Είναι το φυσικό αέριο και η πυρηνική ενέργεια «πράσινα»; Αυτό είναι το ερώτημα που πρέπει να απαντήσει η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν καθώς η ΕΕ προετοιμάζεται να αποφασίσει ποιες πηγές ενέργειας θα πρέπει να ταξινομηθούν ως περιβαλλοντικά βιώσιμες για επενδυτικούς σκοπούς.
Όλα τα σημάδια δείχνουν ότι η απάντηση είναι «Ναι».
Η απόφαση για το τι θεωρείται πράσινο είναι ένα από τα μεγαλύτερα ζητήματα που αντιμετωπίζουν όσοι λαμβάνουν τις αποφάσεις της ΕΕ αυτό το φθινόπωρο, επειδή θα κατευθύνει τις δημόσιες αλλά και τις ιδιωτικές επενδύσεις. Ένας μεγάλος αριθμός χωρών της ΕΕ πιέζουν να συμπεριλάβουν την πυρηνική ενέργεια, καθώς και το φυσικό αέριο, σε αυτό που οι τεχνοκράτες της ΕΕ αποκαλούν «ταξινόμηση» – ουσιαστικά τον ορισμό της ΕΕ για το τι χαρακτηρίζεται ως περιβαλλοντικά βιώσιμο.
Οι ηγέτες του κλάδου και οι κυβερνήσεις, τόσο στην Ευρώπη όσο και σε όλο τον κόσμο, παρακολουθούν στενά τη συζήτηση. Τελικά, η ιδέα είναι ότι η ταξινόμηση γίνεται κατευθυντήρια αρχή όχι μόνο για την ΕΕ και τις εθνικές κυβερνήσεις όταν αποφασίζουν ποιες βιομηχανίες θα επιδοτήσουν, αλλά και για τις χρηματοπιστωτικές αγορές όταν αποφασίζουν πού να επενδύσουν.
Ο ρόλος της Γαλλίας
Οι ηγέτες της ΕΕ έδωσαν τον τόνο την περασμένη εβδομάδα στη σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες: η Γερμανίδα Άνγκελα Μέρκελ, ο Ιταλός Μάριο Ντράγκι, ο Γάλλος Εμανουέλ Μακρόν και ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν μεταξύ εκείνων που κάλεσαν την Επιτροπή να παρουσιάσει γρήγορα ένα σχέδιο κατ’ εξουσιοδότηση πράξης. Δύο αξιωματούχοι είπαν στο Politico ότι η απόφαση αναμένεται τον Νοέμβριο. Ο κ. Μακρόν, υποστηριζόμενος από αρκετούς ηγέτες των ανατολικών χωρών αλλά και ορισμένες χώρες του νότου, όπως η Ελλάδα και η Ιταλία, έχει υποστηρίξει ότι η πυρηνική ενέργεια είναι απαραίτητη για τη μείωση των εκπομπών και την τόνωση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.
Η Γαλλία παράγει περίπου τα τρία τέταρτα της ηλεκτρικής της ενέργειας από πυρηνική ενέργεια και διαθέτει ισχυρή πυρηνική βιομηχανία. Πρωτοστατεί στην ώθηση του λόμπι για να καταστεί ξανά σπουδαία η πυρηνική ενέργεια εδώ και μήνες και εξασφάλισε την υποστήριξη μιας ομάδας κυρίως χωρών του ανατολικού μπλοκ, όπως αναφέρεται σε αυτή την πρόσφατη δήλωση.
Εκκωφαντική σιωπή από το Βερολίνο
Η Γερμανία καταργεί σταδιακά την πυρηνική ενέργεια, αλλά και τον άνθρακα – και επομένως εξαρτάται όλο και περισσότερο από το φυσικό αέριο για να συμπληρώσει τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Η γερμανική βιομηχανία πίεσε να συμπεριληφθεί το φυσικό αέριο στην ταξινόμηση ως «μεταβατική» λύση, επειδή είναι λιγότερο βρώμικο από τον άνθρακα. Όμως δημόσια, η κυβέρνηση απέφυγε να μιλήσει υπέρ του φυσικού αερίου.
Δύο αξιωματούχοι είπαν στο Politico ότι μια απόφαση της ΕΕ για την ταξινόμηση θα μπορούσε να ληφθεί τον Νοέμβριο, στο τέλος της θητείας της Άνγκελα Μέρκελ και επομένως αποφεύγοντας μια μεγάλη σύγκρουση με τους Πράσινους, μεταξύ των ισχυρότερων αντιπυρηνικών δυνάμεων της Ηπείρου, που ετοιμάζονται να εισέλθουν η γερμανική κυβέρνηση.
Υπάρχουν αυξανόμενες ενδείξεις ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι έτοιμη να ταξινομήσει τόσο τα πυρηνικά όσο και το φυσικό αέριο ως «περιβαλλοντικά βιώσιμα». Τέσσερις αξιωματούχοι που γνωρίζουν τις συζητήσεις είπαν ότι θα παρουσιάσει και τα δύο ως πακέτο για να ικανοποιήσει τόσο τα στρατόπεδα υπέρ των πυρηνικών όσο και υπέρ του φυσικού αερίου και να αποφευχθεί η δημιουργία ανασταλτικών πλειοψηφιών από χώρες.
Η κ. Φον ντερ Λάιεν άφησε να εννοηθεί έντονα στη συνέντευξη Τύπου μετά τη σύνοδο κορυφής την περασμένη εβδομάδα ότι η Επιτροπή συσπειρώνεται γύρω από αυτή τη θέση. «Χρειαζόμαστε μια σταθερή πηγή, πυρηνική και κατά τη μετάβαση φυσικά το φυσικό αέριο. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο — όπως έχουμε ήδη δηλώσει ως Επιτροπή τον Απρίλιο — θα υποβάλουμε την πρότασή μας για την ταξινόμηση».
Υπήρξε αντίσταση από χώρες όπως το Λουξεμβούργο και η Αυστρία, αλλά τέσσερις αξιωματούχοι και διπλωμάτες είπαν ότι δεν έχουν τη δύναμη για να εμποδίσουν τη συμπερίληψη του φυσικού αερίου και της πυρηνικής ενέργειας στο κείμενο. Πράγματι, η ενημέρωση ταξινόμησης θα είναι μια κατ’ εξουσιοδότηση πράξη, πράγμα που σημαίνει ότι η Επιτροπή πρωτοστατεί και οι χώρες θα χρειαστούν ειδική πλειοψηφία για να την εμποδίσουν, δήλωσαν αξιωματούχοι.
Εν τω μεταξύ, το υπουργείο Ενέργειας της Γερμανίας υπέβαλε δεσμευτική γνώμη στις ρυθμιστικές αρχές την Τρίτη δηλώνοντας ότι η πιστοποίηση του αγωγού Nord Stream 2 που ανήκει στην Gazprom δεν αποτελεί απειλή για την ασφάλεια του εφοδιασμού. Αυτό βέβαια έρχεται λίγο αφότου οι ΗΠΑ προειδοποίησαν το Βερολίνο να μην προχωρήσει γρηγορότερα από όσο χρειάζεται στη διαδικασία. Αυτή η βιαστική δουλειά είναι πιθανό να προκύψει στη συνάντηση του Γερμανού υπουργού Ενέργειας και Οικονομίας Πέτερ Αλτμάιερ με την Επίτροπο Ανταγωνισμού Mαργκέτε Βεστάγκερ.
naftemporiki.gr με πληροφορίες από το Politico
