Μία ανίατη νόσος μυκήτων που μαστίζει τις καλλιέργειες μπανάνας στην Ασία εξαπλώνεται τώρα και σε άλλα μέρη του κόσμου, απειλώντας το δημοφιλές φρούτο με εξαφάνιση, σύμφωνα με έρευνα Ολλανδών επιστημόνων.
Η νόσος του Παναμά, που προκαλείται από τον μύκητα Fusarium, έναν μύκητα που μεταδίδεται μέσω του εδάφους, απειλεί τις καλλιέργειες μπανάνας σε παγκόσμιο επίπεδο και μπορεί να οδηγήσει στην εκ νέου εξαφάνιση του φρούτου. Εξάλλου, δεν είναι η πρώτη φορά που ο θανατηφόρος αυτός μύκητας εξαφανίζει από τον πλανήτη μια ποικιλία μπανάνας.
Πριν από πενήντα χρόνια, οι μπανάνες που κυκλοφορούσαν στο εμπόριο είχαν πλουσιότερη γεύση, διαρκούσαν περισσότερο και δεν απαιτούσαν τεχνητή ωρίμανση. Η ποικιλία μπανάνας Gros Michel ήταν ευρέως δημοφιλής σε όλο τον κόσμο μέχρι που οι μύκητες την εξαφάνισαν εμπορικά. Το 1965, η νόσος του Παναμά έπληξε τις περισσότερες καλλιέργειες μπανάνας στην Κεντρική Αμερική και εξαπλώθηκε σε ολόκληρο τον κόσμο. Οι αγρότες δεν είχαν άλλη επιλογή από το να καταστρέψουν όλες τις μπανάνες.
Τις επόμενες πέντε δεκαετίες ένα κατώτερο είδος μπανάνας, η ποικιλία Cavendish, έγινε η επιλογή των φυτειών και μονοπώλησε το εμπόριο. Ωστόσο, μια ομάδα ερευνητών από το Πανεπιστήμιο του Βαγκενίγκεν διαπίστωσε ότι ένας κλώνος του μύκητα Fusarium, με ονομασία TR4, έχει μολύνει μπανάνες της νέας ποικιλίας σε πολλές χώρες σε όλο τον κόσμο.
Η ποικιλία Cavendish είναι μονοκαλλιέργεια, γεγονός που σημαίνει ότι δεν έχει γενετική ποικιλότητα και είναι ιδιαίτερα ευάλωτη στον TR4. Ο μύκητας εισέρχεται στα φυτά μέσω των ριζών τους, τα σκοτώνει, και στη συνέχεια το έδαφος παραμένει μολυσμένο για χρόνια. Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχει κανένας τρόπος για την καταπολέμηση της νόσου. Ο μόνος τρόπος περιορισμού είναι η καραντίνα, αλλά οι προσπάθειες μέχρι στιγμής είναι ανεπιτυχείς.
Οι μπανάνες είναι μεταξύ των δέκα κορυφαίων προϊόντων τροφίμων στη Νοτιοανατολική Ασία, την Αφρική και τη Λατινική Αμερική, σύμφωνα με τους ερευνητές. Το στέλεχος του μύκητα έχει εντοπιστεί στην Ταϊβάν, τη Μαλαισία, την Ινδονησία, την Αυστραλία, τις Φιλιππίνες, καθώς και στο Λίβανο, την Ιορδανία, το Πακιστάν, τη Μοζαμβίκη και το Ομάν.
«Πρέπει να βρούμε μακροπρόθεσμες λύσεις, κυρίως ένα τρόπο αντίστασης του ξενιστή, κάτι που μπορεί να αναπτυχθεί μόνο μέσω ισχυρής, διεπιστημονικής συμμαχίας των διαφόρων εταίρων και της βιομηχανίας», καταλήγει η έρευνα.
