιο πράγμα, όμως από κάτω είναι εντελώς διαφορετικά. Εμείς ανακαλύψαμε το Model T των καρχαριών.»
Οι επιστήμονες εξηγούν ότι αυτός ο πρόγονος του σύγχρονου καρχαρία είχε μήκος κάτω από ένα μέτρο και πολύ μικρά, αλλά κοφτερά δόντια, ενώ εξωτερικά έμοιαζε περισσότερο με ένα μεσαίου μεγέθους ψάρι.
Η σημασία της ανακάλυψης έγκειται περισσότερο στο γεγονός ότι ανατρέπει την εικόνα που είχαν στο μυαλό τους για τις αψίδες βραχίων των καρχαριών: ενώ πίστευαν πως το σύστημα αυτό εμφανίστηκε στους καρχαρίες νωρίτερα απ’ ό,τι στα σύγχρονα ψάρια, φαίνεται πως τελικά τα ψάρια προηγήθηκαν και οι καρχαρίες το ανέπτυξαν σταδιακά, πολύ αργότερα.
«Ανακαλύψαμε ότι η δομή των αψίδων δεν μοιάζει με οτιδήποτε θα βλέπαμε σε ένα σύγχρονο καρχαρία ή καρχαριοειδές ψάρι. Αντιθέτως, είναι κατά βάση η ίδια με των άλλων ψαριών», εξήγησε ο βασικός συντάκτης της έκθεσης Δρ. Άλαν Πρέιντελ. «Δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι οι καρχαρίες, οι οποίοι υπάρχουν εδώ και 420 εκατομμύρια χρόνια, παρουσιάζουν τέτοια εξέλιξη σε αυτές τις δομές, όμως η νέα εργασία έχει σημαντικές επιπτώσεις για το μέλλον των εξελικτικών ερευνών αυτής της ομάδας.»
Με άλλα λόγια, οι ερευνητές πιστεύουν ότι η συνέχιση της έρευνας θα μπορούσε να ρίξει φως όχι μόνο στους καρχαρίες, αλλά «στους πρώτους μας προγόνους με σαγόνια», όπως οι ίδιοι επισημαίνουν.
