Ομάδα επιστημόνων από τη Βρετανική Ερευνητική Ομάδα της Ανταρκτικής (BAS) περιγράφει σε έκθεσή της μία νέα, αποτελεσματικότερη όπως υποστηρίζει, μέθοδο απογραφής των φαλαινών από μακριά, πολύ μακριά – από το Διάστημα.
Δεδομένα γύρω από το μέγεθος ενός πληθυσμού αποτελούν τη βάση μιας οικολογικής μελέτης, καθώς οι επιστήμονες πρέπει σε πρώτη φάση να γνωρίζουν πόσα και ποια είδη ζουν σε ένα βιότοπο. Με τον τρόπο αυτό μπορούν να παρακολουθούν και τις ποσοτικές μεταβολές των πληθυσμών σε ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, προκειμένου για παράδειγμα να διαπιστώσουν πόσο αποδοτικό είναι ένα μέτρο προστασίας.
Σε τεράστια θηλαστικά, όπως είναι οι φάλαινες, η καταμέτρηση γίνεται με πολύ παραδοσιακό τρόπο και το αποτέλεσμα δεν είναι βέβαιο ότι ανταποκρίνεται πάντα στην πραγματικότητα. Συχνά το δύσκολο έργο αναλαμβάνει ένας επιστήμονας που, «οπλισμένος» με ένα ζευγάρι κυάλια, προσπαθεί να εντοπίσει φάλαινες από ελικόπτερο ή από το κατάστρωμα ενός πλοίου.
Η νέα μέθοδος που προτείνουν οι ερευνητές της BAS βασίζεται στη χρήση δορυφορικών εικόνων υψηλής ανάλυσης σε συνδυασμό με λογισμικό επεξεργασίας εικόνων, το οποίο εντοπίζει αυτόματα τις φάλαινες που βρίσκονται στην επιφάνεια της θάλασσας ή σε μικρό βάθος.
Σε δοκιμαστική απογραφή φαλαινών του είδους Eubalaena australis, ανοιχτά των ακτών της Αργεντινής, το σύστημα εντόπισε το 90% των θηλαστικών που είχαν εντοπίσει οι επιστήμονες με το μάτι κοιτάζοντας τις φωτογραφίες.
«Καθώς η ανάλυση των δορυφόρων αυξάνεται και η ανάλυση εικόνων βελτιώνεται, θα μπορέσουμε να παρακολουθήσουμε πολλά περισσότερα είδη και σε άλλες τοποθεσίες», δήλωσε στο ραδιόφωνο του BBC ο Πίτερ Φρέτουελ, ένας εκ των ερευνητών που συμμετείχαν στο πιλοτικό πρόγραμμα. «Θα μπορούμε να πραγματοποιούμε πλήρεις απογραφές πληθυσμών και μελλοντικά να παρακολουθούμε την πορεία τους.»
Ο ίδιος προειδοποίησε ότι, προς το παρόν τουλάχιστον, οι δυνατότητες του συστήματος είναι περιορισμένες, καθώς η συγκεκριμένη δοκιμαστική καταγραφή έγινε σε ιδανικές συνθήκες.
Η BAS πάντως εκτιμά ότι ήδη έχει στα χέρια της κάτι που μπορεί να εξελιχθεί σε πολύτιμο εργαλείο στη μάχη για την προστασία απειλούμενων ειδών.