Για το μέσο άνθρωπο, ο βόμβος της μέλισσας πιθανότατα ακούγεται πάντα ίδιος. Με τη βοήθεια μελισσοκόμων, ερευνητές στη Βρετανία ανακάλυψαν ότι ο ήχος τους ενδέχεται να αποκαλύπτει πολλά και χρήσιμα για την υγεία των εντόμων. Οι ίδιοι σκοπεύουν να τον «αποκρυπτογραφήσουν», με στόχο να βοηθήσουν τους επαγγελματίες να γνωρίζουν την κατάσταση των κυψελών τους και να ειδοποιούνται μέσω γραπτού μηνύματος ή e-mail σε περίπτωση που το σύστημα αντιληφθεί κάποιο πρόβλημα.
Οι ερευνητές από το πανεπιστήμιο του Νότινγκαμ Τρεντ και την Ένωση Μελισσοκόμων της Βρετανίας έλαβαν χρηματοδότηση ύψους 1,4 εκ. ευρώ για τη μελέτη τους. Ήδη ανέπτυξαν μια νέα μέθοδο χρήσης επιταχυνσιόμετρων, τα οποία καταγράφουν ακόμη και πολύ μικρές δονήσεις, προκειμένου να εντοπίσουν και να ερμηνεύσουν τους βόμβους των μελισσών κατά την επικοινωνία τους.
Οι μελέτες βρίσκονται τώρα στο στάδιο της διερεύνησης των διαφόρων επαναλαμβανόμενων μοτίβων και των αλλαγών στις δονήσεις που περνούν μέσα από την κυψέλη και οι οποίες ενδέχεται να καταδεικνύουν την παρουσία ασθενειών ή τη γενικότερη υποβάθμιση της αποικίας.
Από τα τέλη της δεκαετίας του 1980, όλο και περισσότερες ασθένειες, ανάμεσά τους το θανατηφόρο παράσιτο βαρρόα έχουν αποδεκατίσει το μισό πληθυσμό των μελισσών στη Βρετανία, ενώ σε άλλες χώρες η κατάσταση είναι ακόμη χειρότερη.
«Το εν τρίτο της τροφής που καταναλώνουν οι άνθρωποι προέρχεται άμεσα από την επικονίαση των μελισσών, συνεπώς είναι σημαντικό να διατηρείται η υγεία των μελισσών, οι οποίες όμως τα τελευταία χρόνια υποφέρουν από όλο και μεγαλύτερες πιέσεις σε σχέση με πριν και αυτό τις καθιστά ευάλωτες σε ασθένειες», επισημαίνει ο Δρ. Μάρτιν Μπένκσικ από το βρετανικό πανεπιστήμιο, ο οποίος αναπτύσσει το σύστημα προειδοποίησης.
«Οι μέλισσες δεν έχουν αυτιά, όμως είναι υπερβολικά ευαίσθητες σε δονήσεις που λαμβάνουν μέσω των ποδιών τους. Εμείς καταγράφουμε τις δονήσεις στην κυψέλη και χρησιμοποιούμε λογισμικό για να ερμηνεύσουμε αυτά τα μοτίβα», συνεχίζει ο Μπένκσικ. «Αν και οι ίδιοι οι άνθρωποι θα μπορούσαν να ακούν τις κυψέλες, χρησιμοποιούμε ένα υπολογιστικό σύστημα για αυτόματη διάγνωση.»
Η συσκευή του Μπένκσικ και της ομάδας του θα παρακολουθεί διαρκώς τις δονήσεις που παράγουν οι μέλισσες για ενδείξεις άρρωστων εντόμων. Όποτε αντιλαμβάνεται ότι κάτι δεν πάει καλά, θα εκπέμπει ασύρματα «σήμα κινδύνου» στους μελισσοκόμους, για τους οποίους μία από τις πρώτες ενδείξεις προβλήματος σήμερα είναι ο θάνατος μεγάλου αριθμού μελισσών.
