Skip to main content

COP26: Τι «σαμποτάρει» τη σημαντικότερη διάσκεψη των τελευταίων ετών για το κλίμα

Της Μαρίας Βε

Την ώρα που η κλιματική αλλαγή απειλεί επικίνδυνα τον πλανήτη, οι ελπίδες εναποθέτονται στην διάσκεψη του ΟΗΕ για το κλίμα (COP26), που ξεκινά την 1η Νοεμβρίου στη Γλασκώβη της Σκωτίας. Χαρακτηρίζεται δε, ως η «τελευταία ελπίδα» για να αποφευχθούν τα χειρότερα.  

Μέσα σε ένα διάστημα δύο εβδομάδων, περίπου 20.000 εκπρόσωποι 195 χωρών, θα προσπαθήσουν να επιλύσουν σημαντικές διαφορές σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο ο πλανήτης θα μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, δηλαδή να επιτευχθεί ο στόχος της Συμφωνίας του Παρισιού (COP21) του 2015, για περιορισμό της παγκόσμιας μέσης αύξησης της θερμοκρασίας στους 1,5°C έως το 2050.

Σημειώνεται ότι κατά τη Συμφωνία του Παρισιού, οι χώρες δεσμεύτηκαν να υποβάλουν εθνικά σχέδια για το πόσο θα μείωναν τις εκπομπές τους, γνωστές ως Εθνικά Καθορισμένες Συνεισφορές ή «NDCs», ενώ συμφώνησαν ότι κάθε πέντε χρόνια θα επέστρεφαν με ένα ενημερωμένο σχέδιο που θα αντικατόπτριζε την υψηλότερη δυνατή φιλοδοξία τους εκείνη την εποχή. 

Ωστόσο, η επιτυχία της διάσκεψης απειλείται, καθώς πολλοί παγκόσμιοι ηγέτες χωρών με αυξημένες εκπομπές αερίων, αρνούνται να παρευρεθούν, επικαλούμενοι σημαντικό κόστος και άλλα εμπόδια  στη συμμετοχή τους, λόγω περιορισμών για τον covid-19. 

Την ίδια στιγμή, τα ποσοστά μετάδοσης του covid-19 στο Ηνωμένο Βασίλειο έχουν φτάσει σχεδόν στο υψηλότερο επίπεδο όλων των εποχών, εντείνοντας τις αμφιβολίες σχετικά με την προετοιμασία της διάσκεψης, ενώ μια ομάδα μεγάλων χορηγών της COP26 έγραψαν πρόσφατα στους διοργανωτές, κατηγορώντας τους για «κακή διαχείριση».

Ως εκ τούτου, οι αξιωματούχοι κρατούν «μικρό καλάθι» για το αποτέλεσμα της COP26. Ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον, ένας ενθουσιώδης υποστηρικτής και οικοδεσπότης της διάσκεψης, παραδέχθηκε αυτή την εβδομάδα ότι οι διαπραγματεύσεις θα είναι «εξαιρετικά σκληρές», ενώ τον περασμένο μήνα είχε δηλώσει ότι υπάρχουν μόνο «έξι στις 10 πιθανότητες» οι πλούσιες χώρες να εκπληρώσουν τις υποσχέσεις τους για το κλίμα. 

Επίσης, ο πρόεδρος της COP26, ο Βρετανός Αλόκ Σάρμα, εκτίμησε το Σάββατο ότι θα είναι «πιο δύσκολο» να επιτευχθεί μια συμφωνία στη Γλασκώβη συγκριτικά με το Παρίσι.

Αξίζει να σημειωθεί ότι, προβλέποντας το μη αναμενόμενο αποτέλεσμα της διάσκεψης, το Climate Action Network (CAN), το οποίο εκπροσωπεί περίπου 1.500 οργανώσεις πολιτών για το κλίμα παγκοσμίως, είχε ζητήσει την αναβολή του COP26 τον περασμένο μήνα.

Πρωτοφανές το κόστος συμμετοχής 

Επικριτές σημειώνουν ότι το Ηνωμένο Βασίλειο απέτυχε να ελέγξει το αυξανόμενο κόστος συμμετοχής στην COP26, το οποίο ανάγκασε μικρότερες χώρες αλλά και ΜΚΟ, να περιορίσουν το μέγεθος της παρουσίας τους στη διάσκεψη, καθιστώντας πιο δύσκολο για αυτούς να εκπροσωπήσουν τα συμφέροντά τους.

Ήδη από τον Ιανουάριο, τα τοπικά μέσα ενημέρωσης παρατηρούσαν ότι ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια είχαν αρχίσει να αυξάνουν τις τιμές τους για τις κρατήσεις Νοεμβρίου σχεδόν στο 500%. 

Ακόμη, από τις 22 Οκτωβρίου, το κόστος ενοικίασης ενός δωματίου στη Γλασκώβη για τη διάρκεια του συνεδρίου ήταν περίπου 6.000 λίρες (7.120 ευρώ), σύμφωνα με διαφημίσεις στο booking.com.

Προβλήματα αφανίζονται και στη διαθεσιμότητα των χώρων διαμονής, με πολλούς να επισημαίνουν ότι το κόστος ανεβαίνει καθώς η Γλασκώβη διαθέτει μόνο περίπου 11.000 κλίνες ξενοδοχείων, σε σχέση με τις περίπου 156.000 του Παρισίου. 

Ταυτόχρονα, η τιμή της φιλοξενίας εκδηλώσεων εντός του χώρου της COP26, είναι υψηλότερη σε σχέση με προηγούμενες διασκέψεις, εν μέρει λόγω των ελλείψεων εργατικού δυναμικού που σχετίζεται με το Brexit και την πανδημία με τα αλλεπάλληλα lockdowns. 

