Τέλος σε πλαστικές σακούλες, πλαστικά πιάτα και καλαμάκια; Η ΕΕ εντείνει πλέον τον αγώνα κατά του πλαστικού και προτίθεται να σταματήσει τη χρήση πλαστικών συσκευασιών και πλαστικών μιας χρήσης.
Οι εικόνες είναι συγκλονιστικές. Θαλάσσιες χελώνες που πνίγονται από καλαμάκια, δελφίνια που πεθαίνουν στα πλαστικά δίχτυα αλιείας, δημοσιεύματα και εκθέσεις για τα πλατικά στις θάλασσες σε όλο τον κόσμο οδήγησαν πολίτες και πολιτικούς στο να καταλάβουν ότι είναι καιρός για άμεση δράση. Την Τρίτη τα πορίσματα αυστριακών ερευνητών σύμφωνα με σωματίδια που μπορούν πλέον να ανιχνευθούν στο ανθρώπινο έντερο προκάλεσαν σοκ. Έτσι οι ευρωβουλευτές υπερψήφισαν με πλειοψηφία στο Στρασβούργο πρόταση οδηγίας για την απαγόρευση πλαστικών μιας χρήσης στην ΕΕ.
Αγώνας κατά των πλαστικών μιας χρήσης
Η ΕΕ παράγει κάθε χρόνο 26 εκατομ. τόνους πλαστικών σκουπιδιών, αριθμός που αντιστοιχεί στο ένα τέταρτο της παγκόσμιας παραγωγής. Μόνο το 30% αυτών είναι κατάλληλο για επαναχρησιμοποίηση. Εν τω μεταξύ η Κίνα έχει σταματήσει την εισαγωγή πλαστικών απορριμμάτων από την Ευρώπη, ενώ και η Ταϋλάνδη προτίθεται να ακολουθήσει το ίδιο παράδειγμα σε δύο χρόνια. Έτσι η ΕΕ πρέπει να αναπτύξει άμεσα νέες στρατηγικές για την αντιμετώπιση του προβλήματος στη ρίζα του. Μέσα στην επόμενη διετία λοιπόν η Κομισιόν σκοπεύει, βάσει του σχεδίου της, να απαγορεύσει τα πλαστικά μαχαιροπίρουνα, πιάτα, καλαμάκια και άλλα ανίστοιχα μη επαναχρησιμοποιούμενα πλαστικά είδη. Τα περισσοτερα πλαστικά απόβλητα στην ΕΕ προέρχονται άλλωστε σύμφωνα με έρευνες από πλαστικά μιας χρήσης.
Επιπλέον σύμφωνα με την πρόταση της Κομισιόν μέχρι το 2030 θα πρέπει όλες οι πλαστικές συσκευασίες που κυκλοφορούν στην ευρωπαϊκή αγορά να επαναχρησιμοποιούνται ή να ανακυκλώνονται με οικονομικό τρόπο. Οι Πράσινοι ωστόσο ζητούν η περίοδος αυτή να γίνει πιο σύντομη -μέχρι το 2025. Επίσης σύμφωνα με την πρόταση η επαναχρησιμοποίηση θα πρέπει να έχει προβάδισμα έναντι της ανακύκλωσης πλαστικών, ενώ και τα μικροσωματίδια πλαστικών που ανιχνεύονται σε καλλυντικές ουσίες θα πρέπει να περιοριστούν περαιτέρω. Αυτό ισχύει και για τα λεγόμενα «λειτουργικά υφάσματα και ρούχα» ειδικών χρήσεων, τα οποία συχνά περιέχουν μικροπλαστικά, τα οποία είναι επικίνδυνα γιατί εισέρχονται στην τροφική αλυσίδα των ζώων αλλά και του ανθρώπου.
Επιστρέψτε τα πλαστικά μπουκάλια!
Μέσα στα επόμενα χρόνια θα πρέπει ακόμη όλα τα πλαστικά μπουκάλια εντός της ΕΕ να καταστούν επαναχρησιμοποιούμενα μέσα από την εισαγωγή συστημάτων συλλογής, διαλογής και επαναχρησιμοποίησής τους, όπως συμβαίνει για παράδειγμα εδώ και πολλά χρόνια στη Γερμανία. Παράλληλα όλα τα καλλυντικά προϊόντα αλλά και τα προϊόντα προσωπικής υγιεινής θα πρέπει να περιλαμβάνουν στις ετικέτες τους ειδική σήμανση αναφορικά με τις ποσότητες μικροπλαστικών που περιέχουν. Από τη συζήτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν έλειψαν και τα περίεργα, όπως η περίπτωση των… πλαστικών μπαλονιών, τα οποία μάλιστα ο ευρωβουλευτής Πέτερ Λίζε από το ΕΛΚ ζήτησε να εξαιρεθούν από την απαγόρευση επειδή προσφέρουν μεγάλη χαρά στα παιδιά!
Το ίδιο σχέδιο της Κομισιόν προβλέπει επίσης την ενημέρωση ειδικών κατηγοριών επαγγελματιών, όπως οι εργαζόμενοι στον αλιευτικό κλάδο, για τις αρνητικές επιπτώσεις των πλαστικών που καταλήγουν στις θάλασσες και τους ωκεανούς.
Τέλος τα επόμενα βήματα διαγράφονται ως εξής. Η ευρωπαϊκή νομοθετική πρόταση θα διαβιβαστεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στα κράτη μέλη και στο Συμβούλιο των υπουργών της ΕΕ. Εκεί υπάρχει πάντα ο κίνδυνος εθνικά συμφέροντα να παρεισφρήσουν στην ευρωπαϊκή νομοθεσία κι έτσι αυτή να αποδυναμωθεί. Πάντως τόσο η Κομισιόν όσο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πιέζουν τουλάχιστον για μια γρήγορη αντιμετώπιση του θέματος κατά τη διάρκεια αυτής της νομοθετικής περιόδου, δηλαδή πριν από τις ευρωπαϊκές εκλογές του 2019.
