Η πολιτική Τραμπ για τους δασμούς απειλεί με ιστορικές αναταράξεις τη διεθνή αυτοκινητοβιομηχανία. Παρά την πρόσφατη υπαναχώρηση της Ουάσινγκτον στους λεγόμενους ανταποδοτικούς δασμούς, το χαρτί του Ντόναλντ Τραμπ παραμένει στο τραπέζι: οι δασμοί 25% στα εισαγόμενα αυτοκίνητα και ανταλλακτικά εξακολουθούν να ισχύουν.
Και σύμφωνα με αναλυτές της Wall Street και ειδικούς του κλάδου, οι επιπτώσεις αναμένεται να είναι τεράστιες, με απώλειες πωλήσεων εκατομμυρίων οχημάτων, αυξήσεις τιμών σε καινούρια και μεταχειρισμένα αυτοκίνητα και κόστος άνω των 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων για τη βιομηχανία.
«Αυτό που παρατηρούμε είναι μια δομική αλλαγή, καθοδηγούμενη από την πολιτική, η οποία πιθανότατα θα έχει μακροχρόνιο χαρακτήρα», δήλωσε στο CNBC ο Φέλιξ Στέλμασεκ, επικεφαλής του τομέα αυτοκινητοβιομηχανίας και μεταφορών της Boston Consulting Group. «Ίσως το 2025 αποδειχθεί η πλέον καθοριστική χρονιά στην ιστορία της αυτοκινητοβιομηχανίας – όχι μόνο λόγω του άμεσου κόστους, αλλά επειδή αναγκάζει τον κλάδο να επαναπροσδιορίσει πού και πώς παράγει».
Η BCG εκτιμά ότι οι δασμοί θα προσθέσουν από 110 έως 160 δισ. δολάρια σε ετήσιο ρυθμό κόστους στον κλάδο, επηρεάζοντας έως και το 20% των εσόδων της αγοράς καινούριων οχημάτων στις ΗΠΑ. Οι αυξημένες δαπάνες πλήττουν εξίσου τις αμερικανικές και ξένες εταιρείες.
Οι 3 του Ντιτρόιτ
Εξίσου ανησυχητικά είναι τα ευρήματα του Center for Automotive Research, ανεξάρτητου think tank στο Μίσιγκαν, που υπολογίζει ότι οι επιπλέον επιβαρύνσεις για τους κατασκευαστές στις ΗΠΑ θα ξεπεράσουν τα 107,7 δισ. δολάρια. Από αυτά, περίπου 42 δισ. αφορούν τους τρεις μεγάλους του Ντιτρόιτ: General Motors, Ford και Stellantis.
Σύμφωνα με το CNBC oι υπολογισμοί αυτοί ενσωματώνουν τόσο τους υφιστάμενους δασμούς 25% στα εισαγόμενα αυτοκίνητα – που τέθηκαν σε ισχύ στις 3 Απριλίου – όσο και τους επικείμενους αντίστοιχους δασμούς στα ανταλλακτικά, οι οποίοι αναμένεται να τεθούν σε ισχύ στις 3 Μαΐου.
Παρότι αρκετές εταιρείες – ιδίως οι Αμερικανικές – επιχειρούν να απορροφήσουν μέρος των αυξήσεων, οι περισσότεροι αναλυτές συμφωνούν πως το βάρος θα μετακυλιστεί τελικά στους καταναλωτές, επιδεινώνοντας την ήδη εύθραυστη ζήτηση.
«Οι δασμοί θα αυξήσουν το κόστος εισαγωγής και παραγωγής κατά τουλάχιστον 2.000 έως 4.000 δολάρια ανά όχημα», αναφέρει ο αναλυτής της Goldman Sachs, Μαρκ Ντελέινι. «Θα είναι δύσκολο για τη βιομηχανία να μετακυλίσει πλήρως αυτό το κόστος, ειδικά με τη ζήτηση να έχει ήδη αρχίσει να υποχωρεί».
Διαφορετικοί δρόμοι
Οι πρώτες αντιδράσεις των κατασκευαστών δείχνουν ποικιλία στρατηγικών: η Ford και η Stellantis ανακοίνωσαν εκπτώσεις αντίστοιχες με τις τιμές προσωπικού, ενώ η Jaguar Land Rover διέκοψε τις αποστολές προς ΗΠΑ. Η Hyundai από την πλευρά της δεσμεύτηκε να μην αυξήσει τιμές για τουλάχιστον δύο μήνες.
Η ψυχολογία των καταναλωτών επιδεινώνεται ραγδαία: σύμφωνα με την έρευνα του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό εκτινάχθηκαν τον Απρίλιο στα υψηλότερα επίπεδα από το 1981.
Ο Σαμ Αμπουελσαμίντ, αναλυτής της Telemetry, εκτιμά ότι αρκετές αυτοκινητοβιομηχανίες διαθέτουν απόθεμα δύο μηνών σε οχήματα που δεν επηρεάζονται (ακόμα) από τους δασμούς. Όμως μετά από αυτό, οι αυξήσεις τιμών θεωρούνται αναπόφευκτες.
Η Telemetry προβλέπει ότι η αύξηση του κόστους κατασκευής και ανταλλακτικών θα οδηγήσει σε απώλεια πωλήσεων άνω των 2 εκατ. οχημάτων ετησίως στις αγορές ΗΠΑ και Καναδά, με σοβαρές επιπτώσεις στο ευρύτερο οικονομικό σύστημα.
Το καλό αυτοκίνητο παύει να είναι προσιτό
Η κατάσταση επιδεινώνεται από τη γενικευμένη κρίση προσιτότητας στην αγορά αυτοκινήτου. Σύμφωνα με την Cox Automotive, η μέση τιμή καινούριου αυτοκινήτου πλησιάζει πλέον τα 50.000 δολάρια – χωρίς να υπολογίζονται τα επιτόκια χρηματοδότησης, τα οποία φτάνουν το 9,6% για καινούρια και σχεδόν 15% για μεταχειρισμένα.
«Περιμένουμε μείωση των προσφορών και επιτάχυνση των ανατιμήσεων καθώς ενσωματώνονται οι νέοι δασμοί και περιορίζεται η προσφορά», δήλωσε ο επικεφαλής οικονομολόγος της Cox, Τζόναθαν Σμόουκ. «Μακροπρόθεσμα, περιμένουμε συρρίκνωση παραγωγής και πωλήσεων, περαιτέρω αύξηση τιμών στα μεταχειρισμένα και πιθανή κατάργηση ορισμένων μοντέλων».
Οι τελικές επιβαρύνσεις θα ποικίλλουν ανάλογα με το όχημα. Σύμφωνα με την Cox, τα εισαγόμενα οχήματα ενδέχεται να αυξηθούν κατά 6.000 δολάρια λόγω του 25% δασμού, ενώ τα οχήματα που συναρμολογούνται εντός ΗΠΑ θα επιβαρυνθούν κατά περίπου 3.600 δολάρια λόγω των επερχόμενων δασμών στα εξαρτήματα. Σε αυτά προστίθενται και επιπλέον 300–500 δολάρια λόγω προηγούμενων δασμών σε χάλυβα και αλουμίνιο.
