Ως game-changer για την αναιμική οικονομία της Ευρώπης αναμένεται να λειτουργήσει το τολμηρό βήμα της Γερμανίας να χαλαρώσει τους δημοσιονομικούς κανόνες της, κίνηση που θα την βοηθήσει να επαναπροσδιορίσει τη θέση της ως «ατμομηχανής» μιας ένωσης που βρίσκεται σε λήθαργο και έχει μείνει πίσω στον διεθνή ανταγωνισμό.
Υπό την απειλή των ΗΠΑ, που έχουν επανειλημμένως διαμηνύσει ότι θέλουν να αποχωρήσουν από τη δέσμευση της ευρωπαϊκής ασφάλειας, η Γερμανία «έβγαλε τα μπαζούκα», σε μία από τις μεγαλύτερες πολιτικές αλλαγές από την πτώση του Τείχους του Βερολίνου το 1989.
Η συμφωνία των Χριστιανοδημοκρατών/Χριστιανοκοινωνιστών του Φρίντριχ Μερτς, που αναμένεται να αναλάβει επόμενος καγκελάριος της Γερμανίας, με τους Σοσιαλδημοκράτες ανοίγει τον δρόμο για μεγαλύτερη χρηματοδότηση τόσο για ενίσχυση των αμυντικών δαπανών όσο και των υποδομών, με τη σύσταση Ταμείου ύψους 500 δισ. ευρώ, για επενδύσεις σε προτεραιότητες όπως οι μεταφορές, τα ενεργειακά δίκτυα και η στέγαση, για 10 χρόνια.
Η ώρα του Μερτς
Ο Μερτς ανακοίνωσε την Τρίτη ότι η κυβέρνηση θα τροποποιήσει το Σύνταγμα για να εξαιρέσει τις δαπάνες άμυνας και ασφάλειας από τα όρια στις δημοσιονομικές δαπάνες και να κάνει «ό,τι χρειάζεται» για να υπερασπιστεί τη χώρα, χρησιμοποιώντας την περίφημη φράση του Μάριο Ντράγκι κατά την κρίση χρέους της Ευρωζώνης. Οι προτάσεις τους θα συζητηθούν στην Μπούντεστανγκ την επόμενη εβδομάδα για την προώθηση των αναγκαίων αλλαγών, με τη νυν σύνθεση που διαθέτει την απαιτούμενη πλειοψηφία των δύο τρίτων.
Πρόκειται για ιστορική καμπή για μία χώρα γνωστή για τις περιορισμένες δαπάνες της, καλώντας τώρα την Ε.Ε. να μεταρρυθμίσει τους δημοσιονομικούς κανόνες της, ώστε να επιτρέψει στις χώρες μέλη να προβούν σε μεγαλύτερες αμυντικές δαπάνες. Και αυτό αλλάζει το παιχνίδι για την ευρωπαϊκή άμυνα.
Μάλιστα, Γερμανός απεσταλμένος στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέπληξε χθες τους συναδέλφους του στις Βρυξέλλες, προτρέποντας την Ένωση να αφήσει πρόσθετο δημοσιονομικό χώρο στα κράτη μέλη για να ενισχύσουν τις αμυντικές δαπάνες τους μακροπρόθεσμα, δεδομένων των γεωπολιτικών συνθηκών, σύμφωνα με το Bloomberg, επικαλούμενο πηγές. Κατά τη διάρκεια συζήτησης κεκλεισμένων των θυρών, ο Γερμανός απεσταλμένος είπε ότι τα μέτρα που εξετάζονται μέχρι στιγμής θα είναι μόνο βραχυπρόθεσμα και ότι η Ένωση πρέπει να διερευνήσει τρόπους για να αλλάξει τους δημοσιονομικούς κανόνες πιο μόνιμα, ανέφεραν οι ίδιες πηγές. Η στάση αυτή συνιστά στροφή 180 μοιρών για τη Γερμανία, η οποία ήρθε σε σύγκρουση με τις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου για τη δημοσιονομική εποπτεία, μαζί με δημοσιονομικά συντηρητικές χώρες όπως η Ολλανδία, που είδαν με ψυχρό μάτι αυτή την αλλαγή του Βερολίνου.
Οι ηγέτες της Ε.Ε. αναμένεται να συζητήσουν πιθανές αλλαγές στους δημοσιονομικούς κανόνες της Ένωσης στη σημερινή Σύνοδο Κορυφής, αν και εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης στις Βρυξέλλες αρνήθηκε να σχολιάσει κάτι σχετικά. Επίσης, πιθανότατα θα εγκρίνει την ενεργοποίηση ενός μηχανισμού που θα επιτρέψει πρόσθετες αμυντικές δαπάνες τα επόμενα τέσσερα χρόνια.
Εκτιμήσεις
«Ό,τι ξέραμε για τις προοπτικές της γερμανικής οικονομίας σε μόλις τρεις εβδομάδες σβήνονται και θα πρέπει να ξεκινήσουμε από την αρχή. Όλα τώρα αλλάζουν», αναφέρει στο Reuters ο Τζιμ Ρέιντ της Deutsche Bank. O αναλυτής της TS Lombard Nτέιβιν Ονέγκλια έκανε λόγο για ιστορική αλλαγή στη δημοσιονομική πολιτική, που σηματοδοτεί νέες συνήθειες σε επίπεδο Ε.Ε. Η Bank of America χαρακτήρισε την κίνηση μεγαλειώδη, τολμηρή και ανατρεπτική, που θα μπορούσε να λειτουργήσει ως καταπέλτης για μια ανάπτυξη της τάξης του 1,5% έως 2% για τη γερμανική οικονομία το 2027, σε μια τεράστια αλλαγή πλεύσης από τη σημερινή στασιμότητα.