Σύμφωνα με τους Financial Times, ένας επιστημονικός Οργανισμός αναφέρθηκε σχεδόν σε 500.000 λίρες (693.423 ευρώ), για το κόστος κατασκευής και λειτουργίας ενός περιπτέρου.Συνεπώς, επικρατεί η άποψη ότι τα πλούσια έθνη βρίσκονται σε πολύ πιο πλεονεκτική θέση σε σχέση με τις ευάλωτες χώρες. 

Παρόλα αυτά, η Βρετανία διατείνεται ότι έχει λάβει μέτρα για να διευκολύνει τις αναπτυσσόμενες χώρες να στείλουν αντιπροσώπους, συμπεριλαμβανομένης της προσφοράς δωρεάν εμβολιασμού αυτών. 

Ωστόσο, η εκτελεστική διευθύντρια του CAN, δηλώνει ότι μόνο ένα από τα 11 άτομα που υπέβαλαν αίτηση στο πρόγραμμα εμβολιασμού του Ηνωμένου Βασιλείου μέσω του Οργανισμού της, έλαβε εμβόλιο μέσω του προγράμματος.

Παράλληλα, έπειτα από πιέσεις που δέχτηκε τον περασμένο μήνα, η κυβέρνηση μείωσε δραστικά την ταξιδιωτική της «κόκκινη λίστα», η οποία σε ορισμένες περιπτώσεις απαιτεί καραντίνα για 10 ημέρες σε ξενοδοχεία, ενώ συμφώνησε να πληρώσει για τις καραντίνες των συμμετεχόντων. 

Δύσκολες συνθήκες και κατά την άφιξη 

Και σαν να μη έφταναν όλα αυτά, για τους αντιπροσώπους που θα καταφέρουν τελικά να φτάσουν στη Γλασκώβη, οι συνθήκες θα είναι ασυνήθιστα δύσκολες. Τεχνικά θέματα και αντικειμενικά προβλήματα, εγείρουν ερωτηματικά για το εάν θα μπορούσε να διεξαχθεί μια επιτυχής διάσκεψη ή όχι. 

Οι σιδηροδρομικοί εργάτες και οι συλλέκτες σκουπιδιών, ανακοίνωσαν ότι θα απεργήσουν κατά τη διάρκεια της διάσκεψης εν μέσω διαφωνιών για τους μισθούς τους, ενώ στο ίδιο μήκος κύματος βρίσκονται και οι οδηγοί λεωφορείων.

Σοβαρό πρόβλημα αποτελεί και το ποσοστό μετάδοσης του covid-19 στο Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο έχει αυξηθεί τις τελευταίες εβδομάδες σε ένα από τα υψηλότερα στον κόσμο, θέτοντας σε κίνδυνο τους ανεμβολίαστους εκπροσώπους και αυξάνοντας το ρίσκο αποτυχίας της διάσκεψης. 

«Αλαλούμ» και στο πολιτικό σκηνικό

Ακόμη όμως και εάν επιλυθούν όλα τα τεχνικά θέματα, οι διαπραγματευτές θα πρέπει να αντιμετωπίσουν ένα από τα πιο δύσκολα πολιτικά σκηνικά, με τις γεωπολιτικές εντάσεις να παραμένουν στο επίκεντρο μεταξύ δυτικών ηγετών και σημαντικών χωρών- εκπομπών αερίων όπως η Ρωσία και η Κίνα. 

Η παγκόσμια ενεργειακή κρίση έχει προσφέρει στους υποστηρικτές των ορυκτών καυσίμων μια νέα ευκαιρία να σπείρουν αμφιβολίες σχετικά με την ταχύτητα της ενεργειακής μετάβασης.

Επίσης, η εμπιστοσύνη έχει κλονιστεί μεταξύ Βορρά και Νότου, καθώς οι πλούσιες χώρες απέτυχαν να εκπληρώσουν τη δέσμευση μίας δεκαετίας και να βοηθήσουν τις φτωχές με τη συγκέντρωση 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων για το κλίμα κάθε χρόνο έως το 2020, ενώ συσσώρευσαν προμήθειες εμβολίων για τον covid-19 το 2021.  

Επίσης, οι προσδοκίες για τη διάσκεψη επισκιάζονται από την είδηση ότι οι ηγέτες πολλών χωρών με υψηλές εκπομπές ρύπων, συμπεριλαμβανομένων της Βραζιλίας, του Μεξικού, της Ρωσίας και της Ιαπωνίας, διστάζουν να δράσουν για το κλίμα και είναι πιθανό να παρακάμψουν την COP26. 

Ο πρόεδρος της Κίνας Σι Τζινπίνγκ, ο οποίος έχει εντείνει τις προσπάθειες της χώρας του για το κλίμα τα τελευταία χρόνια, θέτοντας έναν καθαρό μηδενικό στόχο για το 2060, επιβεβαίωσε ότι δεν θα παρευρεθεί και ενδεχομένως να περιορίσει τις όποιες ανακοινώσεις του σε κινεζικά συνέδρια, ενώ και η απουσία του Βλαντιμίρ Πούτιν δεν προκαλεί ιδιαίτερη έκπληξη. 

Σε κάθε περίπτωση, η φετινή COP 26, αποτελεί κομβική στιγμή για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Για περίπου τρεις δεκαετίες, τα Ηνωμένα Έθνη συγκεντρώνουν σχεδόν όλες τις χώρες στη γη σε συζητήσεις για το κλίμα. 

Τι έχει αλλάξει από τότε έως σήμερα; 

H κλιματική αλλαγή «καλπάζει» προς το χειρότερο, ενώ έχει μετατραπεί από περιθωριακό ζήτημα, σε παγκόσμια προτεραιότητα..

με πληροφορίες από Time